Sắp khởi công dự án hơn 9.000 tỷ Nạo vét, cải tạo rạch và cầu nối Quốc lộ 50

Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM làm chủ đầu tư, thực hiện các thủ tục pháp lý, chuẩn bị triển khai và cam kết đáp ứng tiến độ theo quy định.

Tuyến nạo vét có chiều dài khoảng 7,4 km, xuất phát từ rạch Kênh Đôi (phường Bình Đông, quận 8 cũ) và kết thúc tại ngã tư rạch Bà Lớn – rạch Bà Lào (xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh cũ). Dự án bao gồm nạo vét toàn tuyến, xây dựng hệ thống kè bảo vệ bờ dài khoảng 9,9 km và các hạng mục hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.

Các hạng mục khác trong dự án gồm mở mới tuyến đường theo quy hoạch rộng 12–18 m, dài 0,62 km, hệ thống vỉa hè, lan can, thoát nước, cây xanh, chiếu sáng và bến lên xuống và xây dựng cầu Bà Lớn 2 vượt Quốc lộ 50 với chiều rộng 40 m và chiều dài khoảng 58 m.

UBND TP cũng yêu cầu các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo đúng quy định, đảm bảo bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư đúng tiến độ. Các sở ngành chịu trách nhiệm quản lý, giám sát thực hiện các hạng mục công trình và đảm bảo mỹ quan đô thị dọc tuyến.

Dự án nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021–2025 và 2026–2030 của TP.HCM và là một trong các tuyến thoát nước chủ lực giúp cải thiện môi trường và hạ tầng thoát nước cho khu vực phía Nam TP.

Đồ họa rạch Bà Lớn. Nguồn: VnExpress

Mặc dù dự án nạo vét rạch Bà Lớn chưa chính thức khởi công xây dựng, tình hình chuẩn bị mặt bằng và thủ tục pháp lý đang được đẩy nhanh trong thời gian gần đây. UBND TP.HCM đã phê duyệt chủ trương và phân bổ vốn giai đoạn 2025–2030, trong đó bố trí ngân sách đủ để triển khai các bước tiếp theo.

Theo nguồn tin báo chí, dự án dự kiến thực hiện lập và thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi, hoàn tất thiết kế kỹ thuật và phê duyệt hồ sơ mời thầu trong năm 2025–2026 trước khi triển khai thi công chính thức. UBND TP cũng chỉ đạo tăng cường công tác giải phóng mặt bằng, với kế hoạch thu hồi đất của nhiều hộ dân ven tuyến rạch để bàn giao diện tích sạch cho thi công theo kế hoạch.

Trong quá trình chuẩn bị, các cơ quan chức năng TP.HCM tiến hành kiểm kê hành lang tuyến, rà soát phòng chống ngập úng, xử lý lấn chiếm đất ven rạch và di dời hạ tầng kỹ thuật để bảo đảm thuận lợi cho thi công sau này.

Dù chưa có công trình thi công chính thức, các sở ngành cũng phối hợp với địa phương để duy trì đảm bảo giao thông tạm thời, vệ sinh môi trường, an toàn lao động dọc theo tuyến dự án. Việc này nhằm hạn chế ảnh hưởng cho người dân khu vực khi bước vào giai đoạn thi công thực tế.

Dự án rạch Bà Lớn có mối liên kết với các trục hạ tầng vùng như kênh Đôi, hạ tầng thoát nước khu Nam TP, kết nối Quốc lộ 50 và tuyến đường ven rạch Tạ Quang Bửu, giúp tạo thành một mạng lưới giao thông và thoát nước hiệu quả hơn sau khi hoàn thành.

Tác động hạ tầng – kết nối vùng

Dự án nạo vét rạch Bà Lớn khi hoàn thành sẽ tăng năng lực thoát nước cho lưu vực khoảng 920 ha, góp phần giảm ngập cho khu vực trung tâm và phía Nam TP.HCM.

Tuyến này cũng là một trong bảy trục thoát nước chính của TP, đóng vai trò dẫn nước từ khu vực nội thành ra tuyến kênh Đôi, hướng ra sông lớn hơn.

Hệ thống đường dọc rạch, cầu Bà Lớn 2 và các kết nối với Quốc lộ 50 sẽ nâng cao liên kết giao thông địa phương và hạ tầng vùng, bổ sung cho mạng lưới vận tải đô thị.

Việc đầu tư đồng bộ kè, đường, hài hòa với quy hoạch giao thông và thoát nước giúp hỗ trợ liên vùng và gia tăng năng lực chống ngập cho TP.HCM trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Những năm gần đây, TP HCM triển khai một loạt dự án cải tạo, xây dựng hạ tầng ven kênh rạch nhằm giảm ô nhiễm, chống ngập và chỉnh trang đô thị. Trong đó, nhiều công trình lớn đang được triển khai như kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên (tổng vốn hơn 9.000 tỷ đồng), rạch Xuyên Tâm (hơn 17.000 tỷ đồng), bờ bắc kênh Đôi (hơn 7.300 tỷ đồng)...

Trước những dự án này, TP HCM đã hồi sinh các dòng kênh khác như Nhiêu Lộc - Thị Nghè, Tân Hóa - Lò Gốm, Hàng Bàng... Dự án cải thiện môi trường nước kênh Tàu Hủ - Bến Nghé - Đôi - Tẻ cũng đã triển khai giúp chống ngập, giảm ô nhiễm.

Đăng Thy