TNV - Nhà văn, nhà khoa học tự nhiên Pháp G.Buý phông đưa ra luận điểm nổi tiếng vào năm 1753: “Viết tốt, có nghĩa là suy nghĩ tốt, cảm nhận tốt và thể hiện tốt cả trí tuệ, tâm hồn và thị hiếu…Những tác phẩm được viết tốt là những cái duy nhất sẽ còn lại với hậu thế…Phong cách chính là con Người. Phong cách không thể bị tước đoạt, chuyển nhượng, cũng không thể phai nhạt”.
Trí thức là nền tảng tiến bộ xã hội, là nòng cốt sáng tạo ra các giá trị nhân loại và truyền bá tri thức gắn liền với sự hình thành của xã hội loài người. Đối với Quân đội Nhân dân Việt Nam, đội ngũ trí thức trẻ trong quân đội luôn có vị trí đặc biệt quan trọng trong giai đoạn cách mạng hiện nay, nhất là sự tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0 đến quá trình xây dựng “Quân đội Nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại... phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội hiện đại”. Như vậy, trí thức trẻ quân đội có vai trò không thể thiếu trong xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, là vũ khí lý luận đấu tranh trên mặt trận chính trị, tư tưởng, văn hóa của quân đội hiện nay.
Ngoài việc, đội ngũ trí thức trẻ quân đội được đào tạo cơ bản ở hệ thống nhà trường quốc gia, cộng với sự yêu thích ngành nghề, tinh thần trách nhiệm, nhãn quan chính trị... thì khả năng hoạt động thực tiễn, tinh thần độc lập, khả năng sáng tạo, sự nhạy bén thời cuộc của bản thân lực lượng này phải có sự định hướng, dìu dắt của cơ quan chính trị, chính ủy, chính trị viên và tổ chức Quân đội quy định.
Rèn luyện phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho trí thức trẻ là quá trình tác động có mục đích của các chủ thể, để chuyển hóa hệ thống phong cách, nguyên tắc, lề lối tư duy Hồ Chí Minh nhằm kích thích, định hướng khả năng tư duy cho trí thức trẻ theo lối hệ thống, khoa học, độc lập, tự chủ thể hiện bản lĩnh, lập trường, sự nhạy bén về chính trị trong quá trình hoạt động cách mạng.
Để rèn luyện phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho trí thức trẻ trong Quân đội ta
hiện nay cần chú trọng vào một số giải pháp.
Một là, tiếp tục đẩy mạnh việc học tập, nâng cao nhận thức phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho đội ngũ trí thức trẻ trong quân đội
Nâng cao nhận thức nội dung, giá trị và ý nghĩa to lớn vềphong cách tư duy Hồ Chí Minhcho trí thức trẻ Quân đội. Tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho hành động của Đảng. Tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người là động lực, nguồn sức mạnh to lớn để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy nội lực, vượt qua khó khăn, thử thách, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và mọinhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới.
Tình hình thế giới, khu vực hiện nay diễn biến rất nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo; đất nước đang đứng trước nhiều thời cơ, thuận lợi và nhiều khó khăn, thách thức đan xen, nhiều vấn đề mới đặt ra phải giải quyết.
Để hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, mỗi trí thức trẻ trong quân đội phải nhận thức sâu sắc phong cách tư duy: độc lập, tự chủ, sáng tạo, lý luận thống nhất với thực tiễn, cụ thể và thiết thực, kiên định và linh hoạt của Hồ Chí Minh; phải gắn với việc không ngừng tu dưỡng rèn luyện đạo đức, năng lực công tác, ý thức trách nhiệm, đoàn kết dân chủ, kỷ luật trong đơn vị. Nghiêm túc khắc phục những hạn chế trong suy nghĩ và hành động, lời nói và việc làm, trong cuộc sống và công tác.Đề cao và có ý thức tự rèn luyện, hoàn thiện bản thân trong hoạt động quân sự, có phong cách tư duy biện chứng, khoa học, luôn xây dựng giữ vững lòng tin với mọi người trong đơn vị.Việc học tập và làm theo phong cách tư duy của Bác không phải ngày một ngày hai, mà phải được tiến hành thường xuyên, là trách nhiệm của mỗi tổ chức, đơn vị.
Hai là, phát huy vai trò của các tổ chức trong việc đẩy mạnh học tập và làm theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho trí thức trẻ
Các tổ chức trong đơn vị, đặc biệt là vai trò của tổ chức đảng, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên cần phát huy tốt tinh thần trách nhiệm chỉ đạo, định hướng cho trí thức trẻ học tập và cống hiến trên bước đường công tác của mình.
Cấp ủy, tổ chức Đảng các cấp phải khơi dậy lòng nhiệt tình, sự hăng say, nhiệt huyết, tình cảm cách mạng, tinh thần vượt khó, không ngại gian khổ của đội ngũ trí thức trẻ trong đơn vị.
Phát huy được tính tích cực, chủ động, nhạy bén, sáng tạo trong học tập công tác của đội ngũ trí thức trẻ để đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận, giữ vững trận địa chính trị của Đảng trong quân đội. Bên cạnh đó cần xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm của từng cá nhân trong tổ chức Đảng, tăng cường kiểm tra giám sát, gắn kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị với xây dựng phong cách tư duy của đội ngũ trí thức trẻ. Các tổ chức Đảng các cấp phải có nghị quyết lãnh đạo sát đúng, quản lý chặt chẽ đội ngũ trí thức trẻ, duy trì tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Chủ động phát hiện kịp thời và ngăn chặn mọi biểu hiện suy thoái về đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ trí thức trẻ. Bên cạnh đó phát hiện, định hướng và xử lý kịp thời những trí thức trẻbị chệch hướng trong nhận thức, vi phạm tư cách, thoái hóa về đạo đức lối sống.
