Từ khóa: Điển hình tiến tiến, phong trào thanh niên, thanh niên Tổng cục Kỹ thuật.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến là một phương pháp có hiệu quả để động viên tinh thần trách nhiệm, phát huy được tài năng, trí tuệ sáng tạo của quần chúng thực hiện trong nhiệm vụ cách mạng. Đối với sáng kiến, kinh nghiệm phải nâng niu, chăm sóc như hồng cây, trồng cây nào phải tốt cây ấy và khi có sáng kiến mới thì tập thể phải “bổ sung nó, cải tiến nó, áp dụng nó” [1] . Và “ nếu không biết quý trọng sáng kiến và phổ biến kinh nghiệm tức là lãng phí của dân tộc” [2] . Đối với thanh niên, Người cũng luôn dành cho thế hệ trẻ của đất nước sự quan tâm đặc biệt, người coi giáo dục, bồi dưỡng thế hệ thanh niên là công việc vô cùng hệ trọng. Người cũng chỉ ra nhiệm vụ của thế hệ trẻ là noi gương thế hệ đi trước, thường xuyên học tập, rèn luyện phấn đấu để không những đáp ứng với yêu cầu của cách mạng, mà phải vượt lên những gì thế hệ đi trước mong muốn. Người nói: “Thanh niên muốn làm người chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, và phải làm việc để chuẩn bị cái tương lai đó” [3] . Bồi dưỡng, giáo dục thế hệ cách mạng cho đời sau, theo Hồ Chí Minh, phải thông qua các phong trào thi đua, sẽ góp phần tạo nên không khí sôi nổi, phấn khởi vươn lên khẳng định mình của lớp trẻ trong học tập, công tác và lao động sản xuất.
Thấu suốt tư tưởng đó, cùng với quán triệt, thực hiện nghiêm nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, kế hoạch, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, trọng tâm là: Chỉ thị số 507-CT/QUTW, ngày 28/7/2014 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong Quân đội nhân dân Việt Nam và Kế hoạch xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến trong Quân đội giai đoạn 2021- 2025 những năm qua, việc xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến được cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong Tổng cục Kỹ thuật quan tâm đúng mức, có hình thức, bước đi, cách làm phù hợp; thực hiện tốt ở cả bốn khâu: phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến.
Đặc biệt, quá trình thực hiện đã kết hợp chặt chẽ với xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên ở Tổng cục Kỹ thuật. Các phong trào thanh niên ở Tổng cục đã thu hút đông đảo thanh niên tự nguyện, tự giác tham gia hướng vào thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm của đơn vị, phát huy tiềm năng thế mạnh của lực lượng thanh niên trong trong Tổng cục. Phong trào thanh niên do Đoàn thanh niên Tổng cục Kỹ thuật khởi xướng và dẫn dắt, được đông đảo thanh niên hưởng ứng tham gia. Các phong trào thanh niên thanh niên được triển khai sâu rộng, có trọng tâm, trọng điểm, phát huy sức trẻ, tính xung kích, sáng tạo của tổ chức đoàn, đoàn viên, thanh niên đóng góp vào việc hoàn thành nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị và của Tổng cục. trong đã tích cực triển khai phong trào “Thanh niên quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”; phong trào thanh niên, trọng tâm là phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” được cụ thể hóa thành chương trình hành động của chi đoàn, đoàn cơ sở và được thanh niên hưởng ứng sôi nổi. Nhờ đó, xuất hiện nhiều mô hình, tấm gương tiêu biểu, điển hình, có cách nghĩ, cách làm hay, sáng tạo, thực sự xứng đáng để thúc đẩy, cổ vũ mọi người học tập, noi theo.
