Trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh, Người đặc biệt coi trong vai trò của lý luận, theo Người: "Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam"[1]; "Không hiểu lý luận thì như người mù đi đêm". Người rất coi trọng công tác giáo dục lý luận cho đội ngũ đảng viên, Người đã khẳng định: "Lý luận rất quan trọng", "lý luận rất cần thiết" và trong tác phẩm Đạo đức cách mạng năm 1958 Người thể hiện rõ quan điểm: "Đối với chúng ta, những người cách mạng và Nhân dân Việt Nam, chủ nghĩa Mác - Lênin không những là cái "cẩm nang" thần kỳ, không những là cái kim chỉ nam mà còn là mặt trời soi sáng con đường chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản", Người khẳng định: "Học tập lý luận là một sự bức thiết đối với Đảng ta".
1. Quan điểm Hồ Chí Minh về học tập lý luận Mác-Lênin trong đạo đức cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cao vai trò của đạo đức cách mạng, Người nhấn mạnh: Người có đạo đức cách mạng thì khi gặp khó khăn, gian khổ, thất bại, cũng không sợ sệt, rụt rè, lùi bước, vì lợi ích chung mà không ngần ngại hy sinh tất cả lợi ích riêng của cá nhân mình, thậm chí sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình và đó là biểu hiện rất rõ rệt, rất cao quý của đạo đức cách mạng". Đạo đức cách mạng giúp mỗi người khi gặp thuận lợi và thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn, "lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ", không lo kèn cựa về mặt hưởng thụ, không công thần, không quan liêu, không kiêu ngạo, không hủ hoá, v,v...
Theo Người: "Cách mạng tiến lên mãi, Đảng tiến lên mãi. Cho nên người cách mạng cũng phải tiến lên mãi"[2]. Người nhắc nhở mỗi người cách mạng phải không ngừng tự rèn luyện đạo đức cách mạng bởi đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong. Người quan niệm đạo đức là gốc của người cách mạng và khi người cách mạng có lý luận Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng, được rèn luyện trong một tổ chức cách mạng, thấm nhuần đạo đức cách mạng thì nguồn sức mạnh nội lực của mỗi người sẽ được nhân lên bội phần. Chính vì vậy, mỗi người cách mạng là "Để cân nhắc mọi hoàn cảnh phức tạp, nhìn rõ các mâu thuẫn, để giải quyết đúng các vấn đề, thì chúng ta phải cố gắng học tập lý luận Mác - Lênin"[3]. Mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng không chỉ "có tinh thần cố gắng vươn lên", "chịu học tập để tiến bộ nâng cao trình độ về mọi mặt của mình để có thể sáng suốt quyết định mọi vấn đề một cách cho đúng (về Cương lĩnh, đường lối, chính sách, v.v.), mà còn phải giữ vững lý tưởng cộng sản và đạo đức cách mạng của mình phải quét sạch chủ nghĩa cá nhân, ít lòng tham muốn về vật chất, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, coi khinh sự xa hoa, chạy chức, chạy quyền, đời tư giản dị, trong sáng… "Có gì sung sướng vẻ vang hơn là trau dồi đạo đức cách mạng để góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và giải phóng loài người"[4]
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt nêu lên vai trò của lý luận. "Có học tập lý luận Mác - Lênin mới củng cố được đạo đức cách mạng, giữ vững lập trường, nâng cao sự hiểu biết và trình độ chính trị, mới làm được tốt công tác Đảng giao phó cho mình"[5]. Do đó, phải học tập lý luận, phải trang bị hệ thống luận điểm cách mạng, khoa học, phương pháp luận biện chứng của học thuyết Mác-Lênin để từ đó nâng cao giác ngộ lý tưởng cách mạng, củng cố niềm tin vào thắng lợi của chủ nghĩa cộng sản bằng các cơ sở khoa học, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Người chỉ ra phương pháp, mục đích học tập chủ nghĩa Mác - Lênin là "Học tập chủ nghĩa Mác - Lênin là học tập cái tinh thần xử trí mọi việc, đối với mọi người và đối với bản thân mình; là học tập những chân lý phổ biến của chủ nghĩa Mác - Lênin để áp dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh thực tế của nước ta. Học để mà làm. Lý luận đi đôi với thực tiễn"[6] . Bởi lý luận là đem thực tế trong lịch sử, trong kinh nghiệm, trong các cuộc đấu tranh, xem xét, so sánh thật kỹ lưỡng, rõ ràng, làm thành kết luận. Rồi lại đem nó chứng minh với thực tế. Đó là lý luận chân chính. Lý luận có vai trò đặc biệt quan trọng bởi nó soi đường cho thực tiễn. "lý luận như cái kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế. Không có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi"[7]
