Trong đó đội ngũ giảng viên khoa học xã hội và nhân văn (KHXH&NV) ở các học viện, trường Quân đội là lực lượng có vai trò rất quan trọng, trực tiếp đảm nhiệm công tác giảng dạy, truyền bá, nghiên cứu phát triển lý luận khoa học và trực tiếp, trực diện tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Phát huy vai trò đội ngũ GVKH&NV ở các học viện, trường Quân đội là phát huy lực lượng tiên phong, kiên định, chất lượng cao, sức lan tỏa lớn trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Từ khóa: Giảng viên KHXH&NV; phát huy vai trò; đấu tranh bảo vệ Đảng.
Cùng với nhiệm vụ cơ bản là giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ các cấp, nghiên cứu, phát triển khoa học, nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trở thành nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của mỗi học viện, trường Quân đội. Trong đó, đội ngũ giảng viên KHXH&NV được đào tạo cơ bản, có trình độ lý luận chuyên sâu và thực tiễn thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học xã hội nhân văn trở thành lực lượng tiên phong, nòng cốt trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch ở mỗi học viện, trường Quân đội cũng như trong toàn Quân. Thời gian qua, việc phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đạt nhiều kết quả tích cực. Đã nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục làm rõ âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch; giáo dục, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lên nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng tới cán bộ, chiến sĩ và nhân dân; nghiên cứu, tham mưu cho tổ chức đảng các cấp chủ trương, biện pháp đấu tranh có hiệu quả với âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa... Tuy nhiên, việc phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch vẫn tồn tại một số hạn chế như: nội dung nghiên cứu còn trùng lặp nhiều; các nghiên cứu về vận dụng, phát triển lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh còn ít; nhiều nội dung đấu tranh còn chậm, chưa kịp thời phản bác luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch... Từ những vấn đề nêu trên, để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả toàn diện hoạt động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đòi hỏi Quân đội cũng như toàn Đảng, toàn dân cần nhận thức đúng và phát huy hơn nữa vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội.
Vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội trong trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Là lực lượng nghiên cứu, giảng dạy, truyền thụ kiến thức, kinh nghiệm các môn khoa học xã hội nhân văn, đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, nhãn quan chính trị nhạy bén, phương pháp đấu tranh khoa học, sâu sắc trước sự chống phá quyết liệt của kẻ thù góp phần to lớn xây dựng trận địa tư tưởng vững mạnh ở các học viện, trường Quân đội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Vai trò đó được thể hiện trên các nội dung sau.
Một là, đội ngũ giảng viên KHXH&NV nghiên cứu, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện thực tiễn đất nước, Quân đội hiện nay
Thông qua nghiên cứu khoa học, đội ngũ giảng viên KHXH&NV đưa ra những dự báo về sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ, những vấn đề mới cần phải giải quyết cả về lý luận và thực tiễn của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; những tác động tiêu cực từ mặt trái của kinh tế thị trường, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, những tác động của tình hình thế giới, khu vực; dự báo âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá cách mạng Việt Nam của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị. Thông qua nghiên cứu tài liệu, chuyên đề, đề tài đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội có những ý kiến đề xuất giúp cho các cấp ủy đảng, chỉ huy các cấp vận dụng những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm chung của Đảng vào điều kiện cụ thể của đơn vị nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của đơn vị, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, "tiêu biểu", đơn vị vững mạnh toàn diện, "Mẫu mực, tiêu biểu"
Mặt khác, đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, trí tuệ và niềm tin sâu sắc vào nền tảng tư tưởng của Đảng, vào sự nghiệp cách mạng mà toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đang xây dựng nên họ luôn là lực lượng đi đầu trong nghiên cứu, vạch rõ tính chất phản khoa học của các luận điệu sai trái, thù địch chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Hai là, đội ngũ giảng viên KHXH&NV trực tiếp tuyên truyền, bồi dưỡng nền tảng tư tưởng của Đảng
Để đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có hiệu quả trước tiên phải tuyên truyền, bồi dưỡng nền tảng tư tưởng của Đảng cho đảng viên, quần chúng. Thông qua nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, đội ngũ giảng viên KHXH&NV, trực tiếp trang bị tri thức chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; cương lĩnh, đường lối, quan điểm của Đảng; cơ sở lý luận, thực tiễn, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với cách mạng Việt Nam, với dân tộc và lực lượng vũ trang; tuyên truyền sâu rộng những giá trị văn hóa truyền thống, bài học kinh nghiệm lịch sử trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc, truyền thống của Quân đội, đơn vị. Từ đó góp phần xây dựng, bồi dưỡng cho người học thế giới quan, phương pháp luận khoa học, bồi dưỡng niềm tin cộng sản chủ nghĩa, bản lĩnh chính trị cho học viên, quần chúng; bồi dưỡng năng lực nhận diện và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cho người học.
