Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Theo ghi nhận, trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok... xuất hiện hàng loạt tài khoản, fanpage với tên gọi gây nhầm lẫn như “Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Dương”, “Thu mua sổ BHXH giá cao”, “Hỗ trợ nhận BHXH một lần nhanh chóng”,... Những tài khoản này thường sử dụng logo, hình ảnh giả mạo cơ quan BHXH để tạo lòng tin với người lao động.
Các đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết và hoàn cảnh khó khăn của người lao động để dụ dỗ họ bán sổ BHXH với lời hứa “giải ngân nhanh”, “giá cao hơn cả mức thanh toán tại cơ quan nhà nước”. Người lao động được yêu cầu ký giấy ủy quyền, giao nộp bản gốc sổ BHXH và các giấy tờ tùy thân như CCCD, hộ khẩu… để làm thủ tục rút BHXH một lần thay mặt họ.
Theo BHXH TP.HCM, chỉ trong vài tháng gần đây, đơn vị này đã phát hiện nhiều trường hợp một cá nhân được ủy quyền nhận BHXH một lần cho nhiều người khác – một dấu hiệu bất thường, có thể liên quan đến hành vi trục lợi từ việc mua bán sổ BHXH.
Không giống như tưởng tượng của nhiều người, việc bán sổ BHXH không những không mang lại lợi ích kinh tế như lời quảng cáo, mà còn khiến người lao động phải đánh đổi toàn bộ quyền lợi an sinh dài hạn.
Theo luật định, BHXH là một loại tài sản cá nhân, gắn liền với quá trình làm việc và đóng góp của người lao động. Sổ BHXH chứa đựng toàn bộ quá trình tham gia, làm cơ sở để giải quyết chế độ hưu trí, thai sản, tai nạn lao động… Việc bán sổ BHXH đồng nghĩa với việc người lao động chấm dứt các quyền lợi này và chỉ nhận được một khoản thanh toán một lần rất thấp so với giá trị tích lũy trong dài hạn.
Đáng lo ngại hơn, trong nhiều trường hợp, các đối tượng trung gian sau khi nhận sổ BHXH và giấy tờ tùy thân của người lao động đã sử dụng vào mục đích bất hợp pháp như lừa đảo tài chính, vay nợ tín chấp, hoặc làm giả hồ sơ BHXH để trục lợi. Người lao động không chỉ mất trắng quyền lợi mà còn có nguy cơ bị liên đới trách nhiệm pháp lý.
Trước thực trạng đáng báo động trên, BHXH Việt Nam đã có văn bản gửi Bộ Công an, đề nghị điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng lợi dụng mạng xã hội để lừa đảo, trục lợi từ sổ BHXH. Đồng thời, các cơ quan BHXH tại các tỉnh, thành đã tăng cường kiểm soát tính pháp lý của giấy ủy quyền, tập trung rà soát những trường hợp ủy quyền bất thường.
BHXH tỉnh Bình Thuận cũng phát đi cảnh báo, khẳng định không phối hợp với bất kỳ cá nhân hay tổ chức trung gian nào trong việc rút BHXH một lần. Cơ quan này cũng đề nghị người lao động không cung cấp thông tin cá nhân hoặc giao sổ BHXH cho các đối tượng không rõ danh tính.
Cảnh tỉnh người lao động: Không nên đánh đổi tương lai chỉ vì lợi ích ngắn hạn
Việc rút BHXH một lần chỉ nên là lựa chọn cuối cùng khi người lao động thực sự không còn phương án nào khác, và nên thực hiện trực tiếp tại cơ quan BHXH để đảm bảo an toàn và minh bạch. Người lao động cần hiểu rõ rằng, việc duy trì sổ BHXH là bảo đảm cho cuộc sống an nhàn khi về già và hưởng nhiều quyền lợi khác trong quá trình làm việc.
Để ngăn chặn tình trạng này tái diễn, cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng, tổ chức công đoàn và hệ thống BHXH các cấp trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người lao động, đặc biệt là nhóm lao động tự do, lao động phổ thông – những đối tượng dễ bị tổn thương.
Việc bảo vệ sổ BHXH cũng chính là bảo vệ tương lai của chính mỗi người lao động. Đừng vì lợi ích trước mắt mà đánh mất quyền lợi suốt đời.