Hồ Chí Minh cho rằng, các lớp giáo dục lý luận chính trị phải được tổ chức thường xuyên; chương trình, giáo trình phải có tính hệ thống và theo từng mức độ từ thấp đến cao, từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt đề cao quá trình tự học tập lý luận chính trị của cán bộ, đảng viên. Người yêu cầu: "Ở các cơ quan, mỗi ngày ít nhất phải học tập một tiếng đồng hồ... Những giờ học tập đều tính như những giờ làm việc. Khi cất nhắc cán bộ, phải xem kết quả học tập cũng như kết quả công tác khác mà định"[8]. Đồng thời, phải thấm nhuần nguyên tắc: Học để thực hành, học đi đôi với hành, học mà không thực hành thì vô ích. Trong các bài viết, bài nói của mình, Hồ Chí Minh dùng nhiều cách diễn đạt khác nhau: như "Lý luận đi đôi với thực tiễn", "Lý luận kết hợp với thực hành", "Lý luận và thực hành phải luôn luôn đi đôi với nhau", "Lý luận phải liên hệ với thực tế" để nhấn mạnh: "Thống nhất giữa lý luận và thực tiễn là một nguyên tắc căn bản của chủ nghĩa Mác-Lênin. Thực tiễn không có lý luận hướng dẫn thì thành thực tiễn mù quáng. Lý luận mà không có liên hệ với thực tiễn là lý luận suông"[9]. Diễn đạt nguyên tắc này trên tinh thần biện chứng: thực tiễn cần tới lý luận soi đường để không mắc phải bệnh kinh nghiệm, còn lý luận phải dựa trên cơ sở thực tiễn, luôn liên hệ với thực tiễn, nếu không sẽ mắc phải bệnh giáo điều. Trên tinh thần đó, theo Người, trong học tập phải quán triệt: "Phương châm, phương pháp học tập là lý luận liên hệ với thực tế".
Người khẳng định:"Chủ nghĩa cá nhân là một kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội. Người cách mạng phải tiêu diệt nó"[10]. Người đã chỉ ra chủ nghĩa cá nhân đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm: quan liêu, mệnh lệnh, bè phái, chủ quan, tham ô, lãng phí... Nó trói buộc, nó bịt mắt những nạn nhân của nó, những người này bất kỳ việc gì cũng xuất phát từ lòng tham muốn danh lợi, địa vị cho cá nhân mình, chứ không nghĩ đến lợi ích của giai cấp, của Nhân dân. Nhận thức rõ những nguy cơ thoái hóa biến chất trong nội bộ một đảng mácxít, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã không chỉ nêu ra những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, chỉ rõ tên kẻ địch nội xâm nguy hiểm này, Người còn đồng thời nhấn mạnh nhiệm vụ đấu tranh chống lại nó. Khi phân tích những nguyên nhân dẫn đến bệnh chủ quan của cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ những hạn chế trong học tập và nghiên cứu lý luận trong việc gắn lý luận với thực tiễn. Những hạn chế đó được chia làm ba nhóm: kém lý luận, khinh lý luận và lý luận suông.
Hồ Chí Minh yêu cầu cán bộ, đảng viên phải học lý luận để: thứ nhất, "học để sửa chữa tư tưởng"; thứ hai, "học để tu dưỡng đạo đức cách mạng"; thứ ba"học để tin tưởng"; thứ tư, "học để hành". Hồ Chí Minh khẳng định: Một là "Học để sửa chữa tư tưởng", vì nếu tư tưởng chưa thực sự là tư tưởng cách mạng, nhất định cán bộ, đảng viên phải học để sửa chữa cho đúng, để từ đó hành động đúng và làm tròn nhiệm vụ cách mạng được giao phó. Hai là "Học để tu dưỡng đạo đức cách mạng", vì đạo đức là gốc của người cách mạng, nếu không có đạo đức thì không thể phấn đấu, hy sinh cho cách mạng và không thể lãnh đạo được quần chúng Nhân dân. Cũng theo Người, người cán bộ, đảng viên học tập lý luận chính trị không chỉ nhằm nâng cao trình độ lý luận, chống lại ách thống trị của đế quốc thực dân mà còn để "cải tạo" mình, giúp họ trở thành những người vừa "hồng", vừa "chuyên" tiêu chuẩn cơ bản mà Hồ Chí Minh yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên phải có. Người chỉ rõ: "Những tư tưởng và hành động có lợi ích cho Tổ quốc, cho đồng bào là bạn. Những tư tưởng và hành động có hại cho Tổ quốc, cho đồng bào là kẻ thù. Thế là chẳng những ở ngoài, mà chính ở trong mình ta cũng có bạn và thù. Vì vậy chúng ta cần phải ra sức tăng cường bạn ở trong và ở ngoài, kiên quyết chống lại kẻ thù ở ngoài và ở trong mình ta". Ba là "Học để tin tưởng". Tin tưởng vào đoàn thể. Tin tưởng vào Nhân dân. Tin tưởng vào tương lai của dân tộc, vì có lý tưởng và niềm tin vững chắc thì người cách mạng khi gặp thuận lợi không kiêu, lúc gặp khó khăn không nản, không ngại gian khổ, hy sinh. Bốn là "Học để hành". Học mà không hành thì học vô ích. Hành mà không học thì hành không trôi chảy, vì vậy, học phải đi đôi với hành, "để làm việc, làm người, làm cán bộ", không phải để chạy theo bằng cấp, không phải để mặc cả với Đảng.