Phát huy vai trò của các tổ chức trong học tập và làm theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho trí thức trẻ là tạo ra môi trường đoàn kết, dân chủ trong học tập và làm theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh. Đấu tranh kiên quyết loại bỏ mọi biểu hiện chuyên quyền, độc đoán, dân chủ hình thức, đứng trên tập thể, hoặc mượn danh tập thể để mưu lợi cá nhân, quan tâm đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ trí thức trẻ quân đội yên tâm công tác.
Ba là, phát huy tinh thần trách nhiệm trong tự học tập, tự rèn luyện theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh của đội ngũ trí thức trẻ quân đội
Tư duy là quá trình phản ánh hiện thực khách quan thông qua lăng kính chủ quan của con người, đi từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, hình thành các quan điểm, luận điểm, tư tưởng…
Phong cách tư duy không tự hình thành mà có, đó là sự rèn luyện miệt mài, sự tự học tập, rèn luyện, khả năng độc lập suy nghĩ, sự nhạy bén và tính chất phản ánh hiện thực khách quan một cách năng động, sáng tạo của chủ thể.
Học tập và làm theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh của đội ngũ trí thức trẻ quân đội tập trung vào:
Rèn luyện phong cách tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo là rèn luyện tinh thần độc lập, tự chủ trong suy nghĩ và hành động, trong mọi hoàn cảnh đều làm chủ bản thân, làm chủ công việc, luôn chịu trách nhiệm trước tập thể, trước nhân dân và đất nước về công việc của mình. Tính sáng tạo là vận dụng đúng đắn quy luật khách quan, phù hợp với đặc điểm riêng, đặc thù, luôn tìm tòi đề xuất những cái mới, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn đặt ra.Độc lập, tự chủ, sáng tạo là nền tảng cách mạng, khoa học, tiếp thu chọn lọc những tư tưởng tiến bộ phù hợp với dân tộc và điều kiện thực tế của đất nước, quân đội, đấu tranh lại những quan điểm sai trái thù địch.
Rèn luyện phong cách tư duy thống nhất giữa tính lý luận và thực tiễn cho trí thứ trẻ quân đội phải xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội ta, từ đó hình thành những luận điểm, quan điểm, tư tưởng, giải quyết những vấn đề đặt ra đối với thực tiễn cách mạng Việt Nam. Hồ Chí Minh xác định: "Thực hành sinh ra hiểu biết, hiểu biết tiến lên lý luận, lý luận lãnh đạo thực hành”; đó là sự vận dụng phép biện chứng duy vật, lấy thực tiễn là cơ sở, điểm xuất phát, tiêu chuẩn hàng đầu của lý luận.Như Lênin từng khẳng định, không có lý luận cách mạng thì cũng không có phong trào cách mạng, có một lý luận tiên phong dẫn đường, đảng mới có khả năng hoàn thành nhiệm vụ tiên phong của mình.
Rèn luyện phong cách tư duy có sự kế thừa và phát triển, cụ thể và thiết thực cho trí thức trẻ quân đội đó là giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa quá khứ, hiện tại và tương lai; tiếp thu có chọn lọc, phát triển những yếu tố tích cực, những hạt nhân hợp lý trong truyền thống dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại vận dụng và phát triển sáng tạo vào thực tiễn cách mạng Việt Nam.
Rèn luyện phong cách tư duy kiên định và linh hoạt cho trí thức trẻ quân đội là tính năng động, linh hoạt, mềm dẻo, tùy hoàn cảnh cụ thể vận dụng những hình thức, phương pháp phù hợp vào thực tiễn quân đội, vào quá trình nhận thức các hình thái chiến tranh mới, đối tượng tác chiến, âm mưu, thủ đoạn của đối phương... Đó là đặc điểm nổi bật trong phong cách tư duy Hồ Chí Minh, là cơ sở của nghệ thuật chỉ đạo cách mạng “Dĩ bất biến, ứng vạn biến”.
Tri thức trẻ quân đội ta là lực lượng tiến bộ, có năng lực tư duy độc lập, sáng tạo góp phần rất quan trọng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, như lời Bác Hồ căn dặn năm xưa “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính trừ tà, mà anh em văn hóa và trí thức phải làm cũng như là những chiến sĩ anh dũng trong công cuộc kháng chiến để tranh lại quyền thống nhất và độc lập cho Tổ quốc” .
Tài liệu tham khảo:
1. Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Bộ Chính trị (khóa XII)về “Đẩy mạnh học tập và làm theo t ư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ” .
2. Chỉ thị số 87-CT/QUTW ngày 8 tháng 7 năm 2016, Thường vụ Quân ủy Trung ương về "Đẩy mạnh học tập và làm theo t ư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân".
3. Tài liệu "Học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh " cho cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân.
4. Kết luận 01-KL/TW ngày 18 tháng 5 năm 2021về “Tiếp tục thực hiện chỉ thị 05-CT/TW ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Bộ Chính trị”.
Phùng Hải Châu Học viện Chính trị
Nguyễn Văn Thuyên Học viện PKKQ
