Học tập và phát huy lời dạy của Bác, trong suốt năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã không ngừng nỗ lực trong hoạt động công tác đoàn và phong trào thanh niên, trong đó, đã gặt hái được nhiều kết quả nổi bật từ các phong trào tình nguyện, góp phần quan trọng vào giải quyết các vấn đề xã hội nan giải, vào sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới.
Nhìn lại chặng đường gần 20 năm (từ năm 2000), Trung ương Đoàn chính thức phát động phong trào “Thanh niên tình nguyện”; tới nay, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện đã trở thành nội dung quan trọng trong công tác Đoàn và phong trào thanh, thiếu nhi. Quy mô chiến dịch ngày càng được mở rộng với nội dung, phương thức hoạt động đa dạng, phong phú, thiết thực, cụ thể. Những hiệu quả mang lại của chiến dịch đã góp phần khẳng định vị trí, vai trò của thanh niên trong sự nghiệp đổi mới, phát triển, hội nhập của đất nước; khẳng định sức sống của phong trào thanh niên tình nguyện, lan tỏa các giá trị tốt đẹp. Thông qua phong trào, nhiều đoàn viên, thanh niên đã trưởng thành, nêu cao tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, xã hội. Đặc biệt, những kết quả đạt được từ các hoạt động tình nguyện, phong trào tình nguyện của Đoàn những năm qua là nguồn động lực to lớn để bản thân mỗi đoàn viên, thanh niên hiểu rõ hơn về giá trị lớn lao trong từng hoạt động, từng phong trào mà mình đã tham gia; qua đó, làm đẹp hơn hình ảnh thanh niên Việt Nam - tuổi trẻ thế hệ Hồ Chí Minh.
Trong tình hình hiện nay, công tác đoàn và phong trào thanh niên nói chung, hoạt động tình nguyện nói riêng ngày càng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức mới. Sự tiến bộ khoa học công nghệ, sự phát triển của mạng Internet, nhất là sự tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, cùng nhiều hình thức hoạt động xã hội khác tạo sức hút mạnh mẽ, tác động hàng ngày, hàng giờ đến tư tưởng, tình cảm, nhận thức, hành động của đoàn viên, thanh niên. Từ thực tiễn công tác vận động, tập hợp, đoàn kết, giáo dục thanh niên, Đảng ta đã tổng kết: “… Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội… ” (Nghị quyết số 25-NQ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X).
Quán triệt sâu sắc tinh thần đó, thời gian qua, Trung ương Đoàn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, tìm tòi nhiều giải pháp, sáng tạo ra các mô hình mới, cách làm hay để tự đổi mới, tự hoàn thiện, nâng cao sự hấp dẫn trong từng hoạt động, từng phong trào và xây dựng tổ chức đoàn không ngừng vững mạnh. Một số hoạt động đã thực sự tạo sức lan tỏa sâu rộng, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia, trở thành phong trào sôi nổi trong tuổi trẻ cả nước. Thời gian tới, trước yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Trung ương Đoàn cần tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác đoàn và phong trào thanh niên, nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đề ra trong tình hình mới, cụ thể:
Một là, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo trong tham mưu, tổ chức hoạt động Đoàn.
Hoạt động công tác đoàn và phong trào thanh niên phải luôn đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của Đảng. Đồng thời, coi trọng việc phát huy tốt vai trò chủ động, sáng tạo trong tham mưu, đề xuất, trong thiết kế và tổ chức các hoạt động của Trung ương Đoàn. Mọi hoạt động của Đoàn và phong trào thanh niên tập trung hướng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng xã hội văn minh, đất nước giàu đẹp. Do đó, các hoạt động của Đoàn, trong đó có hoạt động tình nguyện phải phù hợp với đặc điểm tâm lý, nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên, thanh niên. Thường xuyên quan tâm tới các hoạt động bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện đoàn viên thanh niên cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật..., nhằm xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, đủ “sức đề kháng” trước tác động và ảnh hưởng tiêu cực của các trang mạng xã hội. Chú trọng củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ Đoàn đủ về số lượng, từng bước nâng cao chất lượng, quan tâm bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ, nhất là kỹ năng thiết kế và tổ chức các hoạt động tình nguyện cho đoàn viên, thanh niên, xây dựng tinh thần trách nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Phong trào thanh niên tình nguyện phải được duy trì thường xuyên nhưng không dàn trải, phải trên cơ sở bám sát yêu cầu, nhiệm vụ chính trị, nhu cầu xã hội và nhiệm vụ của tổ chức Đoàn trong từng thời điểm để xác định trọng tâm, trọng điểm cần tập trung dứt điểm.