Theo đó, các cơ quan, đơn vị đã quán triệt, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện nghiêm túc, tập trung xây dựng và biểu dương gương người tốt, việc tốt, các nhân tố mới, nhất là xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên ở Tổng cục kỹ thuật. Những kinh nghiệm quý của các tập thể, cá nhân trên các mặt công tác của Tổng cục, những biện pháp bồi dưỡng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên của các cơ quan, đơn vị đã được phổ biến rộng rãi, nhân rộng trong toàn tổng cục, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào thanh niên, làm chuyển biến các mặt công tác, đồng thời là nhân tố quan trọng góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.
Tuy nhiên, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện phong trào thi đua, nhất là việc xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiên trong phong trào thanh niên ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức, tác dụng của một số điển hình tiên tiến còn thấp, chưa tạo thành phong trào học tập, noi gương điển hình tiên tiến trong các phong trào thanh niên. Một số cơ quan, đơn vị chưa chú trọng, nghiên cứu, xây dựng các mô hình, điển hình mới; hình thức, phương pháp xây dựng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên còn đơn điệu. Nguyên nhân chính của thực trạng này là một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm đúng mức đến việc phát hiện, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến; nhận thức, trách nhiệm một số cấp ủy, đảng viên chưa cao; nội dung, hình thức xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên chưa phong phú, chậm đổi mới.
Thực tiễn cho thấy, để xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên, cấp ủy, chỉ huy các cấp phải thường xuyên quan tâm, chăm lo phát hiện, bồi dưỡng, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến. Điển hình tiên tiến không có sẵn mà là kết quả của cả một quá trình tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện kiên trì, bền bỉ, thông qua hoạt động thực tiễn trong học tập, công tác, sinh hoạt hàng ngày và các phong trào thi đua, các cuộc vận động. Do đó, để không ngừng nâng cao hiệu quả xây dựng, nhân điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên ở Tổng cục Kỹ thuật hiện nay cần là tốt một số biện pháp sau:
Một là, tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, tiếp tục quán triệt sâu sắc các chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn về việc xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến. Đây là nội dung biện pháp quan trọng hàng đầu, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu quả xây dựng, nhân điển hình tiên tiến. Vì vậy, đảng ủy, các chi ủy, chi bộ khi ra nghị quyết lãnh đạo cần đánh giá đúng thực trạng ưu, khuyết điểm trong xây dựng, nhân điển hình tiên tiến, từ đó đề ra nội dung, biện pháp lãnh đạo chính xác, cụ thể, kịp thời. Mỗi cán bộ, đảng viên cần phát huy tốt vai trò tiên phong, gương mẫu và là hạt nhân trong phong trào thi đua ở đơn vị.
Kinh nghiệm đã chỉ ra, việc xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến chỉ có thể phát triển vững chắc, đem lại hiệu quả thiết thực khi cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì và cơ quan chính trị nhận thức đúng, hiểu rõ về ý nghĩa, mục đích, yêu cầu, nội dung, phương pháp, các khâu của công tác này và xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm của công tác thi đua, khen thưởng. Xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến là nội dung hết sức quan trọng, không chỉ có ý nghĩa động viên tinh thần, cổ vũ gương “người tốt, việc tốt”, mà còn là biện pháp tổ chức thực tiễn khoa học, có sức lan tỏa mạnh mẽ thúc đẩy phong trào. Nếu không thực hiện tốt nội dung này thì phong trào Thi đua Quyết thắng sẽ thiếu động lực tinh thần để mọi người phấn đấu vươn lên, đuổi kịp và vượt điển hình tiên tiến. Theo đó, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì các cấp trong Tổng cục Kỹ thuật cần bám sát nhiệm vụ chính trị của mỗi cơ quan, đơn vị; phong trào Thi đua Quyết thắng và kế hoạch của trên để xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát, đúng, phù hợp; phân công cụ thể. Trong triển khai, thực hiện tốt cả ba khâu: chỉ đạo xây dựng kế hoạch; tổ chức triển khai kế hoạch; kiểm tra, đánh giá kết quả và sơ kết, tổng kết, biểu dương, khen thưởng. Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị và từng cá nhân được lựa chọn xây dựng điển hình cần thường xuyên tự kiểm tra, đánh giá kết quả, kịp thời phát hiện, khắc phục khó khăn, vướng mắc để hoàn thành các chỉ tiêu đề ra. Phát huy vai trò, trách nhiệm của cơ quan chính trị trong tham mưu, đề xuất, hướng dẫn xây dựng các tiêu chí cụ thể để các cơ quan, đơn vị và từng cá nhân làm căn cứ phấn đấu trở thành điển hình tiên tiến; lấy việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị làm thước đo điển hình tiên tiến; đôn đốc, kiểm tra tổ chức thực hiện, bảo đảm thống nhất, hiệu quả trong Tổng cục. Kịp thời biểu dương, tôn vinh, khen thưởng, tuyên truyền gương “người tốt, việc tốt”; kiên quyết khắc phục hạn chế, khuyết đểm trong xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến.
