Là một bộ phận quan trọng của thanh niên Việt Nam, thanh niên Quân đội có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị Quân đội nói chung, nâng cao văn hóa công vụ nói riêng. Xuyên suốt quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam, lớp lớp các thế hệ thanh niên đã kế thừa, phát huy truyền thống yêu nước, chống ngoại xâm kiên cường, bất khuất của ông cha, chiến đấu anh dũng và chiến thắng vẻ vang, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc, xây đắp nên truyền thống tốt đẹp của Quân đội anh hùng, tạo dựng nên giá trị văn hóa và biểu tượng cao đẹp "Bộ đội Cụ Hồ". Bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, thanh niên Quân đội là lực lượng xung kíchtrong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, tiến lên hiện đại từ năm 2030. Đồng thời, đây cũng là lực lượng trực tiếp, tích cực huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu; đi đầu trong phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; sẵn sàng chấp nhận khó khăn, gian khổ, hi sinh nơi biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, góp phần tô thắm thêm hình ảnhngười lính - người quân nhân cách mạngtrong thời bình. Là lực lượng thường xuyên, trực tiếp thực thi công vụ, thanh niên Quân đội tiêu biểu cho sức trẻ, niềm vinh dự, tự hào cũng như bản lĩnh, thái độ, trách nhiệm của Quân đội nhân dân Việt Nam đối với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân, qua đó khẳng định và lan toả giá trị văn hoá công vụ đến toàn xã hội. Đề cập đến thanh niên Quân đội là nói về lực lượng được tuyển chọn chặt chẽ, có trình độ học vấn cao, được giáo dục, rèn luyện toàn diện cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, văn hóa và sức khỏe, là lực lượng tiên phong trong nâng cao sức mạnh tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, trực tiếp là của cấp ủy đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp, hoạt động của tổ chức Đoàn, công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong Quân đội đã phát triển ngày càng mạnh mẽ, đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả thiết thực, phát huy hiệu quả vai trò xung kích của thanh niên Quân đội trong thực hiện mọi nhiệm vụ được giao. Công tác giáo dục mục tiêu, lý tưởng, truyền thống, xây dựng bản lĩnh chính trị, củng cố niềm tin, bồi dưỡng lòng yêu nước và thái độ trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ cho thanh niên Quân đội luôn được coi trọng. Các phong trào: "Thanh niên Quân đội thi đua rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ"; "Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao"; "Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ"; "Thanh niên Quân đội với văn hóa giao thông", "Thanh niên Quân đội học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh",… đã được phát động, lan toả rộng khắp, thu hút sự tham gia tích cực của cán bộ, đoàn viên thanh niên trong toàn quân. Có thể thấy rõ: Quân đội là môi trường lý tưởng để thanh niên phấn đấu, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành, qua đó trau dồi tinh thần yêu nước, lòng tự hào về truyền thống dân tộc, Quân đội, giác ngộ sâu sắc mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với Đảng, chế độ xã hội chủ nghĩa, gắn bó máu thịt với nhân dân. Thanh niên Quân đội ngày nay tiêu biểu với đạo đức cách mạng trong sáng, ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần cảnh giác cách mạng cao, luôn tự giác học tập, rèn luyện, phấn đấu, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, tiếp tục khẳng định vai trò lực lượng xung kích, đi đầu, sáng tạo, có những đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội, tăng cường quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Những biểu hiện đó làm cho hoạt động thực thi công vụ của thanh niên Quân đội được nâng lên ở tầm vóc văn hóa, trở thành văn hoá công vụ mang tính tự giác, chủ động và sáng tạo. Văn hóa công vụ của thanh niên Quân đội cũng vì thế mà được liên tục bồi đắp, phát triển, góp phần gia tăng giá trị và nét đẹp của "Bộ đội Cụ Hồ" trong thời kỳ mới.
