Ảnh minh họa
Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn toàn tỉnh giảm hơn 3,6%; khu vực miền núi giảm gần 7%; riêng vùng đồng bào dân tộc thiểu số ghi nhận mức giảm tới 13,66%. Những con số này không chỉ phản ánh hiệu quả của các chính sách giảm nghèo, mà còn cho thấy sự chuyển biến tích cực từ cơ sở, nơi người dân từng bước thoát nghèo bằng nỗ lực và nội lực của chính mình.
Theo số liệu của Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An, đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh đã giảm 3,64% so với năm 2021, đạt mức bình quân 1,21% mỗi năm. Trong đó, khu vực miền núi giảm bình quân 2,29%/năm, tương đương 6,89% sau ba năm; vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm mạnh 13,66%, vượt mục tiêu kế hoạch đề ra. Dự kiến đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn khoảng 4,64%, khu vực miền núi tiếp tục giảm thêm 8,58% so với đầu kỳ.
Để đạt được kết quả trên, Nghệ An đã triển khai đồng bộ 7 dự án cùng nhiều tiểu dự án thành phần, tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm như: đầu tư hạ tầng thiết yếu, hỗ trợ phát triển sinh kế, xây dựng mô hình giảm nghèo gắn với chuỗi giá trị, cải thiện dinh dưỡng, hỗ trợ nhà ở, phát triển giáo dục nghề nghiệp và tạo việc làm bền vững. Các chính sách được tổ chức thực hiện thống nhất từ cấp tỉnh đến cơ sở, góp phần giảm thiếu hụt trong tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nước sạch và thông tin.
Nhiều công trình hạ tầng tại các huyện miền núi trước khi sáp nhập địa giới hành chính như Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong, Quỳ Châu được đầu tư, mở ra cơ hội phát triển mới cho người dân vùng cao. Hệ thống giao thông liên bản, thủy lợi, trường học, trạm y tế được nâng cấp rõ rệt, từng bước thay đổi diện mạo nông thôn miền núi. Cùng với đó, các mô hình sinh kế được triển khai linh hoạt, từ trồng cây dược liệu, chăn nuôi gia súc tập trung đến sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao, giúp nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo có việc làm ổn định và gia tăng thu nhập.
Bên cạnh những kết quả đạt được, theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An, tiến độ phân bổ và giải ngân nguồn vốn chương trình vẫn còn chậm. Thủ tục hành chính còn rườm rà, tỷ lệ giải ngân thấp so với kế hoạch, ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả thực hiện các dự án. Đội ngũ cán bộ cấp xã – lực lượng trực tiếp triển khai chương trình – phần lớn mới được bố trí sau khi thực hiện mô hình chính quyền hai cấp, nên còn thiếu kinh nghiệm, gặp khó khăn trong công tác lập kế hoạch, tổng hợp báo cáo và tổ chức các mô hình giảm nghèo cụ thể. Ngoài ra, hệ thống văn bản hướng dẫn từ Trung ương và địa phương còn nhiều, đôi lúc chồng chéo, gây lúng túng cho cơ sở trong quá trình áp dụng. Một số dự án liên kết giữa doanh nghiệp và người dân chưa phát huy hiệu quả như mong muốn, do doanh nghiệp thiên về lợi ích ngắn hạn, trong khi người dân còn tâm lý e dè khi thay đổi phương thức sản xuất. Ở một số địa phương, tư tưởng trông chờ, phó thác vào sự hỗ trợ của Nhà nước vẫn tồn tại, làm giảm tính chủ động của cộng đồng trong nỗ lực thoát nghèo.
Trước thực trạng này, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An Nguyễn Như Khôi cho rằng: “Chương trình có nhiều dự án nhỏ, cần giao quyền lựa chọn nội dung hỗ trợ cho chính người dân và địa phương, phù hợp với điều kiện thực tế, tránh dàn trải. Đồng thời phải gắn đào tạo nghề với tạo việc làm bền vững, nâng cao thu nhập để người dân chủ động vươn lên”.
Thời gian tới, tỉnh tiếp tục lồng ghép và sử dụng hiệu quả các nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, tạo sức mạnh tổng hợp, hướng tới mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau”.
Việc giảm hơn 3,6% hộ nghèo trong ba năm qua là minh chứng rõ nét cho hướng đi đúng đắn của Nghệ An. Đây không chỉ là hành trình cải thiện điều kiện vật chất, mà còn mở ra cơ hội nâng cao tri thức, kỹ năng và niềm tin cho người dân, từ đó hình thành các cộng đồng chủ động, năng động, sẵn sàng thích ứng với những thay đổi của nền kinh tế thị trường – nền tảng quan trọng cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.