2. Thực trạng công tác giáo dục lý luận chính trị của Đảng và học tập lý luận của cán bộ, đảng viên hiện nay
Những năm đất nước đổi mới, đội ngũ cán bộ, đảng viên không ngừng phát triển cả về số lượng, chất lượng, không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao nhận thức về lý luận chính trị, rèn luyện đạo đức lối sống, nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ chuyên môn. Công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân đã có nhiều đổi mới, thu được những kết quả tích cực, góp phần nâng cao nhận thức chính trị, trình độ lý luận, tăng cường sự thống nhất trong Đảng, giữ vững ổn định chính trị, thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới, đồng thời tạo ra nhu cầu học tập lý luận chính trị để nâng cao trình độ của mỗi cán bộ, đảng viên. Bên cạnh những kết quả đạt được còn một số cán bộ, đảng viên có nhận thức lệch lạc, chưa coi trọng việc học tập, rèn luyện nên chất lượng chính trị thấp, một bộ phận có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"; một số cán bộ, đảng viên việc học tập lý luận chính trị có biểu hiện coi thường lười học lý luận. Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã chỉ ra 9 biểu hiện để nhận diện sự suy thoái về tư tưởng chính trị trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, trong đó có biểu hiện: Nhận thức sai lệch về ý nghĩa, tầm quan trọng của lý luận và học tập lý luận chính trị; lười học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận chưa đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới. Hệ thống, chương trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị còn nhiều bất hợp lý. Biểu hiện về suy thoái tư tưởng chính trị trong nhận thức và học tập lý luận chính trị là: Nhận thức không đúng đắn về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập lý luận chính trị, xem thường lý luận, lười học chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng và thẳng thắn thừa nhận: "Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, giảng dạy và học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh chưa đáp ứng yêu cầu". Ba chứng bệnh mà Người nêu ra, cho đến nay vẫn là những căn bệnh đang thực sự tồn tại trong đội ngũ cán bộ, đảng viên gọi chung là bệnh "lười học lý luận chính trị" biểu hiện cụ thể như:
Nhiều cán bộ, đảng viên có biểu hiện coi thường học tập lý luận chính trị nói chung, nghị quyết của Đảng nói riêng, cho rằng chỉ cần có trình độ chuyên môn là đủ; xác định động cơ học tập lý luận chính trị không đúng, cho rằng việc học tập này chỉ là để đủ tiêu chuẩn về bằng cấp chứ không phải để nghiên cứu, nắm vững lý luận chính trị phục vụ nhu cầu công tác, không coi học tập lý luận chính trị là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài của cán bộ, đảng viên. Cán bộ, đảng viên có thái độ thiếu nghiêm túc khi học nghị quyết, bồi dưỡng về lý luận chính trị; đi học chính trị mang tính đối phó, lười tư duy; học là để hoàn thiện tiêu chuẩn bổ nhiệm và đảm bảo hồ sơ, lý lịch cho con đường thăng tiến hay củng cố địa vị hiện có.
Một bộ phận cán bộ, đảng viên lười học tập, lười suy nghĩ, không thường xuyên tiếp nhận những thông tin, hiểu biết mới; thiếu sáng tạo trong quá trình học tập một cách thụ động nên nghe mà không hiểu. Một số cán bộ, đảng viên không nắm được nội dung nghị quyết, chủ trương của Đảng dẫn đến tuyên truyền một cách chủ quan, chung chung, thậm chí làm sai lệch nội dung nghị quyết...
