Sự kiện do Cơ quan Thường trực Ban Vì sự tiến bộ phụ nữ vàBình đẳng giới TP Hồ Chí Minh (thuộc Sở Nội vụ) phối hợp vớiSở Y tế, Cơ quan Liên Hợp Quốc về Bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tại Việt Nam, Hội Bảo vệ quyềntrẻ em TP Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố cùngcác đơn vị liên quan tổ chức. Đồng thời, sự kiện còn kết hợp vớihội thảo tham vấn, chia sẻ kinh nghiệm trong vận hành mô hình“một cửa” hỗ trợ phụ nữ và trẻ em bị bạo lực giới.
Phát biểu tại lễ ra mắt, ông Nguyễn Tăng Minh – Phó TrưởngBan Vì sự tiến bộ phụ nữ và Bình đẳng giới TP Hồ Chí Minh, Phó Giám đốc Sở Y tế TP – nhấn mạnh rằng TP Hồ Chí Minh làtrung tâm kinh tế - xã hội năng động, phát triển mạnh mẽ nhưngcũng đang đối mặt với những vấn đề phức tạp về bất bình đẳnggiới và tình trạng bạo lực đối với phụ nữ, trẻ em. Nhằm giảiquyết tình trạng này, vào năm 2023, thành phố đã xây dựng vàđưa vào vận hành mô hình “một cửa” đầu tiên – Mô hình Bồ Công Anh – đặt tại Bệnh viện Hùng Vương.
Mô hình Bồ Công Anh đã trở thành bước đột phá trong việccung cấp dịch vụ hỗ trợ toàn diện cho phụ nữ và trẻ em bị bạolực, xâm hại theo quy định và chính sách hiện hành. Nếu nhưtrước đây, nạn nhân thường phải tự mình tiếp cận nhiều cơ quankhác nhau để được hỗ trợ thì giờ đây, họ chỉ cần đến một địađiểm duy nhất, được tiếp cận hỗ trợ một cách khẩn trương, đồngbộ và bảo mật.
Chỉ trong hai năm vận hành, mô hình Bồ Công Anh đã tiếp nhậnvà can thiệp thành công 224 trường hợp phụ nữ, trẻ vị thànhniên và trẻ em là nạn nhân của bạo lực hoặc xâm hại tình dục. Trong số đó, đáng báo động là có đến 194 trường hợp trẻ emdưới 16 tuổi mang thai và sinh con, chiếm tới 86,61%. Nhữngcon số ấy không chỉ thể hiện hiệu quả của mô hình mà còn giónglên hồi chuông cảnh báo về thực trạng “trẻ em sinh ra trẻ em” đang diễn ra ngày một phổ biến và cần được ngăn chặn bằngnhững giải pháp mạnh mẽ, cụ thể.
Từ bài học thực tiễn của mô hình Bồ Công Anh, đồng thời thamkhảo các kinh nghiệm quốc tế, TP Hồ Chí Minh đã quyết địnhnhân rộng mô hình “một cửa” này. Đây là nỗ lực nhằm triểnkhai các giải pháp phòng ngừa bạo lực giới hiệu quả hơn, đồngthời đảm bảo việc hỗ trợ nạn nhân diễn ra theo một quy trìnhkhép kín, phối hợp liên ngành.
Sự kiện ngày 28/5 cũng đánh dấu sự ra mắt chính thức của bamô hình “một cửa” mới, đặt tại ba bệnh viện trọng điểm củathành phố gồm: Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố, Bệnh viện Nhi Đồng 1 và Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP Hồ Chí Minh. Cả ba địa điểm sẽ hoạt động như những điểm tiếp nhận và hỗ trợnạn nhân bạo lực, xâm hại ngay trong môi trường y tế – nơi cóthể phát hiện sớm dấu hiệu tổn thương thể chất và tâm lý qua quá trình khám, điều trị.
