Nguy cơ ùn tắc đăng kiểm tại các địa phương là chắc chắn sẽ xảy ra và đặc biệt nghiêm trọng tại Hà Nội, TP.HCM và Đồng Nai - Ảnh: Báo GT
Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa có báo cáo Bộ GTVT về tình hình các trung tâm đăng kiểm trên toàn quốc. Báo cáo nêu: Hiện cả nước có 274/294 trung tâm đăng kiểm với 446/546 dây chuyền kiểm định đang hoạt động. Công suất kiểm định tối thiểu một tháng 642.240 phương tiện, hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp trên phạm vi toàn quốc trong năm 2024 bởi nhu cầu kiểm định cả nước tháng cao nhất chỉ hơn 500.000 xe.
Nguy cơ tái diễn ùn tắc đăng kiểm vào cuối năm
Tuy nhiên, do việc phân bố các trung tâm đăng kiểm không đồng đều về mặt địa lý dẫn đến có chỗ thiếu, chỗ thừa cộng với các phương tiện được tự động gia hạn đăng kiểm theo quy định tại Thông tư 08/2023 và số phương tiện tạm dừng hoạt động trước đây nay thực hiện kiểm định trở lại, dẫn đến tình trạng ùn tắc kiểm định có nguy cơ tái diễn vào các tháng giữa và cuối năm 2024 tại 11 địa phương.
Các địa phương này gồm: Bình thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên - Huế, TPHCM và Trà Vinh. Đặc biệt, tại Hà Nội và TP.HCM đã xuất hiện tình trạng ùn ứ phương tiện cục bộ tại một số thời điểm trong thời gian vừa qua.
Đặc biệt, khi các vụ án liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm tại các địa phương được đưa ra xét xử sẽ có tác động rất lớn đến hoạt động kiểm định. Theo số liệu thống kê, đã có 42 địa phương với 112 trung tâm đăng kiểm có các đăng kiểm viên bị khởi tố.
"Với lượng phương tiện đến kiểm định gia tăng và việc các cơ quan tố tụng đưa vụ việc ra xét xử trong thời gian tới đây như đã phân tích ở trên thì cả nước có tới 36 địa phương có nguy cơ bị ùn tắc phương tiện đến kiểm định.
Bao gồm: Bắc Kạn, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Định, Bình Dương, Bình Thuận, Cần Thơ, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Đồng Nai, Đồng Tháp, Gia Lai, Hà Giang, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hậu Giang, Hòa Bình, Hưng Yên, Kon Tum, Lâm Đồng, Nam Định, Nghệ An, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Sơn La, Thái Bình, Thái Nguyên, Thừa Thiên - Huế, Tiền Giang, TP.HCM, Trà Vinh và Tuyên Quang.
Trong đó, sẽ có những địa phương không còn trung tâm đăng kiểm để hoạt động như: Bắc Kạn và Thái Bình. Việc này sẽ ảnh hưởng và thậm chí dẫn đến ùn tắc phương tiện đến kiểm định tại các địa phương khác do sự dịch chuyển phương tiện từ 36 địa phương trên.
Nguy cơ ùn tắc đăng kiểm cao nhất tại 3 địa phương
Về tình hình nhân lực, theo thống kê, cả nước có 2.474 đăng kiểm viên nhưng hơn 900 người đã bị khởi tố. Trong số 1.818 đăng kiểm viên thực tế đang tham gia hoạt động kiểm định hiện nay, có 291 người bị khởi tố.
"Tính từ cuối năm 2022 đến nay, Cục Đăng kiểm đã bổ sung khoảng hơn 500 đăng kiểm viên, tuy nhiên, số lượng đăng kiểm viên bị khởi tố quá lớn. Theo tính toán, đến năm 2025 vẫn chưa thể bù đắp được", đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam thông tin.
Trường hợp các vụ án đăng kiểm đồng loạt xét xử trong tháng 7/2024, dự báo sẽ có 91 trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa trong thời gian 3 tháng, tức là đến hết tháng 9/2024 mới có thể mở cửa hoạt động trở lại phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Trong đó, 100% các trung tâm thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam tại Hà Nội và TPHCM sẽ phải đóng cửa. Nguy cơ ùn tắc tại các địa phương là chắc chắn sẽ xảy ra và đặc biệt nghiêm trọng tại Hà Nội, TP.HCM và Đồng Nai.
Đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến đăng kiểm viên
Để chủ động ứng phó với các tình huống có thể xảy ra trong thời gian tới khi các vụ án được đưa ra xét xử và các đăng kiểm viên bị kết tội, lãnh đạo Cục Đăng kiểm VN cho biết, Cục đã báo cáo Bộ GTVT về tình hình kiểm định xe cơ giới trong thời gian tới.
Từ đó, đề xuất sửa đổi Nghị định số 139/2018/NĐ-CP và Nghị định số 30/2023/NĐ-CP quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, theo trình tự, thủ tục rút gọn. Trong đó, loại trừ trường hợp thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và tạm đình chỉ hoạt động của đơn vị đăng kiểm để tránh tình trạng các đơn vị đăng kiểm bị thiếu đăng kiểm viên và bị dừng hoạt động, gây thiệt hại không đáng có cho người dân và doanh nghiệp, làm ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Cụ thể, lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho biết, Cục này kiến nghị sửa đổi quy định theo hướng không thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các trường hợp bị toà án kết tội, cho hưởng án treo, không cấm hành nghề hoặc cho cải tạo không giam giữ.
Đồng thời, kiến nghị không đóng cửa các đơn vị đăng kiểm có từ 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với các vụ án đăng kiểm bị khởi tố trước thời điểm ban hành Nghị định 30/2023 (tức trước ngày 8/6/2023).
Cùng đó, đề xuất Bộ GTVT có văn bản đề nghị thành uỷ, tỉnh ủy, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các cơ quan liên quan tại địa phương chuẩn bị các kịch bản, kịp thời ứng phó với các tình huống xảy ra trong hoạt động kiểm định xe cơ giới.
Mặt khác, Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở GTVT các địa phương và các cơ quan báo chí tổ chức tuyên truyền, khuyến cáo người dân, doanh nghiệp chủ động thực hiện đăng kiểm sớm hoặc di chuyển tới các địa phương khác có nhiều trung tâm đăng kiểm đang hoạt động để kiểm định.
Phan Trang/Chinhphu