Hai là, tích cực đổi mới nội dung,biện pháp xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên. Điển hình tiên tiến không phải là cái gì trừu tượng, khó phấn đấu, noi theo; phong trào thi đua nói chung và phong trào thanh niên nói riêng càng phát triển tốt, càng nảy nở nhiều cá nhân, tập thể điển hình tiên tiến. Tuy nhiên, thực tiễn ở một số đơn vị trong Tổng cục những năm qua cho thấy, có cấp ủy, chỉ huy quan niệm về điển hình tiên tiến chưa thực sự đầy đủ, rõ ràng; cho nên xác định nội dung, biện pháp xây dựng điển hình tiên tiến chưa cụ thể, rõ ràng; phương pháp, hình thức tuyên truyền, nhân điển hình tiên tiến chưa sáng tạo, chưa kịp thời. Để khắc phục hạn chế này, cần tiếp tục nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện tiêu chí, mô hình điển hình tiên tiến toàn diện và trên từng mặt. Trong xây dựng cần bám sát yêu cầu chung và tình hình thực tiễn, chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị và chức trách, nhiệm vụ của từng cá nhân; đảm bảo tính khái quát cao, dễ nhớ, dễ thực hiện; không đặt ra yêu cầu quá cao, hoặc quá khắt khe trong xác định tiêu chí và lựa chọn điển hình; song, phải khắc phục triệt để tình trạng hạ thấp tiêu chí. Tiến hành khảo sát, thẩm định, lựa chọn những tập thể, cá nhân thực sự tiêu biểu, hướng vào những cơ quan, đơn vị còn nhiều khó khăn để xây dựng điển hình tiên tiến, tránh làm tràn lan, không có trọng tâm, trọng điểm. Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị được lựa chọn xây dựng điển hình tiên tiến phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, công phu, nghiêm túc, kiên trì, không nóng vội, chủ quan. Thực hiện bồi dưỡng điển hình tiên tiến bằng nhiều biện pháp, như: giao nhiệm vụ khó, phức tạp, việc khó, việc mới, khâu yếu, mặt yếu, để họ vươn lên khẳng định mình, trưởng thành trong thực tiễn, kết hợp chặt chẽ với động viên, khích lệ toàn diện. Đồng thời, đặt ra yêu cầu cao theo từng giai đoạn, từng đợt, từng nhiệm vụ cụ thể để điển hình tiên tiến phấn đấu, ngày một hoàn thiện và trở thành mẫu mực. Tránh hiện tượng áp đặt chủ quan, quá cầu toàn trong xây dựng điển hình hoặc quan tâm quá mức, thổi phồng thành tích, thiếu trung thực dẫn tới phản tác dụng. Phát huy sức mạnh của các tổ chức, lực lượng để theo dõi, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt cho điển hình tiên tiến phát huy thành tích, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; kịp thời phát hiện những lệch lạc, khó khăn, vướng mắc để có biện pháp uốn nắn, chấn chỉnh.
