Mở Bài
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: "Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên"[1]. Thực tế lịch sử cách mạng cho thấy, thanh niên luôn giữ vị trí then chốt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng và xây dựng đất nước. Đặc biệt, lực lượng thanh niên quân đội - những người mặc áo lính, mang trên vai trọng trách thiêng liêng bảo vệ Tổ quốc đã và đang thể hiện rõ vai trò xung kích, tiên phong trong mọi nhiệm vụ cách mạng. Từ những năm tháng kháng chiến gian khổ chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ đến công cuộc đổi mới, hội nhập ngày nay, thanh niên quân đội không chỉ là lực lượng nòng cốt trong chiến đấu mà còn góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững chủ quyền quốc gia. Họ chính là những thanh niên quân đội trẻ tuổi đầy nhiệt huyết, sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân, tiếp nối truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.
Nội dung
1. Vai trò của thanh niên quân đội trong sự nghiệp cách mạng
Thứ nhất, thanh niên quân đội là lực lượng xung kích trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Lịch sử dân tộc Việt Nam ghi nhận biết bao chiến công oanh liệt của quân và dân ta, trong đó không thể không nhắc đến những đóng góp to lớn của thế hệ thanh niên quân đội. Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, hàng triệu thanh niên đã tình nguyện lên đường nhập ngũ, xếp lại ước mơ cá nhân để cầm súng chiến đấu vì nền độc lập tự do của Tổ quốc. Họ là những chàng trai, cô gái mười tám, đôi mươi, rời ghế nhà trường, từ biệt gia đình, bước vào cuộc chiến đầy gian khổ với tinh thần "Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước" và "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh".
Trong kháng chiến chống Pháp, biết bao thanh niên trẻ đã trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm và sự hy sinh cao cả. Anh hùng Võ Thị Sáu, người con gái Đất Đỏ kiên trung, dù chỉ mới 16 tuổi nhưng đã dũng cảm đối mặt với kẻ thù, không một lời khai báo, trở thành nữ anh hùng trẻ tuổi nhất của dân tộc. Hay Lý Tự Trọng, người đoàn viên thanh niên cộng sản đầu tiên, với câu nói bất hủ "Con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng". Anh hùng Bế Văn Đàn lấy thân mình làm giá súng đã truyền lửa đấu tranh cho bao thế hệ thanh niên Việt Nam.
Đến thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, hình ảnh những thanh niên quân đội trẻ càng trở nên rõ nét hơn bao giờ hết. Nguyễn Viết Xuân với khẩu hiệu "Nhằm thẳng quân thù, bắn!" đã trở thành biểu tượng của tinh thần quả cảm, bất khuất. Những cái tên như Nguyễn Văn Thạc, Đặng Thùy Trâm với những trang nhật ký đầy máu và nước mắt nhưng cũng thấm đẫm lý tưởng cách mạng, đã trở thành nguồn động lực tinh thần to lớn cho cả dân tộc.
Ngày nay, trong thời bình, thanh niên quân đội vẫn tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, luôn sẵn sàng chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển đảo, biên giới. Những thanh niên quân đội trẻ ở Trường Sa, Hoàng Sa, nơi đầu sóng ngọn gió, vẫn ngày đêm canh giữ biển trời Tổ quốc, đối mặt với bao hiểm nguy từ thiên nhiên khắc nghiệt và những âm mưu xâm phạm chủ quyền của các thế lực thù địch. Họ chính là những thanh niên quân đội thầm lặng, viết tiếp bản hùng ca về chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời đại mới.
Thứ hai, thanh niên quân đội là những chiến sĩ xung kích trên mặt trận lao động, sản xuất
Không chỉ dũng cảm trong chiến đấu, thanh niên quân đội còn là lực lượng tiên phong trong lao động, sản xuất, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh. Nhận thức rõ nhiệm vụ kép "vừa chiến đấu, vừa sản xuất", quân đội ta đã triển khai nhiều chương trình thiết thực, giúp nhân dân phát triển kinh tế, ổn định đời sống. Một trong những nhiệm vụ nổi bật là Quân đội tham gia phát triển kinh tế, cùng nhân dân xóa đói giảm nghèo. Các đơn vị quân đội đã tích cực giúp đỡ đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số bằng nhiều hình thức như xây dựng cơ sở hạ tầng, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn sản xuất nông nghiệp. Những cán bộ, chiến sĩ trẻ không ngại khó khăn, lặn lội đến những bản làng xa xôi, giúp bà con từng bước thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no. Bên cạnh đó, thanh niên quân đội còn là lực lượng xung kích trong công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn. Những hình ảnh thanh niên quân đội cởi áo lính để cứu dân trong các trận lũ lụt lịch sử miền Trung, những đoàn quân tình nguyện xông pha vào tâm dịch COVID-19 để hỗ trợ nhân dân đã khắc sâu vào lòng người dân cả nước. Họ không chỉ là những chiến sĩ cầm súng bảo vệ Tổ quốc mà còn là những thanh niên quân đội của nhân dân, luôn sẵn sàng xả thân vì đồng bào.
