Công tác chỉ đạo xóa đói giảm nghèo đạt nhiều thành tựu
Công tác xóa đói giảm nghèo bền vững từ lâu đã được Đảng và Nhà nước luôn xác định là rất quan trọng, phải được thực hiện xuyên suốt, toàn diện trong quá trình đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước. Bởi vậy, Đảng đã ban hành Chỉ thị 05 với tầm nhìn đến năm 2030 tới các cấp ủy Đảng về vấn đề này.
Bên cạnh đó, hệ thống chính sách, pháp luật về giảm nghèo hiện nay được ban hành khá đồng bộ, toàn diện; nguồn lực xã hội và ngân sách nhà nước dành cho công tác giảm nghèo được tăng cao cộng thêm ý chí, khát vọng của nhân dân, trong đó có nhiều tấm gương điển hình nỗ lực vươn lên thoát nghèo; nhiều cách làm hay, mô hình sáng tạo đã giúp người dân thoát khỏi tình trạng khó khăn do đói nghèo gây ra.
Những yếu tố trên đã làm cho tỉ lệ hộ nghèo giảm nhanh chóng. Tỷ lệ hộ nghèo cả nước là 58,1% vào năm 1993, đến năm 2020 chỉ còn 2,75%. Điều này đã giúp Việt Nam hoàn thành mục tiêu Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc về xoá đói, giảm nghèo, được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về giảm nghèo trên thế giới và khẳng định ý chí, quyết tâm cao độ của Đảng, Nhà nước, nhân dân trong công cuộc xoá đói, giảm nghèo.
Ảnh minh họa
Bên cạnh những thành tựu đạt được, kết quả giảm nghèo vẫn còn những khó khăn, thách thức hiện hữu, nguy cơ tái nghèo và phát sinh nghèo còn cao; điều kiện của người dân trong việc tiếp cận các dịch vụ cơ bản, tiếp cận thị trường, giải quyết việc làm giữa các địa phương, vùng dân cư chưa được thu hẹp; một số nơi tỉ lệ hộ nghèo còn cao, đời sống gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới và hải đảo.
Ngoài ra, một số cơ chế, chính sách, chương trình giảm nghèo chưa thực sự hiệu quả cộng thêm một bộ phận người nghèo thiếu ý chí vươn lên, phó thác số phận vào Nhà nước và cộng đồng,. Một số cấp uỷ đảng, chính quyền chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của công tác giảm nghèo; công tác lãnh đạo, chỉ đạo chưa kịp thời, hiệu quả và còn bộc lộ nhiều hạn chế. Cộng thêm các yếu tố khách qua như biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh mà đặc biệt là hậu quả tàn dư của dịch bệnh Covid-19 đã gây những trở ngại lớn đối với công tác giảm nghèo bền vững.
Năm giải pháp của chỉ thị 05
Để phát huy những mặt đã đạt được và khắc phục những mặt hạn chế, Đảng đã ban hành Chỉ thị 05-CT/TW của Ban Bí thư, trong đó đề ra 5 giải pháp quan trọng.
Thứ nhất , các cấp uỷ đảng cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác giảm nghèo bền vững; phải coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; đưa công tác giảm nghèo bền vững vào nội dung quan trọng trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 của các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị.
Thứ hai , tiếp tục hoàn thiện chính sách giảm nghèo, chuẩn nghèo đa chiều gắn với mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm mức sống tối thiểu tăng dần và khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân; đổi mới cách tiếp cận về giảm nghèo, ban hành chính sách hỗ trợ có điều kiện, tăng cường tín dụng chính sách xã hội cho người nghèo, bảo trợ xã hội đối với hộ nghèo không có khả năng lao động. Có chính sách khuyến khích doanh nghiệp và hợp tác xã liên kết trong sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm, phát triển đa dạng các mô hình sản xuất có sự tham gia của các hộ nghèo, cận nghèo; hỗ trợ phát triển các mô hình sản xuất kinh doanh phù hợp với người nghèo, nhất là ở vùng nông thôn, miền núi.
Thứ ba , đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong công tác giảm nghèo; phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, tinh thần "tương thân, tương ái" của dân tộc ta đối với người nghèo. Động viên, hướng dẫn người nghèo, hộ nghèo có kiến thức, kinh nghiệm trong lao động, sản xuất, chủ động vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước và xã hội. Đổi mới, đẩy mạnh, nâng cao chất lượng phong trào thi đua "Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau", khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, phát huy nội lực vươn lên "thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no" của người dân và cộng đồng, phấn đấu "Vì một Việt Nam không còn đói nghèo".
Thứ tư , huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực đầu tư cho công tác giảm nghèo. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong việc bảo đảm nguồn lực, đồng thời huy động tối đa các nguồn lực xã hội tham gia công tác giảm nghèo bền vững. Ưu tiên nguồn lực thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo hướng tích hợp với các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030; thúc đẩy việc huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong nước và quốc tế cho công tác giảm nghèo; tập trung phát triển sản xuất, giáo dục nghề nghiệp cho người nghèo; đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở các huyện nghèo và các xã đặc biệt khó khăn.
Thứ năm , tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về giảm nghèo. Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan điều phối về giảm nghèo các cấp theo hướng tập trung, thống nhất đầu mối quản lý; tăng cường phối hợp giữa các cấp, các ngành trong thực hiện công tác giảm nghèo; có chính sách khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức có năng lực, nhiệt tình về công tác tại vùng nghèo, vùng đặc biệt khó khăn. Xây dựng cơ sở dữ liệu về giảm nghèo, tăng cường cung cấp thông tin, giúp người nghèo kết nối với thị trường lao động, thị trường hàng hoá...
Quang Chính