Tuy nhiên,trước nhiệm vụxây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại vàyêu cầu phát huy vai trò của tuổi trẻ Quân đội trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, nâng cao văn hóa công vụ nói riêng, cấp ủy đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp cần tiến hành toàn diện và đồng bộ một số nội dung biện pháp như sau:
Trước hết, cấp ủy, tổ chức đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp cần tăng cường tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tạo sự chuyển biến về chất trong nhận thức, trách nhiệm của thanh niênQuân đội về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc nâng cao văn hóa công vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.Là cơ quan tham mưu chiến lược đầu ngành về công tác thanh niên trong Quân đội, Ban Thanh niên Quân đội cần thể hiện rõ vai trò nòng cốt, làm tốt việc tham mưu, đề xuất với Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị các chủ trương, giải pháp căn cốtđể thực hiện các nội dung Đề án Văn hóa công vụ của Chính phủ. Qua đó, cấp uỷ, chỉ huy các cấp nhất là ở các đơn vị cơ sở cần nghiên cứu, cụ thể hoá thành các phần việc, cách làm khả thi, đồng thời chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của thanh niên; thường xuyên chỉ đạo tổ chức Đoàn, định hướng hoạt động công tác Đoàn và phong trào thanh niên bám sát nhiệm vụ chính trị trung tâm của cơ quan, đơn vị mình. Cơ quan chính trị các cấp cần quán triệt và nắm vững các nội dung Đề án Văn hóa công vụ theo tinh thần triển khai của Chính phủ và của Tổng cục Chính trị, từ đólàm tốt công tác tham mưu, hướng dẫn công tác thanh niên một cách kịp thời, sát, đúng, hiệu quả. Người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp cần đánh giá đúng và phát huy tốt mọi tiềm năng, trí tuệ, sức sáng tạo, lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ, tạo môi trường thuận lợi để tổ chức Đoàn và thanh niên cống hiến, rèn luyện, tiến bộ, trưởng thành. Cần tập trung đề cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ đoàn vớivai trò nêu gương, đi đầu về thực hiện các chuẩn mực văn hóa công vụ, cải cách hành chính và chuyển đổi số, xây dựng môi trường văn hóa... làm mẫu cho đoàn viên thanh niên Quân đội noi theo.
Hai là, chăm lo xây dựng tổ chức Đoàn trong Quân đội vững mạnh, thực sự là môi trường lý tưởng để thanh niên Quân đội rèn luyện, cống hiến và trưởng thành. Toàn quân cần coi trọng kiện toàn hệ thống cơ quan chuyên trách, cán bộ chuyên trách công tác thanh niên ở các cơ quan, đơn vị; chăm lo bồi dưỡng kiến thức, tập huấn nghiệp vụ công tác thanh niên cho đội ngũ trợ lý thanh niên các cấp. Chính ủy, chính trị viên và cơ quan chính trị các cấp tăng cường chỉ đạo tổ chức Đoàn đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt, phát huy tính chủ động, sáng tạo, độc lập, tự quản, làm cho tổ chức Đoàn trong Quân độithực sự là nơi tập hợp, đoàn kết, giáo dục, rèn luyện thanh niên, là tổ chức vì thanh niên, luôn đồng hành với thanh niên trong mọi hoạt động nhất là việc thực thi công vụ. Tổ chức Đoàn chú trọng quan tâm, chăm lo đến nhu cầu, nguyện vọng và lợi ích chính đáng của thanh niên; tạo điều kiện để thanh niên phát huy trí tuệ, sáng tạo trong đóng góp ý kiến, nhất là vạch ra các cách làm hay, cách làm sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Đội ngũ cán bộ đoàn các cấp nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực học tập, trau dồi kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ, đi đầu trong nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức đoàn. Bản thân thanh niên cần tự giác học tập, rèn luyện nâng cao trình độ, xây dựng động cơ, thái độ, trách nhiệm đúng đắn; thường xuyên tu dưỡng đạo đức cách mạng, bản lĩnh chính trị, thực sự là lực lượng xung kích, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống.