Ngoài ra, thanh niên quân đội còn đóng góp tích cực vào các công trình trọng điểm quốc gia. Từ những con đường huyết mạch nối liền miền núi với đồng bằng, những ngôi trường kiên cố cho trẻ em vùng cao, đến những công trình thủy lợi giúp nhân dân phát triển sản xuất, đâu đâu cũng có dấu chân và công sức của những thanh niên quân đội trẻ. Tuổi trẻ quân đội chính là những người thầm lặng góp phần kiến thiết đất nước, đưa Việt Nam từng bước vươn lên sánh vai với các cường quốc năm châu.
Thứ ba, thanh niên quân đội là tấm gương sáng trong đổi mới, sáng tạo
Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, yêu cầu về trình độ chuyên môn, kỹ thuật của quân đội ngày càng cao. Nhận thức rõ điều này, thanh niên quân đội không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao năng lực, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa quân đội. Nhiều thanh niên quân đội đã trở thành những kỹ sư, bác sĩ, chuyên gia công nghệ thông tin tài năng. Họ không chỉ phục vụ trong quân đội mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước. Các học viện, trường sĩ quan quân đội như Học viện Khoa học quân sự, Học viện Quân y, Học viện Kỹ thuật quân sự đã đào tạo ra nhiều thế hệ cán bộ trẻ vừa giỏi chuyên môn, vừa vững vàng về chính trị, đạo đức. Bên cạnh đó, phong trào nghiên cứu khoa học, sáng tạo kỹ thuật trong quân đội cũng ngày càng phát triển. Nhiều đề tài nghiên cứu của các cán bộ, chiến sĩ trẻ đã được ứng dụng vào thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Những cuộc thi như "Tuổi trẻ sáng tạo trong quân đội" đã trở thành sân chơi trí tuệ, khơi dậy tinh thần đổi mới, sáng tạo trong thanh niên quân đội.
Thứ tư, thanh niên quân đội là những tấm gương với đạo đức, lối sống đẹp
Thanh niên quân đội luôn là hình ảnh tiêu biểu cho phẩm chất cao đẹp, kỷ luật và tinh thần phụng sự Tổ quốc. Với lối sống giản dị, trung thực và đầy trách nhiệm, họ trở thành những tấm gương sáng để thế hệ trẻ noi theo. Được rèn luyện trong môi trường quân ngũ nghiêm khắc, mỗi chiến sĩ không chỉ trau dồi bản lĩnh, ý chí mà còn hình thành nhân cách đạo đức vững vàng. Tinh thần "Quân đội nhân dân" thấm nhuần trong từng hành động, từ việc tuân thủ kỷ luật, thượng tôn pháp luật đến sẵn sàng hy sinh vì đồng đội và nhân dân. Không chỉ trên chiến trường hay nơi biên cương, thanh niên quân đội còn tỏa sáng trong cuộc sống đời thường với những nghĩa cử cao đẹp, tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ người nghèo, cứu trợ thiên tai, thể hiện tấm lòng nhân ái và trách nhiệm xã hội. Lối sống lành mạnh, không sa đà vào tệ nạn, luôn nỗ lực học tập và rèn luyện thể chất càng khẳng định phẩm chất đáng quý của "Bộ đội Cụ Hồ". Thanh niên quân đội chính là biểu tượng của sự kiên định, trung thành và đạo đức cách mạng, không chỉ bảo vệ đất nước mà còn góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến cộng đồng.
