Các chuyên gia dự báo Fed có thể chỉ cắt lãi suất một lần trong năm, nhưng chủ tịch mới cùng sức ép từ chính quyền của ông Trump vẫn có thể mở đường cho các đợt hạ thêm.
Năm 2025, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chứng kiến sự mâu thuẫn hiếm gặp giữa hai mục tiêu mà Quốc hội giao phó: vừa tối đa hóa việc làm, vừa duy trì giá cả ổn định. Tình trạng này giống như giai đoạn “đình lạm” những năm 1970, và đã khiến Fed chia rẽ mạnh, thể hiện qua các quan điểm trái ngược về chính sách lãi suất. Các chuyên gia dự báo, sự chia rẽ này sẽ còn kéo dài sang năm 2026.
Theo ông Matthew Luzzetti, trưởng bộ phận kinh tế Mỹ tại Deutsche Bank, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã thành công trong việc xây dựng đồng thuận nội bộ để cắt giảm lãi suất ba lần trong năm 2025. Tuy nhiên, một chủ tịch mới sẽ gặp nhiều khó khăn hơn nếu lạm phát vẫn cao trong khi thị trường lao động yếu. “Con đường khả dĩ nhất vẫn là cắt giảm lãi suất, nhưng cũng có kịch bản rủi ro khi chủ tịch tiếp theo phải đối mặt với một ủy ban muốn tăng lãi suất,” ông Luzzetti nhận định.
Ông Ian Wyatt, trưởng bộ phận kinh tế tại Huntington Bank, cũng nhấn mạnh: “Chủ tịch mới sẽ có nhiệm vụ rất khó khăn trong việc tạo đồng thuận, đặc biệt nếu quan điểm của họ khác biệt so với phần lớn các thành viên Fed.”
Ảnh hưởng từ chính sách
Trong năm 2025, hàng loạt chính sách kinh tế của Tổng thống Trump — từ thay đổi liên tục mức thuế quan đến hạn chế nhập cư — khiến Fed phải tạm dừng nhiều lần để đánh giá tác động lên kinh tế, lạm phát và việc làm. Sự chậm trễ này khiến ông Trump bức xúc, liên tục yêu cầu Fed hạ lãi suất và đe dọa Chủ tịch Powell. Mặc dù không sa thải Powell, ông đã cách chức một thành viên Fed khác, Lisa Cook, liên quan đến cáo buộc gian lận thế chấp — vụ việc vẫn đang được Tòa án Tối cao xét xử.
Thêm vào đó, thành viên Fed Adriana Kugler từ chức mùa hè, khiến Trump bổ nhiệm Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, tạm thời đảm nhiệm nhiệm kỳ còn lại. Nhiều chuyên gia lo ngại điều này có thể ảnh hưởng đến tính độc lập của Fed.
Thuế quan và thị trường lao động hạ nhiệt
Ban đầu, nhiều quan chức Fed cho rằng thuế quan chỉ gây tăng giá một lần và không dẫn tới lạm phát kéo dài. Tuy nhiên, sau khi ông Trump áp thuế quan cao nhất trong một thế kỷ vào tháng 4, một số quan chức bắt đầu lo ngại lạm phát có thể dai dẳng.
Đến mùa hè, dữ liệu thị trường lao động cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt. Fed giữ nguyên lãi suất trong các cuộc họp, dù có những phiếu chống từ các thành viên muốn cắt giảm để hỗ trợ việc làm. Đây là bằng chứng rõ ràng về sự chia rẽ trong nội bộ ngân hàng trung ương.
Mùa thu, Powell bắt đầu chuẩn bị cắt giảm lãi suất lần đầu vào tháng 9, đánh dấu bước khởi đầu trong ba lần cắt giảm lãi suất cuối năm, tương tự năm 2024. Tuy nhiên, sự đóng cửa chính phủ kéo dài khiến Fed thiếu dữ liệu chính thức để ra quyết định.
Khởi đầu thận trọng cho 2026
Với ba lần cắt lãi suất đã thực hiện và lạm phát vẫn cao, Fed sẽ tạm dừng quan sát thị trường trước khi quyết định cắt tiếp. Dữ liệu mới bắt đầu được công bố, nhưng bức tranh kinh tế vẫn chưa rõ ràng do ảnh hưởng từ việc đóng cửa chính phủ. Chỉ số CPI tháng 11 cho thấy giá cả tăng chậm lại nhờ giá thuê giảm, nhưng nhiều chuyên gia nghi ngờ độ chính xác.
Nhìn về 2026, Fed dự kiến chỉ cắt giảm lãi suất thêm một lần. Thị trường lao động đang hạ nhiệt, nhưng Fed không coi đây là tình trạng khẩn cấp. Lạm phát vẫn trên mục tiêu 2%, trong khi tăng trưởng kinh tế dự kiến được hỗ trợ bởi các biện pháp tài khóa và phục hồi sau đóng cửa chính phủ.
Một số chuyên gia, như Jeffrey Roach (LPL Financial), dự báo lạm phát sẽ dao động vài tháng tới, nhưng sẽ giảm trong năm 2026, mở đường cho vài lần cắt lãi suất. Trong khi đó, Esther George, cựu Chủ tịch Fed Kansas City, dự đoán tỷ lệ thất nghiệp sẽ ổn định ở mức cao hơn và lạm phát tiếp tục duy trì ở mức cao do thâm hụt ngân sách lớn, câu hỏi về độc lập Fed và điều kiện tài chính dễ dàng.
Chủ tịch Fed Jerome Powell vẫn tại vị đến tháng 5/2026. Các chuyên gia dự báo sẽ có ít lần cắt giảm trong nửa đầu năm, nhưng khi chủ tịch mới nhậm chức, việc cắt giảm lãi suất có thể tăng lên, đặc biệt khi chính quyền ông Trump tiếp tục thúc đẩy chính sách lãi suất thấp.
Anh Mai