Để việc chuyển đổi số thực sự gắn sát với các mảng hoạt động của Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi cả nước, các cấp bộ đoàn cần quan tâm một số mô hình, giải pháp sau:
Thứ nhất, số hoá đối với các thủ tục của Đoàn và công tác tập hợp thanh niên. Đây là việc cần quan tâm thực hiện hàng đầu, nhằm tạo cơ sở dữ liệu quản lý đoàn viên, thanh niên đầy đủ, chính xác, đồng bộ đối với các địa phương, cơ quan, đơn vị trong cả nước, có các thông tin cá nhân hóa cần thiết để có thể khai thác, nhằm phục vụ cho công tác tập hợp thanh niên phù hợp, hiệu quả. Bên cạnh đó, công tác đoàn vụ, thủ tục hành chính, hệ thống văn thư, lưu trữ, thông tin, báo cáo, hội họp, tổ chức các hội thi, hoạt động, sinh hoạt, kết nạp đoàn, phát triển đảng, chương trình rèn lyện đoàn viên… cần được số hóa tối đa, bằng các ứng dụng, biểu mẫu, ngắn gọn, dễ sử dụng, thông qua nhiều nền tảng và công cụ điện toán phổ biến ( [1] ) để xử lý bán tự động và hướng đến tự động toàn phần. Đặc biệt, công tác học tập, quán triệt nghị quyết Đại hội đoàn được đoàn các cấp triển khai dưới nhiều hình thức trong đó có trực tuyến, nhằm đảm bảo cung cấp kịp thời thông tin phục vụ tốt công tác tuyên truyền, tiết kiệm nhiều thời gian, công sức, kinh phí tổ chức…
Thứ hai, số hóa trong hoạt động sản xuất, kinh doanh đối với thanh niên công nhân. Đây là một trong những đối tượng các bạn trẻ có điều kiện thuận lợi nhất trong việc tiếp cận các máy móc, nhà xưởng, công nghệ, dây chuyền sản xuất… để có thể suy nghĩ, sáng tạo, đề xuất việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ, số hóa đối với các quy trình, mô hình sản xuất, kinh doanh, nhằm không ngừng gia tăng năng suất lao động, cải tiến chất lượng, sản lượng sản phẩm…, nhờ đó, lực lượng thanh niên công nhân được tiếp cận khoa học công nghệ, góp phần tích lũy kinh nghiệm, nâng cao tay nghề và ứng dụng chuyển đổi số vào công việc hàng ngày
Thứ ba, chuyển đổi số để thúc đẩy sự phát triển các mô hình sản xuất của thanh niên nông thôn. Đây là nhóm đối tượng gặp nhiều khó khăn khi triển khai chuyển đổi số, do trình độ nhận thức, kiến thức chuyên môn và các thiết bị ứng dụng số, hạ tầng kỹ thuật… đối với thanh niên nông thôn còn nhiều hạn chế, chưa đồng bộ, chậm bắt kịp xu hướng công nghệ. Do đó, các cấp bộ Đoàn cần quan tâm hướng dẫn, hỗ trợ thiết bị công nghệ, máy tính, phần mềm ứng dụng và tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng việc sử dụng công nghệ số phục vụ cho hoạt động sản xuất hàng ngày của từng đoàn viên, thanh niên; từ đó, gia tăng hiệu quả tập hợp thanh niên ở khu vực này.
Thứ tư, chuyển đổi số trong văn hóa đọc và tài nguyên giáo dục mở trong sinh viên, học sinh. Việc xây dựng mô hình nguồn tài nguyên giáo dục mở là xu thế không thể đảo ngược của thế giới ngày nay, nhằm thực hiện thành công mục tiêu để nhiều người tiếp cận, sử dụng những học liệu, tài nguyên có chất lượng, với chi phí thấp nhất, góp phần hình thành nên một xã hội học tập, tiến tới xây dựng thành công chính phủ số, nền kinh tế số và xã hội số. Bên cạnh đó, cần xây dựng văn hóa đọc trong các trường học phải chú trọng xây dựng thư viện số, kho sách trực tuyến, trang thông tin điện tử hay các kênh mạng xã hội, nhằm đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của sinh viên, học sinh và xu hướng phát triển của thời đại số, đặc biệt trong chiến lược xây dựng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
Thứ năm, chuyển đổi số trong khu vực thanh niên lực lượng vũ trang. Đoàn viên, thanh niên lực lượng này cần xung kích, đi đầu trong việc triển khai thực hiện Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư, giảm tối đa các thủ tục hành chính, căn cước gắn chíp, nhằm phục vụ tốt cho người dân, bảo vệ từng người dân, góp phần xây dựng xã hội văn minh, lành mạnh…; ngoài ra, cần có thật nhiều phần mềm thông tin hướng dẫn giúp người dân khi cần thiết…
Thứ sáu, chuyển đổi số để nâng cao chất lượng, hàm lượng nghiên cứu khoa học đối với các nhà khoa học trẻ. Cần triển khai hệ thống quản lý khoa học số, nhằm đồng bộ tất cả dữ liệu, thông tin khai báo, theo dõi quá trình hình thành, các bước, tiến độ xử lý, kết quả và tổng hợp dữ liệu các công trình nghiên cứu khoa học của các sinh viên ở các trường. Đồng thời, tăng cường hoạt động báo cáo, giới thiệu, truyền đạt những kinh nghiệm tham gia các công trình nghiên cứu, kỹ thuật công nghệ cao và thực hiện chuyển giao công nghệ cho học sinh, sinh viên và các bạn trẻ khi có nhu cầu, góp phần nâng cao năng lực số cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên, tích cực, chủ động, tiên phong tham gia vào quá trình xây dựng chính phủ số, xã hội số. Tổng hợp các dữ liệu bài báo khoa học trong nước, quốc tế có chất lượng, các đề tài, công trình nghiên cứu trong cán bộ giảng viên, nghiên cứu viên, sinh viên, các nhà khoa học trẻ góp phần lan tỏa giá trị học thuật.
Thứ bảy, hơn ai hết, cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan, doanh nghiệp, địa phương, đơn vị cần quan tâm xây dựng chiến lược đào tạo, tái đào tạo, ban hành các chính sách, chế độ đãi ngộ đủ hấp dẫn để thu hút nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao tại đơn vị mình phụ trách để có nhân sự làm chủ công nghệ, thực hiện thành công kế hoạch chuyển đổi số trong tương lai.
Chuyển đổi số là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách hàng đầu của tuổi trẻ cả nước, nhằm đáp ứng xu thế chung của thời đại, đưa nước ta hội nhập sâu rộng vào sự phát triển chung của thế giới. Do đó, tổ chức đoàn và đoàn viên, thanh niên cả nước cần phải xung phong đi đầu thực hiện chủ đề năm 2023 “Năm chuyển đổi số các hoạt động Đoàn”, góp phần thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Nguyễn Toàn Thắng
Bí thư Chi bộ, Tổng biên tập Tạp chí Thanh niên