Có thể khẳng định rằng, thanh niên quân đội luôn giữ vai trò quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Từ quá khứ hào hùng đến hiện tại, họ đã và đang viết tiếp những trang sử vẻ vang bằng lòng dũng cảm, sự hy sinh thầm lặng và tinh thần cống hiến không mệt mỏi. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù là chiến trường khốc liệt hay công cuộc xây dựng đất nước đầy khó khăn, thanh niên quân đội vẫn luôn tiên phong, xung kích, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Thứ năm, thanh niên quân đội ngày càng khẳng định vai trò, giá trị trên mặt trận đấu tranh tư tưởng, lý luận
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự phát triển mạnh mẽ của không gian mạng, mặt trận tư tưởng, lý luận đang trở thành một trong những mặt trận quan trọng bậc nhất trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc. Trên mặt trận này, thanh niên quân đang ngày càng phát huy vai trò xung kích, sáng tạo, tích cực đóng góp vào công cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, đồng thời góp phần lan tỏa những giá trị cách mạng, nhân văn, tiến bộ trong xã hội.
Trước hết, cần khẳng định rằng, thanh niên quân đội là lực lượng được rèn luyện trong môi trường đặc biệt - môi trường quân ngũ. Đây là môi trường có tính kỷ luật cao, có sự giáo dục toàn diện cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ. Trong môi trường ấy, thanh niên quân đội không chỉ được bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, niềm tin vững chắc vào con đường xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng mà còn được trang bị tri thức lý luận nền tảng, giúp họ có khả năng phân tích, đánh giá và phản bác hiệu quả những quan điểm sai trái, xuyên tạc.
Sự trưởng thành vượt bậc của thanh niên quân đội trên mặt trận tư tưởng lý luận thể hiện rõ qua việc họ tích cực tham gia viết bài, xây dựng nội dung trên các phương tiện truyền thông đại chúng, diễn đàn, hội thảo, các trang mạng xã hội và đặc biệt là trên các cổng thông tin nội bộ, báo chí Quân đội. Nhiều sĩ quan trẻ, học viên sĩ quan, cán bộ, chiến sĩ trẻ đã trở thành những "ngọn cờ đầu" trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng thông qua việc viết bài lý luận, phản bác các luận điệu xuyên tạc về lịch sử, về vai trò lãnh đạo của Đảng, về chủ nghĩa xã hội và đường lối quốc phòng toàn dân.
Ngoài việc đấu tranh trực diện, thanh niên quân đội còn tích cực tham gia các hoạt động lan tỏa giá trị tích cực trong xã hội. Họ tham gia sinh hoạt chính trị, diễn đàn thanh niên, tọa đàm học thuật, thi tìm hiểu về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng. Thông qua đó, thanh niên quan đội góp phần nâng cao nhận thức tư tưởng, bản lĩnh chính trị không chỉ cho bản thân mà còn cho đồng đội và quần chúng nhân dân. Sự đổi mới tư duy và ứng dụng công nghệ thông tin cũng là một điểm sáng trong hoạt động tư tưởng lý luận của thanh niên quân đội hiện nay. Nắm bắt nhanh xu thế truyền thông số, nhiều thanh niên quân đội đã thành lập các nhóm, trang fanpage, kênh YouTube nhằm truyền tải các thông điệp tích cực, định hướng dư luận xã hội, đồng thời đấu tranh hiệu quả với các luận điệu sai trái trên mạng xã hội.
Thực tiễn cho thấy, thanh niên quân đội đang ngày càng trưởng thành, bản lĩnh hơn, trí tuệ hơn và thực sự là lực lượng nòng cốt, xung kích trong đấu tranh tư tưởng lý luận. Họ không chỉ là người chiến sĩ dũng cảm, hăng say rèn luyện trên thao trường mà còn là "chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng", góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội, xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
2. Vượt qua thách thức, khẳng định giá trị, kiến tạo tương lai
Trong bối cảnh thế giới không ngừng biến động với những thay đổi nhanh chóng về công nghệ, kinh tế, chính trị và xã hội, bên cạnh những thuận lợi thanh niên quân đội đứng trước nhiều khó khăn và thách thức mới. Thanh niên không chỉ phải đối mặt với những yêu cầu khắt khe của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc mà còn phải thích nghi với những đòi hỏi ngày càng cao của thời đại số, toàn cầu hóa và những mối đe dọa an ninh phi truyền thống. Để hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng, tuổi trẻ quân đội cần nhận thức rõ những thử thách này và không ngừng rèn luyện, vượt qua giới hạn của bản thân.