Bên cạnh đó, mỗi giảng viên KHXH&NV trong các học viện, trường Quân đội còn là "tuyên truyền viên" của Đảng, có vai trò, nhiệm vụ truyền đạt đến cán bộ, đảng viên, học viên, quần chúng tình hình, nhiệm vụ, các nghị quyết của Trung ương, các vấn đề thời sự bảo đảm nhanh chóng, chính xác, thống nhất, góp phần tăng cường mối quan hệ trực tiếp, sinh động giữa Đảng với quần chúng. Đồng thời đội ngũ giảng viên KHXH&NV các học viện, trường Quân đội thực hiện công tác dân vận và trách nhiệm của đảng viên đang công tác giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú, trở thành hạt nhân trong tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với quần chúng nhân dân ở địa phương, làm cho quần chúng nhân dân hiểu đúng, thực hiện đúng đường lối, quan điểm, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Trong các học viện, trường Quân đội, đội ngũ giảng viên KHXH&NV có vai trò quan trọng trong hướng dẫn, bồi dưỡng lực lực lượng nòng cốt cho cơ quan, đơn vị, học viên và các lực lượng quần chúng đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Vai trò của đó được thể hiện trong việc làm rõ đối tác và đối tượng; xây dựng động cơ, thái độ, trách nhiệm đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; xây dựng kế hoạch, định hướng đấu tranh; cung cấp tư liệu, tài liệu phục vụ nhiệm vụ đấu tranh; bồi dưỡng kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, tham gia mạng xã hội; hướng dẫn cách thức, nội dung đấu tranh; đảm bảo các điều kiện cần thiết khác để cán bộ, đảng viên, học viên, quần chúng tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Ngoài ra, thông qua hoạt động xuất bản sách, báo đội ngũ giảng viên KHXH&NV các học viện, trường Quân đội thực hiện vai trò truyền bá nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần làm cho hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh dần trở thành tư tưởng chủ đạo trong xã hội; tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với quân nhân, nhân dân, làm cho mọi quân nhân, người dân hiểu và tin theo Đảng, chấp hành tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Ba là, đội ngũ giảng viên KHXH&NV trực tiếp, trực diện tham gia đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch
Là nguồn nhân lực chất lượng cao của Quân đội, với các ưu thế về khả năng nhận diện âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, có trình độ, năng lực phản bác các thông tin sai trái, thù địch, có kỹ năng sử dụng thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư phục vụ nhiệm vụ đấu tranh tư tưởng lý luận, đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội trở thành lực lượng tiên phong, trực tiếp đấu tranh phản bác lại sự xuyên tạc, bôi nhọ, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thông qua các hình thức như viết các chuyên đề, bài giảng, các hình thức sau bài giảng, viết bài báo đấu tranh, bài viết đăng trên các blog, fanpage,…
Ngoài ra, đội ngũ giảng viên KHXH&NV các học viện, trường Quân đội còn tham gia Ban Chỉ đạo 35, Lực lượng 47, được xác định là "mũi nhọn" trong Lực lượng 47, có vai trò hết sức quan trọng nghiên cứu, đề xuất với cấp ủy đảng các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tổ chức và trực tiếp thực hiện đấu tranh có hệ thống, chiều sâu, bảo đảm kết quả tốt, đồng thời là ngững người tiên phong, hướng dẫn, dẫn dắt thành viên trong Lực lượng 47 đấu tranh.
Phát huy vai đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là phát huy vai trò của một lực lượng to lớn, tiên phong, nòng cốt trong cuộc đấu tranh giai cấp trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng hiện nay; cần được tiến hành thường xuyên, liên tục trong cả nhận thức và hoạt động thực tiễn; trong đó, cần chú trọng thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của các tổ chức, các lực lượng để phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch
Đây là giải pháp quan trọng để phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV các học viện, trường Quân đội trong nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, vì nhận thức đúng là cơ sở để có thái độ, động cơ đúng và trách nhiệm cao. Theo đó, cần nâng cao nhận thức của tổ chức đảng, chỉ huy các cấp, ban chỉ đạo 35 các cấp, các cơ quan đặc biệt là cơ quan chính trị về tính tất yếu trong phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV các học viện, trường Quân đội tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; luôn xác định đây là lực lượng nòng cốt trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, dựa vào đội ngũ giảng viên KHXH&NV để bồi dưỡng, nhân rộng, nâng cao chất lượng, hiệu quả đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Bản thân đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội phải nhận thức rõ trách nhiệm, vai trò của mình là người được Đảng, Nhà nước, Quân đội đào tạo cơ bản, có trình độ chuyên môn, chuyên sâu về lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh…với chức trách, nhiệm vụ được giao, mỗi giảng viên phải xác định là một "chiến sĩ tiên phong" bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù đich.
Hai là, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, năng lực cho đội ngũ giảng viên KHXH&NV trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch
Giải pháp này có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu quả đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Bản lĩnh chính của ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội được thể hiện ở sự tin tưởng tuyệt đối với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, đó là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Nội dung giáo dục, bồi dưỡng cho đội ngũ giảng viên KHXH&NV trước hết là bồi dưỡng chính trị, tư tưởng, quan điểm lập trường, bản lĩnh chính trị của người cán bộ, giảng viên trên cơ sở tăng cường giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là học phương pháp tư duy biện chứng, nắm vững quy luật phát triển, vận động của hiện tượng, sự vật để nhận định, đánh giá, xử lý đúng, phấn đấu vì mục đích, lý tưởng cách mạng của Đảng.
