TNV - Chẳng ai muốn nhắc mãi nỗi đau này, đây là bài cuối cùng tôi đề cập đến câu chuyện 39 nạn nhân tử nạn trong xe công-ten-nơ từ Bỉ sang Anh. T rong hai bài viết trước đây, người viết luôn nhắc đến một cụm tù: “…phút cuối cùng trong tuyệt vọng, chắc chắn 39 người xấu số sẽ nghĩ đến gia đình, bố (mẹ), quê hương, Tổ quốc và sự ân hận mà thấy xót lòng” và biết đâu trong nỗi đau quặn lòng ấy, những người xấu số phải thốt lên những lời cầu cứu tuyệt vọng: “bố mẹ ơi, anh chị và bạn bè thân hữu ơi”.
Khi sự việc đau lòng được phơi bày, qua hình ảnh một số nhóm người, kể cả một số người có chức trách trong chính phủ Anh tưởng niệm những người xấu số, thì có không ít những lời ca tụng “ngút trời” về nước Anh, nào là nước Anh văn minh, người Anh nhân đạo, người Anh sống có văn hóa…; rồi họ lại cho rằng tại sao Việt Nam không làm một lễ tưởng niệm, và thậm chí còn đề nghị tổ chức quốc tang. Chúng ta không cổ súy cho hành vi phạm tội, một người từ bỏ Tổ quốc, hộ chiếu, bỏ cả tỉ VNĐ trả cho đường dây buôn người, thoái thác số phận cho những đường dây buôn bán, đưa người ra nước ngoài..., thì có xứng đáng không? .
Những người không có thiện chí với chính phủ Việt Nam còn hân hoan tin rằng, chính phủ nước Anh sẽ hõ trợ toàn bộ chi phí để đưa những người xấu số về nước, đó là những nhận định, suy nghĩ mù quáng, nông cạn. Tại cuộc họp báo chiều 21/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết: “đến thời điểm này, chưa có thông tin nào về việc phía Anh sẽ hỗ trợ về mặt tài chính và kinh phí để đưa 39 người Việt tử nạn trong container về nước”.
Chi phí để mang tro cốt từ Anh về Việt Nam không phải nhỏ, cụ thể: chi phí tại Anh là 1.170 bảng Anh/trường hợp (tiếp nhận thi hài mang đi hỏa táng, vận chuyển ra sân bay Heathrow, hoàn thiện các giấy tờ liên quan). Phí vận chuyển hàng không là 200 bảng Anh/bình tro cốt (50% so với thị trường). Như vậy, tổng chi phí để đưa một bình tro cốt từ Anh về Việt Nam khoảng 1.370 bảng Anh (tương đương hơn 41 triệu đồng). Nếu mang quan tài kẽm từ Anh về Việt Nam: Chi phí tại Anh là 990 bảng Anh/quan tài (nhận thi hài mang đi đóng quan tài kẽm, vận chuyển đến sân bay Heathrow, hoàn thiện các giấy tờ liên quan). Phí vận chuyển hàng không là 1.218 bảng Anh/quan tài (50% so với giá thị trường). Tổng chi phí để đưa quan tài từ Anh về Việt Nam là khoảng 2.208 bảng Anh/quan tài (tương đương hơn 66 triệu đồng).
Khi vấn đề xẩy ra, cá nhân người viết thừa hiểu rằng chính phủ nước Anh không hỗ trợ kinh phí cho việc xử lý sau khi 39 nạn nhân vượt biên tử nạn, bởi giữa Việt Nam và Anh không có thỏa thuận lao động (đó là chưa nói là 39 nạn nhân tử nạn là thành phần vượt biên, không quốc tịch…); việc nhập cư vào Anh là bất hợp pháp, nếu chính phủ Anh hỗ trợ chi phí thì chẳng khác nào Anh thừa nhận việc này “gậy ông đập lưng ông”, người dân nước Anh sẽ không chấp nhận.
Và một vấn đề cần lưu ý khác, không phải gia đình nào có người thân tử nạn trong xe công-ten-nơ từ Bỉ sang Anh cũng có thể được dễ dàng đến nước Anh giải quyết việc người thân của họ qua đời, hãy nhớ không phải ai cũng có thể đến nước Anh, không phải công dân ở bất cứ một quốc gia nào cũng có thể đến Anh, một gia đình có người thân từ bỏ quốc tịch, trở thành người tị nạn để vượt biên vào Anh thì hồ sơ gia đình không đủ tin cậy để chính phủ Anh cấp visa vào nước họ, đó là sự thật.
Phải làm gì khi nước Anh không hỗ trợ kinh phí để đưa tro cốt những người tử nạn về nước, cũng chẳng có tổ chức nào ở nước ngoài làm điều này, những lời tung hô, ca tụng về nước Anh, người Anh cũng chẳng còn ý nghĩa vào lúc này, thôi - hãy gác lại những gì đã qua, theo thông tin ngày 21/11, Chính phủ đã có ý kiến trước mắt sẽ tạm ứng tiền từ ngân sách để sớm nhất đua tro cốt 39 người tử nạn sớm trở về.
Chắc chắn có nhiều luồng ý kiến cho rằng “tiền thuế của dân không được tự tiện dùng vào việc này”, xin nói lại cho rõ, trao đổi với báo chí bên lề Quốc hội sáng 21/11, Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết: “Chính phủ với trách nhiệm cao nhất sẽ ứng ra kinh phí để đảm bảo thời gian đưa thi hài về, sau đó địa phương sẽ làm việc với các gia đình để hoàn trả lại chi phí cho Chính phủ”.
Ngày trở về chắc sẽ không xa, trách nhiệm của lãnh đạo các địa phương có người tử nạn tại Anh, trách nhiệm của Chính phủ trong việc giải quyết vấn đề đau lòng này như thế nào ai cũng biết; gia đình, bố mẹ, người thân, bạn bè thân hữu đang trông chờ họ trở về, cho dù chỉ là một hũ tro, một hình hài không tròn vẹn như lúc ra đi nhưng dẫu sao quê hương vẫn là nơi ấm áp nhất, yêu thương nhất cho ta yên giấc ngàn thu.
Nguyễn Ngọc