Một trong những thách thức lớn nhất đối với thanh niên quân đội trong kỷ nguyên mới là sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ, đặc biệt là cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Chiến tranh hiện đại không còn chỉ diễn ra trên chiến trường với súng đạn mà còn bao gồm cả không gian mạng, trí tuệ nhân tạo, và vũ khí công nghệ cao. Điều này đòi hỏi thanh niên quân đội phải không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ kỹ thuật, làm chủ các thiết bị hiện đại. Song, không phải thanh niên quân đội nào cũng có điều kiện tiếp cận nhanh chóng với công nghệ mới, đặc biệt là những chiến sĩ xuất thân từ vùng nông thôn, miền núi, nơi cơ sở hạ tầng kỹ thuật còn hạn chế. Sự chênh lệch về kiến thức công nghệ giữa các quân nhân có thể tạo ra khoảng cách trong khả năng tác chiến, đòi hỏi quân đội phải có chính sách đào tạo đồng bộ và hỗ trợ kịp thời.
Bên cạnh đó, sự phức tạp của các mối đe dọa an ninh phi truyền thống cũng đặt ra thách thức không nhỏ. Khủng bố, tội phạm mạng, chiến tranh thông tin, biến đổi khí hậu, dịch bệnh toàn cầu; với chiến lược "diễn biến hòa bình" trong kỷ nguyên mới các thế lực thù địch sẽ đẩy mạnh các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, quân độ. Đây đều là những nguy cơ, thách thức đòi hỏi thanh niên quân đội phải có sự linh hoạt trong nhận thức và phương thức hành động. Tuổi trẻ quân đội không chỉ trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng quân sự mà còn phải am hiểu về ngoại giao, pháp luật quốc tế, kỹ năng ứng phó với thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống. Điều này đòi hỏi mỗi thanh niên quân đội phải không ngừng mở rộng kiến thức, rèn luyện tư duy đa chiều để có thể thích ứng với mọi tình huống.
Mặt khác, áp lực tâm lý cũng là một rào cản lớn đối với thanh niên quân đội ngày nay. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, thanh nên quân đội còn phải đối mặt với những cám dỗ từ lối sống hưởng thụ, chủ nghĩa cá nhân, và những tác động tiêu cực từ mạng xã hội. Một bộ phận cán bộ, chiến sĩ trẻ, đặc biệt là những người mới nhập ngũ, dễ rơi vào trạng thái cô đơn, stress do xa gia đình, bạn bè và phải thích nghi với môi trường mới. Nếu không được quan tâm, động viên kịp thời, họ có thể mất đi động lực phấn đấu, ảnh hưởng đến chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân và đơn vị.
Khó khăn về điều kiện sống cũng là một thực tế mà nhiều thanh niên quân đội phải đối mặt. Dù Đảng, Nhà nước và quân đội luôn quan tâm, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho bộ đội, nhưng ở nhiều vùng biên giới, hải đảo xa xôi, điều kiện sinh hoạt vẫn còn khó khăn. Những quân nhân trẻ đóng quân tại những nơi này phải những thiếu thốn cả về vật chất và tinh thần. Điều này đòi hỏi thanh niên quân đội không chỉ có sức khỏe tốt mà còn cần ý chí kiên cường, tinh thần tự lực và lòng yêu nghề để vượt qua nghịch cảnh.
Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất có lẽ nằm ở chính bản thân mỗi thanh niên quân đội, đó là sự tự ý thức về trách nhiệm và khát vọng cống hiến. Đất nước ngày càng phát triển, nhu cầu hưởng thụ của các tầng lớp nhân dân ngày càng cao, trong một bộ phận thanh niên đôi khi giá trị vật chất được đề cao quá mức, vì thế một bộ phận thanh niên quân đội bị ảnh hưởng bởi lối sống thực dụng, dễ mất đi mục tiêu, lý tưởng cách mạng. Một số thanh niên coi quân ngũ chỉ là nghĩa vụ bắt buộc, thiếu sự nhiệt huyết và tinh thần sẵn sàng hy sinh.
