Nhà hát Hồ Gươm-Tuyệt tác nghệ thuật giữa lòng Thủ đô

Chỉ mới hơn 1 năm đi vào hoạt động, Nhà hát Hồ Gươm đã trở thành sân khấu quen thuộc, là nơi đặt chân của rất nhiều nghệ sĩ tên tuổi trong nước; là nơi đón các ca sĩ, nhạc sĩ quốc tế hàng đầu, các ban nhạc, dàn nhạc nổi tiếng của thế giới… Nhà hát Hồ Gươm thực sự trở thành địa chỉ mơ ước của hầu hết các nghệ sĩ trong và ngoài nước mong muốn được biểu diễn ở nơi đây.

Top 10 nhà hát opera tuyệt vời nhất thế giới

Tọa lạc tại phố Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm, quận trung tâm-trái tim của Thủ đô Hà Nội, Nhà hát Hồ Gươm là điểm nhấn kiến trúc, văn hóa, được ví như tuyệt tác nghệ thuật giữa lòng Thủ đô.

Bên cạnh Khuê Văn Các, Hoàng thành Thăng Long, Chùa Trấn Quốc, Cầu Long Biên... Nhà hát Hồ Gươm là một trong 9 biểu tượng của Thủ đô xuất hiện trong Lễ hội ánh sáng nghệ thuật "Hà Nội - Rực rỡ Thăng Long". Đó như là minh chứng cho sự kết nối tuyệt vời giữa những công trình vĩ đại của quá khứ đi tới tương lai.

Vì vậy không phải ngẫu nhiên mà mới đây Nhà hát Hồ Gươm đã đứng đầu danh sách "Top 10 nhà hát opera tuyệt vời nhất thế giới" do các chuyên gia du lịch của tổ chức Giải thưởng Du lịch Thế giới World Travel Awads bình chọn. Trong đó Top 10 nhà hát opera tuyệt vời nhất thế giới gồm: Nhà hát Hồ Gươm tại Hà Nội (Việt Nam); Nhà hát Wiener Staatsoper tại Vienna (Italia); Metropolitan Opera tại New York (Mỹ); Opéra de Paris tại Paris (Pháp); Teatro Alla Scala tại Milan (Italia); The Bolshoi Theater tại Matxcơva (Nga); Royal Opera House tại London (Anh); Teatro di San Carlo tại Naples (Italia); Sydney Opera House tại Sydney (Australia); Teatro Colón tại Buenos Aires (Argentina).

Bảng xếp hạng trên được bình chọn dựa theo các tiêu chí về thiết kế, trải nghiệm nghệ thuật mang tới cho công chúng. Các chuyên gia nhấn mạnh những nhà hát opera này không chỉ là điểm biểu diễn đơn thuần mà còn là "thánh đường" của nghệ thuật và âm nhạc, nơi giao hòa giữa truyền thống và đổi mới.

Công trình đáp ứng mong mỏi nhu cầu thưởng thức nghệ thuật đỉnh cao

Được khởi công xây dựng từ tháng 10 năm 2021 và khánh thành vào tháng 7 năm 2023 với quy mô 5.000 m2, do Bộ Công an và UBND TP. Hà Nội đầu tư xây dựng, Nhà hát Hồ Gươm tọa lạc tại vị trí đắc địa giàu giá trị văn hóa bậc nhất của Thủ đô, chỉ cách Hồ Gươm vài trăm mét. Đồng thời đây là công trình được xây dựng trong thời kỳ COVID-19 nhưng với thời gian rất ngắn chỉ có 22 tháng.

Với thiết kế đẹp, hiện đại gắn với bản sắc văn hóa dân tộc cùng không gian lắng đọng, trang trọng; trang thiết bị tiên tiến, hiện đại ứng dụng công nghệ hàng đầu, Nhà hát Hồ Gươm hội đủ các điều kiện để trở thành nơi tổ chức các sự kiện chính trị, văn hóa nghệ thuật, góp phần quảng bá văn hóa du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội.