Đầu ra của mô hình được kết nối với Trung tâm Công tác xã hội- Giáo dục dạy nghề Thiếu niên TP Hồ Chí Minh. Theo cơ chếvận hành, khi bệnh nhân đến khám tại một trong ba bệnh việnnêu trên và có dấu hiệu bị bạo lực hoặc xâm hại, đội ngũ y bác sĩsẽ thực hiện sàng lọc ban đầu và chuyển đến Phòng “một cửa” trong bệnh viện để tiếp tục theo dõi và hỗ trợ.
Tại đây, nhân viên công tác xã hội sẽ phối hợp với Trung tâmCông tác xã hội – Giáo dục dạy nghề Thiếu niên và các cơ quanchức năng như công an, tư pháp, tòa án, đoàn thể và chínhquyền địa phương để thực hiện quy trình can thiệp liên ngành. Quy trình này bao gồm việc lấy lời khai, tư vấn tâm lý – pháp lý, chăm sóc y tế, hỗ trợ ổn định tinh thần cho gia đình, theo dõi vàquản lý tại cộng đồng.
Đặc biệt, trong những trường hợp cần nơi tạm lánh khẩn cấphoặc có nguy cơ tái bạo lực, nạn nhân sẽ được chuyển về Trung tâm Công tác xã hội – Giáo dục dạy nghề Thiếu niên để đượcchăm sóc, trị liệu, bảo vệ và kết nối với các dịch vụ thiết yếunhư học nghề, hỗ trợ pháp lý, trị liệu tâm lý và phục hồi chứcnăng xã hội. Sau quá trình tạm lánh, Trung tâm cũng phối hợpvới địa phương để hỗ trợ hồi gia, ổn định cuộc sống và giúp nạnnhân hòa nhập trở lại với cộng đồng.
Song song với các mô hình “một cửa” tại bệnh viện, thành phốcũng triển khai Đường dây nóng 1900 54 55 59, hoạt động 24/7 nhằm tiếp nhận thông tin từ nạn nhân hoặc người dân phản ánhvề các hành vi bạo lực, xâm hại. Đường dây nóng đóng vai trò làkênh phản ứng nhanh, cho phép kết nối nạn nhân đến các cơ sởhỗ trợ gần nhất, đồng thời huy động lực lượng can thiệp trongnhững tình huống khẩn cấp.
Hiện nay, bốn bệnh viện có Phòng “một cửa” gồm: Bệnh việnNhi Đồng Thành Phố (số 15 Võ Trần Chí, xã Tân Kiên, huyệnBình Chánh), Bệnh viện Hùng Vương (số 128 Hồng Bàng, Quận5), Bệnh viện Nhi Đồng 1 (số 341 Sư Vạn Hạnh, Quận 10) vàBệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP Hồ Chí Minh (số 929 Trần Hưng Đạo, Quận 5).
Việc mở rộng hệ thống mô hình “một cửa” cho thấy quyết tâmmạnh mẽ của TP Hồ Chí Minh trong việc xây dựng một hệthống hỗ trợ nạn nhân bạo lực giới vừa linh hoạt, vừa hiệu quả. Không chỉ dừng lại ở y tế, mô hình này còn bao trùm cả pháp lý, tâm lý, giáo dục, đào tạo và tái hòa nhập cộng đồng.
Với sứ mệnh là điểm tựa an toàn cho những ai từng chịu đựngnỗi đau bạo lực, mô hình “một cửa” tại Bệnh viện Nhi ĐồngThành Phố và các cơ sở liên kết kỳ vọng sẽ mang lại hy vọngmới cho phụ nữ, trẻ em – những người yếu thế nhất nhưng cũngxứng đáng được bảo vệ nhất trong xã hội.
Thông điệp từ chương trình cũng gửi gắm một lời nhắn mạnhmẽ đến toàn xã hội: “Đừng im lặng! Hãy lên tiếng, vì luôn cónhững cánh cửa sẵn sàng mở ra để đón bạn – những cánh cửacủa lòng nhân ái, của hành động và công lý.”
Tấn Tài