Những khó khăn, thách thức trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, nhưng cũng chính là cơ hội để thanh niên quân đội khẳng định chính mình. Bằng ý chí, nghị lực và lòng yêu nước, tuổi trẻ quân đội hoàn toàn có thể vượt qua mọi trở ngại, tiếp nối truyền thống anh hùng của quân đội nhân dân Việt Nam, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống, bất kỳ hoàn cảnh nào, đưa đất nước vươn mình vào kỷ nguyên mới.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, thanh niên quân đội không chỉ đóng vai trò then chốt trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia mà còn là lực lượng quan trọng thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Để phát huy tối đa tiềm năng của lực lượng này, cần xây dựng một hệ thống nhóm giải pháp đồng bộ, toàn diện. Cụ thể như sau:
Một là, nhóm giải pháp phát huy vai trò chủ thể Đảng, Nhà nước, Quân đội
Về công tác đào tạo chuyên môn, các học viện, nhà trường quân đội cần tiến hành đổi mới căn bản, toàn diện chương trình đào tạo theo hướng hiện đại. Trước hết, cần tập trung vào việc xây dựng chương trình đào tạo tích hợp giữa kiến thức quân sự truyền thống và các kỹ năng tác chiến hiện đại, đặc biệt chú trọng các lĩnh vực then chốt như tác chiến điện tử, chiến tranh mạng và các hình thức chiến tranh phi truyền thống khác. Việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như mô phỏng chiến trường (battlefield simulation), thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) vào quá trình huấn luyện sẽ giúp nâng cao đáng kể chất lượng đào tạo, đồng thời giảm thiểu chi phí và rủi ro trong các tình huống diễn tập thực tế. Bên cạnh đó, cần đặc biệt coi trọng việc đào tạo ngoại ngữ, nhất là tiếng Anh quân sự, để thanh niên quân đội có thể tiếp cận với các tài liệu chuyên môn quốc tế và tham gia hiệu quả vào các hoạt động hợp tác quốc tế. Mở rộng quan hệ hợp tác với các nước có nền quốc phòng tiên tiến thông qua các chương trình cử thanh niên quân đội ra nước ngoài học tập, mời chuyên gia nước ngoài giảng dạy và tham gia các cuộc diễn tập chung sẽ tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ, chiến sĩ trẻ học hỏi kinh nghiệm và nâng cao trình độ chuyên môn.
Công tác giáo dục chính trị, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cần được tiến hành thường xuyên, liên tục với nhiều hình thức phong phú, sinh động. Trước hết, cần tổ chức tốt việc học tập, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là liên quan đến lĩnh vực quân sự, quốc phòng. Việc giáo dục truyền thống lịch sử dân tộc, lịch sử quân đội cần được đổi mới cả về nội dung và phương pháp, không chỉ dừng lại ở các buổi nói chuyện chuyên đề mà cần kết hợp với tham quan thực tế tại các bảo tàng, di tích lịch sử, tổ chức các cuộc gặp gỡ với nhân chứng lịch sử để tạo sự xúc động và thấm sâu vào nhận thức của mỗi thanh niên quân đội. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần được triển khai sâu rộng, gắn với những việc làm cụ thể trong thực tiễn công tác và sinh hoạt hàng ngày.
Đồng thời, cần chủ động đấu tranh phòng chống các âm mưu, hoạt động "diễn biến hòa bình" bằng cách tổ chức các buổi tọa đàm, hội thảo chuyên đề về nhận diện và đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc, thù địch; đào tạo nâng cao kỹ năng an ninh mạng cho thanh niên quân dội; xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên có năng lực chuyên môn tốt. Việc tăng cường mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa quân đội với nhân dân thông qua các chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng sẽ góp phần củng cố niềm tin của nhân dân với quân đội, đồng thời giáo dục ý thức phục vụ nhân dân cho thanh niên quân đội.
Trong lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ, cần có những chính sách cụ thể để khơi dậy và phát huy tinh thần sáng tạo của thanh niên quân đội. Việc thành lập các câu lạc bộ nghiên cứu khoa học tại các đơn vị cơ sở cần được nhân rộng, tạo môi trường thuận lợi để cán bộ, chiến sĩ trao đổi học thuật và phát triển các ý tưởng sáng tạo. Các cuộc thi sáng tạo quân sự cần được tổ chức thường xuyên với cơ chế khuyến khích, khen thưởng thỏa đáng để động viên tinh thần nghiên cứu khoa học. Ưu tiên phát triển các loại vũ khí, trang thiết bị hiện đại ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), hệ thống điều khiển tự động và công nghệ cảm biến thông minh. Đặc biệt, cần tập trung đầu tư xây dựng hệ thống chỉ huy, kiểm soát, thông tin liên lạc, do thám và trinh sát (C4ISR) hiện đại, đồng thời phát triển năng lực tác chiến điện tử và an ninh mạng để đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống. Việc thiết lập cơ chế hợp tác chặt chẽ giữa quân đội với các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp công nghệ trong nước như Tập đoàn Viettel, VNPT sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ vào lĩnh vực quốc phòng, từng bước xây dựng nền công nghiệp quốc phòng tự chủ, hiện đại.