Hai là, xác định tổ chức Đoàn là lực lượng xung kích, chủ công trong thực hiện nhiệm vụ tình nguyện.
Đoàn Thanh niên cần đánh giá đúng vị trí, vai trò của công tác đoàn và phong trào thanh niên, của hoạt động tình nguyện, trên cơ sở đó, tập hợp, phát huy sức trẻ tập trung thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao. Đồng thời, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo mọi điều kiện cho đoàn viên, thanh niên tổ chức tốt hoạt động tình nguyện trên tinh thần dân chủ, sáng tạo, đoàn kết, đạt hiệu quả thiết thực. Đặc biệt, Trung ương Đoàn ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác thanh niên, xây dựng và duy trì thực hiện nghiêm túc quy chế lãnh đạo công tác quần chúng, phong trào tình nguyện; định kỳ gặp gỡ, đối thoại với đoàn viên, thanh niên; quá trình triển khai các hoạt động kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo, tháo gỡ các vướng mắc nảy sinh. Chú trọng làm tốt công tác giáo dục, định hướng tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên, đảm bảo cho đoàn viên, thanh niên luôn an tâm tư tưởng, chấp hành nghiêm pháp luật, kỷ luật trong quá trình tham gia các hoạt động tình nguyện tại cộng đồng, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Ba là, các hoạt động tình nguyện của thanh niên phải gắn liền với thực hiện nhiệm vụ chính trị của đất nước.
Trung ương Đoàn tập trung lãnh đạo thực hiện tốt phương châm: Các hoạt động Đoàn nói chung, hoạt động tình nguyện nói riêng phải gắn liền với thực hiện nhiệm vụ chính trị của đất nước, tập trung giải quyết những vấn đề nan giải của xã hội; đồng thời, chú trọng công tác giáo dục chính trị, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên; xây dựng cho đoàn viên, thanh niên niềm tự hào tiếp bước truyền thống vẻ vang của Đảng, truyền thống anh hùng của dân tộc, của Đoàn; xây dựng tinh thần yêu nước, quyết tâm phấn đấu vươn lên trong học tập, rèn luyện, trong lập thân, lập nghiệp, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Thông qua các hoạt động phong trào Đoàn, nhất là qua các phong trào tình nguyện, góp phần hình thành phẩm chất đạo đức, nhân cách tốt cho đoàn viên, thanh niên - chủ nhân tương lai của đất nước; giúp họ vừa có trí thức, sức khỏe, tư duy năng động và hành động sáng tạo, xung kích trong thực hiện mọi nhiệm vụ.
Bốn là, tổ chức các hoạt động tình nguyện cho đoàn viên, thanh niên với nhiều hình thức phong phú, đa dạng.
Đây là yêu cầu đặt ra cấp thiết trước những tác động, biến đổi của xã hội và nhu cầu thực tiễn của đoàn viên, thanh niên. Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác đoàn và phong trào thanh niên, các hoạt động tình nguyện sao cho đạt hiệu quả thiết thực. Việc tập hợp, giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh niên thông qua các hoạt động tình nguyện cần thường xuyên được đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức chính trị cho họ, bồi đắp mục tiêu, lý tưởng, xây dựng ước mơ, hoài bão cho thanh niên. Tin tưởng rằng, với bề dày truyền thống của Đoàn, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên Đảng, sự ủng hộ của các lực lượng trong xã hội, nhất là với tinh thần xung kích, sáng tạo, đoàn kết của tuổi trẻ, công tác đoàn và phong trào thanh niên nói chung và hoạt động tình nguyện nói riêng của thanh niên Việt Nam sẽ gặt hái được nhiều thành công trong thời gian tới.
Nguyễn Thanh Dũng