Bệnh thành tích trong học tập lý luận chính trị: Nhận thức sai lệch, học được càng nhiều văn bằng, chứng chỉ càng tốt để thuận lợi cho việc quy hoạch, bổ nhiệm, nâng lương, đề bạt. Cơ quan quản lý lấy số lượng lớp đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị là thành tích để báo cáo, không coi trọng chất lượng đào tạo.
Học lý luận nhưng không áp dụng được trong thực tiễn ở không ít cán bộ, đảng viên. Thể hiện am hiểu lý luận, nhưng ít hiểu biết thực tiễn hoặc có kinh nghiệm thực tiễn, nhưng yếu về lý luận; vừa không am hiểu lý luận, vừa xa rời thực tiễn. Vì vậy, đôi khi chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước chưa được triển khai kỹ, xảy ra những sai phạm nghiêm trọng gây bức xúc trong nhân dân, giảm sút niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, giảng dạy học tập Nghị quyết chưa được coi trọng đúng mức, kém hiệu quả, nội dung và phương pháp giáo dục, truyền đạt, chậm đổi mới, chưa tạo được sự thống nhất cao trong nhận thức về tình trạng suy thoái, những biều hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" và những hậu quả gây ra.
Vì vậy, phải tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho cán bộ, đảng viên qua đó sẽ giúp bộ đội nâng cao trình độ giác ngộ cách mạng, trình độ nhận thức, bản lĩnh chính trị, củng cố niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, vào thắng lợi của sự nghiệp đổi mới đất nước.
3. Giải pháp nâng cao chất lượng học tập lý luận cho đội ngũ cán bộ đảng viên hiện nay
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nhấn mạnh nhiệm vụ: Tiếp tục nâng cao lập trường, bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tính chiến đấu của toàn Đảng và mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp, nhất là cấp chiến lược; tích cực đấu tranh, phản bác có hiệu quả quan điểm sai trái của các thế lực thù địch. Thực hiện nghiêm các nguyên tắc, quy định; thực hành dân chủ gắn liền với tăng cường kỷ luật, kỷ cương của Đảng.... "Đổi mới và triển khai đồng bộ việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, lối sống cơ hội, thực dụng bè phái, nói không đi đôi với làm trong cán bộ, đảng viên."[11]
Ðể tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, theo tôi, cần thực hiện tốt các giải pháp sau đây:
Một là, xác định rõ vai trò của học tập lý luận chính trị đối với cán bộ, đảng viên. Phải được đẩy mạnh nhằm tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động trong mỗi cán bộ, đảng viên. Phải lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh làm gốc, để mỗi cán bộ, đảng viên nhận thức rõ rằng: tận trung với nước, tận hiếu với dân, coi phục vụ nhân dân là lẽ sống cao thượng nhất, quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng chính là mục tiêu lớn nhất cần đạt tới.
Hai là, đổi mới mạnh mẽ về nội dung, phương pháp học tập, nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh theo hướng phù hợp với từng đối tượng, phát huy tính tự giác, tinh thần trách nhiệm, thường xuyên tự học tập, tự nghiên cứu để nâng cao trình độ, bản lĩnh chính trị và phương pháp công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là thế hệ trẻ. Tiếp tục đổi mới nội dung giáo trình theo hướng giảng dạy, truyền thụ đầy đủ những nội dung cơ bản, cốt lõi của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cập nhật những học thuyết đương đại, vận dụng sáng tạo, tăng cường liên hệ thực tiễn.
Ba là, xây dựng đội ngũ giảng viên giảng dạy lý luận đáp ứng yêu cầu. Đội ngũ giảng viên giảng dạy lý luận chính trị là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định cho việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị. Cần nâng cao chất lượng của đội ngũ giảng dạy lý luận chính trị: Phải là những người đủ phẩm chất, năng lực, có niềm tin vững chắc vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vào chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; nắm vững và hiểu sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng thì tuyên truyền mới thuyết phục; lý luận gắn với thực tiễn, cập nhật tình hình địa phương, trong nước, thế giới, không lý luận suông. Phải biết vận dụng, biết khai thác những tư liệu từ kinh nghiệm thực tiễn của người học mang đến; gợi mở cho người học áp dụng lý luận vào lĩnh vực công tác; có kỹ năng sư phạm, sử dụng phương pháp dạy học tích cực, phương tiện hiện đại.