Về công tác chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho thanh niên quân đội, cần rà soát, điều chỉnh chế độ tiền lương, phụ cấp cho phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay, đảm bảo cuộc sống ổn định cho sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trẻ và gia đình. Đầu tư xây dựng hệ thống nhà ở công vụ chất lượng cao, đầy đủ tiện nghi cho sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trẻ là yêu cầu cấp thiết. Các chính sách hỗ trợ về y tế, giáo dục cho gia đình quân nhân cần được hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho con em quân nhân được học tập trong môi trường tốt nhất. Về đời sống tinh thần, cần đa dạng hóa các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao trong quân đội thông qua việc thành lập các câu lạc bộ theo sở thích, tổ chức các giải thi đấu thể thao thường xuyên.
Nhóm giải pháp này cần được triển khai một cách khoa học, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện thực tế và yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Với sự quan tâm đúng mức và những chính sách phù hợp, thanh niên quân đội chắc chắn sẽ phát huy được vai trò nòng cốt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới.
Hai là, nhóm giải pháp đề cao vai trò, trách nhiệm của thanh niên quân đội
Trong bối cảnh thế giới không ngừng biến động với những thách thức và cơ hội đan xen. Để đưa Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, thanh niên quân đội cần phát huy tinh thần yêu nước, không ngừng học hỏi, rèn luyện bản lĩnh, sáng tạo và hành động quyết liệt vì mục tiêu chung của dân tộc.
Trước hết, thanh niên quân đội phải luôn giữ vững lý tưởng cách mạng, kiên định lập trường giai cấp công nhân, có bản lĩnh chính trị vững vàng. Trong kỷ nguyên mới, các thế lực thù địch sẽ không ngừng tìm cách chống phá, xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước bằng nhiều thủ đoạn tinh vi. Nếu không có bản lĩnh vững vàng, thanh niên quân đội dễ bị dao động, mất phương hướng. Vì vậy, mỗi thanh niên quân đội phải không ngừng tu dưỡng đạo đức, nâng cao nhận thức chính trị, thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối quân sự của Đảng. Chỉ khi giữ vững "chân lý của cách mạng", thanh niên quân đội mới có đủ sức mạnh tinh thần để chiến đấu, bảo vệ đất nước và góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đồng thời, chủ động đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết phản bác các luận điệu sai trái, thù địch, đặc biệt trên không gian mạng, góp phần giữ vững trận địa tư tưởng trong quân đội và toàn xã hội.
Bên cạnh đó, thanh niên quân đội phải không ngừng học tập, nâng cao trình độ mọi mặt để đáp ứng yêu cầu của thời đại công nghệ 4.0. Chiến tranh hiện đại không chỉ diễn ra trên chiến trường với súng đạn mà còn là cuộc đấu trí tuệ, công nghệ, kinh tế và văn hóa. Nếu thanh niên quân đội chỉ giỏi tác chiến mà thiếu kiến thức khoa học kỹ thuật, ngoại ngữ, hay kỹ năng mềm sẽ khó thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của thế giới. Do đó, thanh niên quân đội phải chủ động học tập, nghiên cứu, làm chủ công nghệ mới, đặc biệt là công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng… Đồng thời, việc trau dồi ngoại ngữ sẽ giúp thanh niên tiếp cận tri thức nhân loại, giao lưu và hợp tác quốc tế hiệu quả. Khi mỗi thanh niên quân đội đều có trí tuệ và kỹ năng vượt trội, quân đội ta sẽ trở thành một lực lượng hiện đại, đủ sức bảo vệ đất nước trong mọi tình huống. Đặc biệt, trong thời đại mạng xã hội phát triển, mỗi thanh niên quân đội cần sử dụng các nền tảng số một cách thông minh để đấu tranh với các luận điệu sai trái, quảng bá hình ảnh đẹp của quân đội và đất nước.