Bên trong công trình là 6 tầng nổi, 3 tầng hầm, gồm khán phòng chính lên đến 900 chỗ ngồi, phòng hòa nhạc nhỏ 500 chỗ và các khu vực trưng bày, triển lãm nghệ thuật và các công trình phụ trợ khác. Sân khấu chính có thể xoay và đủ lớn để chứa tới 90 nhạc sĩ, đồng thời thiết kế của khán phòng giúp tối đa hóa tầm nhìn cho khán giả.

Công trình cũng được thiết kế rất cầu kỳ với các khoảng vượt tầng, vượt nhịp. Khán giả có thể đi thang máy kép hoặc cầu thang xoắn ốc từ tầng 1 lên tầng 6 ở hai bên. Từng chi tiết thiết kế của hệ mái sảnh và nội thất bên trong nhà hát lại tái hiện một phần lịch sử của dân tộc Việt Nam qua những hoa văn truyền thống biểu trưng cho văn hóa Việt như: Trống đồng Đông Sơn, chim hạc, hình ảnh trang trí như rùa vàng trao kiếm hay hệ thống tranh sơn mài. Bên trong không gian khán phòng lớn được trang trí bằng đường nét được cách điệu từ hình ảnh bông lúa trong logo quen thuộc của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam.

Giao thoa giữa quá khứ, hiện tại và hướng tới tương lai

Kiến trúc sư Hồ Thiệu Trị, Kiến trúc sư trưởng của Nhà hát Hồ Gươm chia sẻ với báo chí về ý tưởng về Nhà hát Hồ Gươm được thiết kế như một nhà hát Opera hiện đại trong giai đoạn hiện nay, công trình vừa phải có hình thức đáp ứng được kiến trúc đương đại, vừa có tính chất riêng của nhà hát Việt Nam.

Đơn cử như hệ thống cột như là nốt nhạc trong không gian, những hoạ tiết, hoa văn trên trống đồng cũng được sử dụng để nhấn mạnh đây là Nhà hát Hồ Gươm - nhà hát của Việt Nam và của Hà Nội. Tất cả những nét văn hóa truyền thống Việt Nam được khéo léo đưa vào từng chi tiết trong công trình kiến trúc hiện đại này.

Tính hiện đại của Nhà hát Hồ Gươm được thể hiện ở chỗ có hệ thống điều khiển hội trường và khán phòng có thể chuyển đổi không gian trong vài phút, cho phép thay đổi nhiều cấu hình khán phòng khác nhau trong cùng một ngày, giúp linh hoạt tổ chức các sự kiện có tính chất khác biệt.

Nhà hát Hồ Gươm là công trình có thể đáp ứng mọi yêu cầu về mặt biểu diễn cho nhiều loại hình nghệ thuật, từ giao hưởng phương Tây với nghệ thuật truyền thống của Việt Nam, ballet tới nhạc kịch...

Nhà hát Hồ Gươm có hệ thống ánh sáng, âm thanh, sân khấu tiên tiến bậc nhất thế giới. Trong đó hệ thống âm thanh biểu diễn gồm hệ thống loa Array và loa Constellation được ẩn trong các lỗ nhỏ trên tường, vòm có hình giống lá lúa. Nhờ vậy âm thanh được phát ra ở mọi góc độ, mang lại trải nghiệm sống động cho khán giả. Hệ thống loa này đều được đặt hàng riêng tương thích với thiết kế nhà hát, tuân thủ những tiêu chuẩn cao cấp, hiện đại, điều mà một số ít nhà hát nổi tiếng bậc nhất thế giới trang bị.

Đây cũng là Nhà hát đầu tiên tại Việt Nam đạt tiêu chuẩn quốc tế và chất lượng cao cho cả âm học tự nhiên và khuếch đại do Delhom Acoutis tư vấn thiết kế về âm học, tính toán độ vang và phản âm được tích hợp đầy đủ phù hợp với kiến trúc và nội thất của nhà hát bảo đảm cho tiếng nhạc, tiếng hát được đưa đến từng khán giả trong khán phòng rộng lớn một cách tự nhiên và trung thực nhất khi biểu diễn âm nhạc classic, opera và những thể loại âm nhạc không cần mic.