Để thực hiện có hiệu quả nội dung bồi dưỡng, giáo dục cần sử dụng tổng hợp các hình thức, biện pháp giáo dục phong phú, linh hoạt, tiến hành thường xuyên, phù hợp với từng đối tượng như: thông qua đào tạo, bồi dưỡng và các hình thức hội thảo khoa học, trao đổi, rút kinh nghiệm về phương pháp giảng dạy, nghiên cứu khoa học, về những vấn đề lý luận và thực tiễn cấp bách đặt ra để nâng cao chất lượng giảng dạy, nghiên cứu khoa học và đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng; phát huy vai trò chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp và các cơ quan chức năng kết hợp với tính chủ động, tích cực của từng cá nhân giảng viên trong thực hiện nhiệm vụ; tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn hằng năm, kết hợp tiến hành các buổi thông báo thời sự chính trị thường xuyên và đột xuất; sử dụng, phát huy những cán bộ, giảng viên KHXH&NV nhiều kinh nghiệm và năng lực tốt trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học và đấu tranh đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; chú trọng bồi dưỡng giảng viên mới, giảng viên trẻ, giảng viết ít tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tưởng của Đảng, tạo điều kiện và động viên họ tích cực học hỏi, tham gia cuộc đấu tranh, đồng thời mạnh dạn giao việc và từng bước đặt ra yêu cầu cao để tạo cho giảng viên có động lực phấn đấu vươn lên; xây dựng đội ngũ giảng viên KHXH&NV chuyên gia đầu ngành chất lượng cao, có đạo đức và uy tín nghề nghiệp, coi đó là lực lượng nòng cốt trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học và đấu tranh bảo vệ nền tang tư tưởng của Đảng.
Ba là, tạo môi trường thuận lợi để đội ngũ giảng viên KHXH&NV phát huy vai trò đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Đây là giải pháp trực tiếp tác động đến kết quả đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Do đó, Cấp ủy, chỉ huy các cấp, ban chỉ đạo 35 các học viện, trường Quân đội cần tạo điều kiện về thời gian, cơ sở vật chất để đội ngũ giảng viên KHXH&NV thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, viết bài… đấu tranh tư tưởng, lý luận. Cơ quan chính trị, khoa học quân sự thường xuyên thông tin khoa học quân sự, thông báo tình hình chính trị nội bộ và các thủ đoạn của các thế lực phản động, thù địch, cơ hội chính trị; định hướng và sử dụng thông tin phục vụ đấu tranh cho đội ngũ giảng viên KHXH&NV. Làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của đội ngũ giảng viên KHXH&NV gắn với hoạt động giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học. Có chế độ, chính sách khuyến khích đội ngũ giảng viên KHXH&NV tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Bốn là, xây dựng cơ chế hợp lý trong phối hợp giữa nhiệm vụ giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học với đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Để đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trở thành nền nếp, có hiệu quả việc phải xây dựng cơ chế phối hợp với nhiệm vụ giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học. Vì vậy phải chú trọng việc phối hợp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch với nhiệm vụ giáo dục đào tạo của từng học viện, trường Quân đội; của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài Quân đội. Vận dụng linh hoạt, đa dạng các hình thức như thi viết chính luận, thi tìm hiểu, hội thảo, tọa đàm… để phát huy trí tuệ, sự sáng tạo của đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội hiện nay.
Đội ngũ giảng viên KHXH&NV ở các học viện, trường Quân đội được đào tạo cơ bản, có trình độ lý luận chuyên sâu và thực tiễn thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học xã hội nhân văn có vai trò là lực lượng tiên phong, nòng cốt trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch thông qua các hoạt động nghiên cứu khoa học xã hội nhân văn; giảng dạy, tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng; trực tiếp đấu tranh với quan điểm sai trái, thù địch bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; xây dựng các tổ chức trong Quân đội vững mạnh. Phát huy vai trò to lớn đó, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần nâng cao nhận thức về vai trò của đội ngũ giảng viên KHXH&NV; chăm lo xây dựng đội ngũ giảng viên KHXH&NV có bản lính chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, năng lực giỏi; có cơ chế, chính sách phù hợp; tạo môi trường thuận lợi cho đội ngũ giảng viên KHXH&NV cống hiến, góp phần đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng./.
Đại tá, TS Giảng viên Trần Văn Hiếu, Khoa CTĐ,CTCT, Học viện Phòng không-Không quân
Thiếu tá, CN Lê Huy Thắng, Phòng TM - HC, Học viện Phòng không-Không quân
Tài liệu tham khảo.
1. Đảng bộ Quân đội, Báo cáo Chính trị của Quân ủy Trung ương nhiệm kỳ 2015 - 2020 tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, Hà nội 2020.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII về Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ Tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội.
4. Đề án Xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục trong Quân đội giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo của Bộ Quốc phòng.
5. Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội 2016.
[1] Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội 2016, Tr2.