Không chỉ dừng lại ở học tập, thanh niên quân đội cần phải rèn luyện tác phong kỷ luật, tinh thần trách nhiệm và ý chí kiên cường. Quân đội là trường học lớn, môi trường rèn luyện con người toàn diện, từ thể lực đến tinh thần. Mỗi thanh niên quân đội phải luôn nghiêm túc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, sống có nguyên tắc, làm việc có kế hoạch và luôn sẵn sàng nhận nhiệm vụ khó khăn. Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước đối mặt với nhiều nguy cơ như thiên tai, dịch bệnh, xâm phạm chủ quyền…, tinh thần xung kích, tình nguyện vì quốc gia - dân tộc của thanh niên quân đội càng phải được phát huy mạnh mẽ. Tuổi trẻ quân đội phải là những người tiên phong trong các phong trào thi đua yêu nước, giúp nhân dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Chính những hành động thiết thực đó sẽ góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, tạo nền tảng vững chắc để đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới.
Hơn nữa, thanh niên quân đội cần phát huy tinh thần sáng tạo, dám nghĩ dám làm để thúc đẩy đổi mới. Lịch sử đã chứng minh, những bước tiến vĩ đại của nhân loại đều xuất phát từ những ý tưởng táo bạo và hành động quyết liệt. Trong quân đội, nếu chỉ tuân thủ máy móc mà không có sự linh hoạt, sáng tạo sẽ khó thích ứng với những tình huống phức tạp. Vì vậy, mỗi thanh niên quân đội phải dám đột phá, đề xuất sáng kiến cải tiến kỹ thuật, nâng cao hiệu suất huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Chỉ khi thanh niên quân đội dám đổi mới, sáng tạo, Quân đội nhân dân dân Việt Nam mới ngày càng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đất nước mới có thể bứt phá, thoát khỏi lối mòn để hội nhập thành công với thế giới.
Đồng thời, thanh niên quân đội phải là những người truyền lửa, lan tỏa tinh thần yêu nước và ý chí vươn lên cho thế hệ trẻ nước nhà, không chỉ là những thanh niên quân đội canh giữ biên cương mà còn là những tấm gương về đạo đức, lối sống, nghị lực. Bằng những hành động cụ thể như tham gia phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn kỹ năng cho thanh niên địa phương, thanh niên quân đội sẽ truyền cảm hứng để tuổi trẻ cả nước cùng chung tay xây dựng đất nước, đưa dân tộc vươn mình vào kỷ nguyên mới.
Đặc biệt, thanh niên quân đội cần xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình để tham gia vảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch. Theo đó, thanh niên quân đội cần không ngừng tu dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng cao nhận thức, củng cố niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, vào con đường xã hội chủ nghĩa và lý tưởng cộng sản. Đây là "lá chắn tinh thần" vững chắc để không bị dao động trước những luận điệu xuyên tạc, kích động từ các thế lực thù địch. Hơn nữa, phải tích cực học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ quân sự - quốc phòng. Có như vậy, thanh niên quân đội mới đủ lý luận sắc bén để tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, bảo vệ tính đúng đắn, khoa học, cách mạng của nền tảng tư tưởng của Đảng. Mặt khác, cần chủ động sử dụng hiệu quả mạng xã hội để lan tỏa thông tin tích cực, giá trị tốt đẹp của cách mạng Việt Nam, đồng thời phản bác kịp thời các luận điệu xuyên tạc, sai trái. Mỗi cán bộ, chiến sĩ trẻ cần trở thành một "chiến sĩ tiên phong" trên mặt trận tư tưởng, văn hóa thời đại số. Ngoài ra, thanh niên quân đội cần tích cực tham gia các diễn đàn, hội thi lý luận chính trị, các hoạt động sinh hoạt chính trị tư tưởng ở đơn vị để nâng cao trình độ nhận thức, kỹ năng phản biện và khả năng tuyên truyền, định hướng dư luận.
Kết luận
Để Việt Nam vươn mình vào kỷ nguyên mới, thanh niên quân đội phải không ngừng thi đua rèn đức, luyện tài, nêu cao tinh thần trách nhiệm, sáng tạo và xung kích; tích cực, chủ động bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, góp sức xây dựng đất nước giàu mạnh. Khi mỗi thanh niên quân đội đều ý thức được sứ mệnh thiêng liêng của mình và hành động quyết liệt, Việt Nam chắc chắn sẽ trở thành một quốc gia phát triển, sánh vai cùng các cường quốc năm châu như Bác Hồ hằng mong đợi.
Tài liệu tham khảo
1. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tập 5.
[1] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tập 5, tr.216.
Trung tá Lại Hải Hòa – Phòng Chính trị/ Học viện Chính trị