Mặc dù được xây dựng với ý tưởng là một nhà hát Opera hiện đại nhưng nếu ai đã từng đến thưởng thức nghệ thuật tại Nhà hát Hồ Gươm hay chỉ đi ngang qua số 40 Hàng Bài sẽ thấy bên cạnh Nhà hát Hồ Gươm là chiếc cổng tam quan cổ kính.

Nhà sử học Dương Trung Quốc chia sẻ trên Báo Công an Nhân dân "đây là dấu tích rất hiếm hoi của sự kiện Cách mạng Tháng Tám, song không được nhớ đến như Quảng trường Nhà hát lớn, nhà 101 Trần Hưng Đạo". Ông đã nhiều năm tâm huyết với ý tưởng cần bảo tồn chiếc cổng này và cũng đã trực tiếp tham gia tư vấn giải pháp tu bổ cổng thời gian qua cho Bộ Công an và UBND TP. Hà Nội. Nay cổng đã được trùng tu cẩn trọng, bài bản, phục dựng lại diện mạo của kiến trúc này góp phần tôn thêm sự sang trọng và văn hóa của Nhà hát Hồ Gươm.

Nhà hát Hồ Gươm như một viên kim cương rực rỡ tỏa sáng giữa lòng Thủ đô

Từ khi được đưa vào sử dụng đến nay, Nhà hát Hồ Gươm luôn sáng đèn, lung linh và rực rỡ, đã có rất nhiều chương trình nghệ thuật quy mô lớn được tổ chức tại đây. Có thể kể đến các chương trình như: Lễ Kỷ niệm 79 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; chương trình "Điện Biên Phủ - Không bao giờ quên"; Hòa nhạc Shostakovich; Hòa nhạc "Resonance of the Skies: Sun & Evergreen Symphony Orchestras Gala"; Dàn nhạc Giao hưởng Nhà hát Opera Hoàng gia Versailles với hai đêm hòa nhạc "The Seasons Ballet"; đêm diễn "The Mozart Concert: Bei Momenti" dưới sự dẫn dắt của Nhạc trưởng Étienne Lemieux-Després; Vở nhạc kịch "La Traviata" của nhà soạn nhạc Giuseppe Verdi; Hòa nhạc "The First Sounds of Love" quy tụ các nghệ sĩ âm nhạc cổ điển hàng đầu thế giới và Việt Nam; Lễ trao giải VTV Awards; Lễ trao giải Vinfuture; Chương trình "Kenny G Live in Hồ Gươm"…

Bên cạnh đó các Đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam đã chọn Nhà hát Hồ Gươm để tổ chức các buổi lễ của nước mình như Đại sứ quán Brazil tổ chức Lễ Kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Brazil và buổi hòa nhạc đặc biệt mang tên "A Bossa Nova Concert" với sự xuất hiện của một trong những nghệ sĩ Guitar hay nhất trên thế giới Diego Figueiredo và giọng ca Brazil Claudia Bossle; Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức ra mắt Hiệp hội Doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ tại Việt Nam với chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "The Turkish March"…

Sắp tới đây, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Gi ải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024), Nhà hát Hồ Gươm sẽ phối hợp với Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam tổ chức Hòa nhạc mang tên "Thắp sáng niềm tin" - Bản hoà ca về tình yêu Tổ quốc và về Thủ đô Hà Nội. Chương trình sẽ đưa khán giả trở về với ký ức của một thời Hà Nội "Năm cửa Ô đón mừng đoàn quân tiến về".

Chia sẻ những cảm nhận của mình sau khi thưởng thức nghệ thuật tại Nhà hát Hồ Gươm, Đại sứ Canada tại Việt Nam - Ngài Shawn Steil cho biết: "Giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và các nước trên thế giới đang phát triển rất mạnh mẽ. Nhà hát Hồ Gươm đã mời được những nghệ sĩ tài năng trên thế giới tới biểu diễn và The Mozart Concert là một ví dụ điển hình. Tôi cảm thấy vô cùng vinh dự khi được tham gia đêm diễn này tại Nhà hát Hồ Gươm".