Ba là, tích cực đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, phương phápnâng cao văn hóa công vụ cho thanh niênQuân đội.Tổ chức Đoàn trong Quân đội cần cụ thể hóa các nội dung biểu hiện của văn hóa công vụ phù hợp với chức trách, nhiệm vụ được giao. Chú trọng kết hợp giáo dục các nội dung văn hóa với giáo dục truyền thống, mục tiêu, lý tưởng, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống; xây dựng bản lĩnh chính trị, củng cố niềm tin, bồi dưỡng lòng yêu nước và thái độ trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ cho thanh niên, làm cho họ luôn thấy rõ niềm vinh dự, tự hào khi được thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng đối với Tổ quốc. Tiến hành công tác giáo dục chính trị gắn liền với giáo dục đạo đức, giáo dục pháp luật Nhà nước và kỷ luật Quân đội; xây dựng ý thức và thói quen chấp hành pháp luật, kỷ luật,tự giác chấp hành cácnền nếp, chế độ quy định của đơn vị...Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền về văn hóa công vụ gắn vớigiáo dục ý thức tự lực, tự cường, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; bồi dưỡng, xây dựng nhân cách, lối sống lành mạnh, có kỷ cương, kỷ luật, gương mẫu.Tích cực đưa tin, viết bài tuyên truyền về gương người tốt, việc tốt, điển hình tiêu biểu trong thanh niên Quân đội về thực hiện văn hóa công vụ gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, xây dựng phương pháp, tác phong công tác chính quy, khoa học, chuyên nghiệp cho thanh niên trong thực thi công vụ, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, "Mẫu mực, tiêu biểu".
Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh và thực hiện có hiệu quả các phong tràohành động của thanh niên Quân đội hướng vào nâng cao văn hóa công vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Vấn đề mang tính mấu chốt hiện nay là phải đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của phong trào thanh niên theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào nhiệm vụchủ yếu của đơn vị,khâu yếu, việc khó, những vấn đề bất cập, vướng mắc bằng những nội dung biện pháp thiết thực, hiệu quả, tạo bước chuyển biến vững chắc trong thực thi công vụ của thanh niên Quân đội. Cần có chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo hiệu quả nhằm tạo điều kiện để các phong trào thanh niên đi vào thực chất, tránh phô trương, hình thức, chạy theo thành tích; duy trì thường xuyên cũng như nghiên cứu, tìm tòi các nội dung biện pháp mang tính đột phá khiến phong trào lan tỏa một cách rộng khắp và đi vào chiều sâu. Qua đó, nâng cao ý thức, trách nhiệm, phương pháp, tác phong công tác, giao tiếp, ứng xử của thanh niên, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị có môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú.
Tóm lại, là lực lượng xung kích, đi đầu, trực tiếp thực thi công vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam,thanh niên Quân đội đóng vai trò vừa là chủ thể, vừa là đối tượng "tự thân" nâng cao văn hóa công vụ. Phát huy vai trò của thanh niên Quân đội trong nâng cao văn hóa công vụ đòi hỏi cần thực hiện toàn diện, đồng bộ các nội dung, biện pháp đã chỉ ra trên đây. Có như vậy, văn hóa công vụ mớithực sự trở thành nếp sống, cách nghĩ, thói quen và chuẩn mực thường trực trong hoạt động thực thi công vụ của thanh niên Quân đội, góp phầngiữ vững và phát huy giá trị văn hóa "Bộ đội Cụ Hồ"thời kỳ mới./.
Trung tá, Ths Nguyễn Tuấn Linh - Học viện Chính trị/BQP
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- 1. Nguyễn Thị Quế Anh (2022), "Xây dựng văn hóa công vụ ở Việt Nam hiện nay", Tạp chí Cộng sản Điện tử, ngày 01/4/2022.
- 2. Ngô Thành Can (2019), Đạo đức công chức trong thực thi công vụ, Tái bản lần thứ hai, NXB Tư pháp, Hà Nội.
- 3. Ngọc Hải (2020), "Xây dựng văn hóa công vụ trong các cơ quan hành chính nhà nước hiện nay", Tạp chí Cộng sản điện tử, ngày 10/3/2020
- 4. Nguyễn Huy Phòng (2019), "Thách thức trong xây dựng văn hóa công vụ ở nước ta hiện nay", Tạp chí Lý luận Chính trị Điện tử, ngày 25/6/2019.
- 5. Lê Thị Hồng Yến (2022), "Xây dựng văn hóa công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức hiện nay", Tạp chí Lý luận Chính trị Điện tử, ngày 27/4/2022.