Ba là, thường xuyên thực hiện tốt việc tuyên truyền, phát huy vai trò của điển hình tiên tiến trong phong trào thanh niên và thực hiện nhiệm vụ chính trị. Đây là giải pháp quan trọng để thúc đẩy và nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến. Bởi vì, tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến không chỉ là hạt nhân của phong trào thi đua mà còn có vai trò quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị. Do vậy, cần chú trọng nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, tôn vinh điển hình tiên tiến để các tập thể, cá nhân trong Tổng cục học tập, phấn đấu theo gương điển hình tiên tiến. Để đạt hiệu quả, cần nghiên cứu, vận dụng linh hoạt, đa dạng các hình thức, phương pháp tuyên truyền phù hợp, như: tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, trang thông tin điện tử, truyền thanh nội bộ; qua đó, phổ biến kinh nghiệm hay, sáng tạo, hiệu quả, các giải pháp khắc phục khó khăn của tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến để các tập thể, cá nhân khác học tập, noi theo. Các cơ quan, đơn vị cần chủ động lập kế hoạch xây dựng, giữ vững điển hình tiên tiến với nội dung cụ thể, phương pháp khoa học, hiệu quả để nhân rộng thêm. Trong từng giai đoạn của phong trào thi đua, nên có sự điều chỉnh chỉ tiêu thi đua, tiêu chí phấn đấu cho điển hình tiên tiến, đảm bảo những điển hình tiên tiến mới có chất lượng cao hơn, toàn diện về mọi mặt. Kết hợp chặt chẽ giữa động viên, khuyến khích với quan tâm đến vật chất, tinh thần, tạo động lực giữ vững và phát huy hơn nữa vai trò của các điển hình tiên tiến, tạo sức hút cho nhân tố mới phấn đấu vươn lên trở thành điển hình tiên tiến. Các tập thể, cá nhân được tôn vinh, khen thưởng không được thỏa mãn, dừng lại, bằng lòng với thành tích đạt được, mà phải xác định rõ trách nhiệm, tiếp tục phấn đấu, rèn luyện để trở thành điển hình toàn diện hơn, xứng đáng với sự tôn vinh của tập thể.
Nâng cao hiệu quả xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến ở Tổng cục Kỹ thuật góp phần phát huy truyền thống vẻ vang, không ngừng phấn đấu, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, đạt giá trị, hình mẫu thanh niên thời kỳ mới “Tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn”. Từ đó, mỗi đoàn viên, thanh niên trong Tổng cục biết lo toan, gánh vác, không ỷ lại, dám nghĩ, dám làm, cống hiến hết mình vì tập thể; xung kích, đoàn kết, nỗ lực học tập, rèn luyện, phát huy trí tuệ, vươn lên làm chủ trang thiết bị công nghệ, quản lý, khai thác tốt vũ khí trang bị kỹ thuật, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Đại úy Lương Thị Thanh Nga
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương (2012), Cẩm nang công tác Xây dựng điển hình tiên tiến , Hà Nội.
2. Tổng cục Kỹ thuật (2021),Báo cáo kết quả công tác thi đua, khen thưởng và phong trào thi đua Quyết thắng năm 2021; nhiệm vụ trọng tâm công tác thi đua, khen thưởngvà phong trào thi đua Quyết thắng năm 2022. Hà Nội.
3. Tổng cục Kỹ thuật (2022),Báo cáo kết quả công tác thi đua, khen thưởng và phong trào thi đua Quyết thắng năm 2022; nhiệm vụ trọng tâm công tác thi đua, khen thưởngvà phong trào thi đua Quyết thắng năm 2023. Hà Nội.
[1] Hồ Chí Minh toàn tập , tập 6, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.387.
[2] Hồ Chí Minh toàn tập , tập 7, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.471.
[3] Hồ Chí Minh toàn tập , tập 5, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.185
Trợ lý Công tác quần chúng, Phòng Chính trị, Bộ Tham mưu, Tổng cục Kỹ thuật