Bốn là, thực hiện nghiêm túc Quy định số 54-QĐ/TW ngày 12/5/1999 của Bộ Chính trị về chế độ học tập lý luận chính trị trong Đảng; Quy định số 164-QĐ/TW của Bộ Chính trị về chế độ bồi dưỡng, cập nhật kiến thức đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; Nghị quyết số 32-NQ/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý; Chỉ thị số 23-CT/T ngày 9/2/2018 Ban Bí thư trung ương về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới; Quy định số 57-QĐ/TW, ngày 08/02/2022 của Ban Bí thư về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị
Năm là, nâng cao tính tự giác rèn luyện, học tập lý luận chính trị cán bộ, đảng viên. Thấm nhuần sâu sắc lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại", việc học lý luận chính trị không chỉ dừng ở phạm vi trường lớp mà phải nêu cao tinh thần tự học, học ở mọi nơi, mọi lúc: "học ở trường, ở sách vở, học lẫn nhau và học nhân dân". Đồng thời, cần xác định đúng động cơ và mục đích của học tập lý luận chính trị....
Sáu là, kết hợp việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị với công tác tổng kết thực tiễn ở cơ sở. Người nêu rõ: "Dạy chính trị thì mênh mông mà không thiết thực, học rồi không dùng được... lý luận và thực tế không ăn khớp với nhau". Khi nói về việc chữa chứng bệnh ba hoa, Người đặc biệt phê phán bệnh "nói mênh mông": Nói mênh mông trời đất. Nói gì cũng có. Nhưng chỉ chừa một điều không nói đến là những việc thiết thực cho địa phương đó, những việc mà dân chúng ở đó cần biết, cần hiểu, cần làm, thì không nói đến. Do đó, qua giảng dạy cần thông qua tổng kết thực tiễn cơ sở nhằm rút ra những vấn đề có tính quy luật của sự phát triển, phát hiện bản chất của sự vật, hiện tượng. Tổng kết thực tiễn để khái quát những kinh nghiệm thực tiễn thành lý luận, sau đó dùng lý luận đó soi sáng cho hoạt động thực tiễn tiếp theo.
Bảy là, thực hiện tốt các khâu trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị từ chiêu sinh, khảo sát, quản lý hồ sơ, thủ tục của mỗi loại hình, từng lớp học gắn với cung cấp đầy đủ tài liệu bài giảng, thông báo lịch giảng bài và nội dung chuyên đề để giảng viên nghiên cứu soạn giáo án, chuẩn bị thực hiện bài giảng…. phải đảm bảo các yếu tố cần thiết trong thực hiện nhiệm vụ.
Tám là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đấu tranh phản bác có hiệu quả, kịp thời các quan điểm sai trái, thù địch. Ða dạng hóa hình thức đấu tranh bảo vệ nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Nâng cao chất lượng thực hiện cơ chế phối hợp và trao đổi thông tin, chủ động nắm bắt âm mưu, thủ đoạn, phương thức chống phá của các thế lực thù địch, đối tượng cơ hội chính trị; chú trọng xây dựng luận cứ đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc; tạo sự thống nhất trong phối hợp giữa các cơ quan, ngành có liên quan...
Như vậy, các giải pháp trên sẽ góp phần tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, nhất là trong việc ngăn chặn hiện tượng lười học lý luận chính trị, một biểu hiện rất đáng quan ngại, nếu không được ngăn chặn kịp thời, sự suy thoái đó sẽ dễ dàng dẫn đến nguy cơ "tự diễn biến", "tự chuyển hóa". Để nâng cao chất lượng học tập lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghiên cứu nghị quyết của Đảng trở thành nhu cầu tự thân, là động lực quan trọng góp phần làm nên thành công của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải ý thức sâu sắc về trách nhiệm, nghĩa vụ của mình trước những đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. Học tập, nghiên cứu lý luận là cách để người cán bộ tự đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, điều hành, làm chủ hành động của cá nhân; để thay đổi hình ảnh của bản thân theo hướng tích cực, năng động và tiến bộ trong đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay đúng như lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh:"Rất mong các đồng chí đảng viên, đoàn viên, cán bộ trong Đảng và ngoài Đảng đều cố gắng, đều tiến bộ"[12]./.
ThS. Nguyễn Thị Hà
Viện E-Learning - Trường Đại học Nguyễn Tất Thành
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 2, tr.289.
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.610.
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.610.
[4] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.612.
[5] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.611.
[6] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.611.
[7] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, t.5, tr. 274
[8] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, t. 5, tr. 313.
[9] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, t.11, tr. 95
[10] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.611.
[11] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, T2, tr. 233;
[12] Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2011, Tập 11, tr.612.