Nhạc trưởng Étienne Lemieux-Després chỉ huy hai đêm hòa nhạc "The Mozart Concert: Bei Momenti" cũng chia sẻ: "Tôi hy vọng mọi người có thể biết đến Nhà hát Hồ Gươm nhiều hơn bởi đây không chỉ là một Nhà hát tầm cỡ mà còn có kết cấu âm học tiêu chuẩn quốc tế".

Ngài Marco Farani, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Brazil tại Việt Nam cùng đoàn công tác đến thăm và làm việc với Nhà hát Hồ Gươm đánh giá cao cơ sở vật chất hiện đại của Nhà hát, khẳng định Việt Nam đã trải qua một quãng đường dài phát triển kinh tế - xã hội, bên cạnh đó người dân cũng cần được nâng cao đời sống văn hoá, tinh thần.

Đại sứ Marco Farani cho rằng, việc Bộ Công an và UBND TP. Hà Nội đầu tư, xây dựng, đưa Nhà hát Hồ Gươm vào hoạt động đã đáp ứng mong mỏi của người dân về một địa chỉ uy tín để thưởng thức các loại hình nghệ thuật.

Còn bà Kathryn McDowell, Giám đốc điều hành Dàn nhạc Giao hưởng London bày tỏ nguyện vọng và mong muốn hợp tác lâu dài với Nhà hát Hồ Gươm, bà cho biết: "Ngài Đại sứ Việt Nam tại Anh đã nhắc tới Nhà hát Hồ Gươm là một địa điểm đáng để chúng tôi có thể khám phá và trải nghiệm. Vì vậy, chúng tôi mong muốn hợp tác lâu dài với Nhà hát Hồ Gươm để tổ chức các buổi hòa nhạc hàng năm. Thông qua hoạt động tổ chức biểu diễn thường niên, chúng tôi mong muốn sẽ mở rộng tệp khán giả tại Việt Nam, đồng thời thúc đẩy việc trao đổi, giao lưu văn hóa, âm nhạc giữa hai quốc gia".

Ông John Pellowe Giám đốc Dự án hệ thống Constellation trong buổi làm việc với Nhà hát Hồ Gươm đã ví Nhà hát Hồ Gươm như một viên kim cương rực rỡ trên chiếc vương miện, tỏa sáng giữa lòng Thủ đô. Ông cùng đội ngũ chuyên gia âm thanh đến từ Meyer Sound hỗ trợ cho Nhà hát Hồ Gươm chỉnh sửa hệ thống âm thanh, nhằm mang đến những trải nghiệm tuyệt vời về âm thanh tại Nhà hát Hồ Gươm.

Ông John Pellowe cho biết, trong số hơn 200 nhà hát mà ông đã tham gia thiết kế, căn chỉnh âm thanh, ông đặc biệt ấn tượng với Nhà hát Hồ Gươm và đánh giá đây là một trong những không gian sở hữu hệ thống âm thanh tiên tiến. Ông bày tỏ sự phấn khích không chỉ với chất lượng âm thanh mà còn bởi kiến trúc độc đáo và vẻ đẹp tinh tế của nhà hát.

Còn ông John Meyer, Nhà sáng lập hãng Meyer Sound khẳng định: "Hãng Meyer Sound đã từng hợp tác với rất nhiều nhà hát trên thế giới nhưng tôi cảm thấy vô cùng bất ngờ bởi Nhà hát Hồ Gươm là nơi hội tụ những thiết bị tối tân từ các công ty trên toàn cầu mà hiếm nhà hát nào làm được. Theo tôi đánh giá đây là 1 trong 10 nhà hát tốt nhất trên thế giới".

Nhà hát Hồ Gươm là sự tiếp nối hành trình từ "Thành phố vì hòa bình" tới "Thành phố sáng tạo", kế thừa dòng chảy văn hóa, nghệ thuật trong lòng Hà Nội; thực sự là công trình nghệ thuật đẳng cấp quốc tế nhưng vẫn mang đậm bản sắc dân tộc.

Diệp Anh/Chinhphu