Ảnh minh họa
Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, chỉ riêng nửa đầu 2025, cơ quan chức năng đã xử lý hàng nghìn trường hợp tung tin sai sự thật, trong đó phần lớn bắt nguồn từ những lượt chia sẻ vô ý của người trẻ. Một lượt “share”, một bình luận thiếu kiểm chứng… đôi khi lại trở thành mắt xích trong chuỗi lan truyền thông tin độc hại.
Tin giả không chỉ gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức, cá nhân mà còn đe dọa trực tiếp đến an ninh mạng quốc gia. Đáng lo ngại hơn, những năm gần đây với sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo, công nghệ “deepfake” - giả mạo hình ảnh, giọng nói để đánh lừa thị giác của người dùng đang khiến việc phân biệt thật giả ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Luật pháp siết chặt, thanh niên cần nâng cao ý thức phòng chống, cảnh giác
Trước thực trạng đó, Luật An ninh mạng năm 2018 cùng các nghị định, quy định hướng dẫn (như Nghị định số 15/2020/NĐ-CP, sửa đổi năm 2022) đã quy định cụ thể về trách nhiệm của cá nhân, tổ chức trong việc sử dụng mạng xã hội. Theo đó, hành vi đăng tải, phát tán thông tin sai sự thật, xuyên tạc, xúc phạm uy tín, danh dự người khác hoặc gây hoang mang dư luận đều bị nghiêm cấm.
Theo Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, được sửa đổi Khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP, hành vi “cung cấp. chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân” sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
Ngoài ra, người vi phạm có thể bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật và trong trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 288 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về “Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông”.
Điều này cho thấy: mỗi thao tác trên mạng - dù chỉ là nhấn chia sẻ hay bình luận - đều có giá trị pháp lý đòi hỏi người thực hiện phải có trách nhiệm với hành động của mình và nếu vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Thanh niên - lực lượng tiên phong nói “không” với tin giả
Với khoảng 25% dân số là người trẻ, thanh niên Việt Nam không chỉ là đối tượng sử dụng mạng xã hội nhiều nhất, chính vì sự tiếp xúc lớn và thường xuyên nên thanh niên chính là lực lượng nòng cốt trong công tác tuyên truyền, phản bác thông tin sai lệch.
Ngày 14/10/2025, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) phối hợp cùng Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, TikTok Việt Nam, VCCorp và nhiều đơn vị truyền thông đã khởi động Chiến dịch “Chống lừa đảo trực tuyến năm 2025 - Chậm mà chắc”. Chiến dịch mạng thông điệp “Chậm để chắc chắn - An toàn hơn”, tập trung hướng dẫn người dùng - đặc biệt là thanh niên - kỹ năng kiểm chứng thông tin, nhận diện tin giả, phòng tránh lừa đảo qua mạng. Đây không chỉ là hoạt động tuyên truyền thiết thực mà còn là minh chứng cho sự chung tay giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp công nghệ trong xây dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh cho cộng đồng trẻ.
Luật pháp văn hóa pháp luật trên không gian mạng
Luật pháp không nhằm hạn chế tiếng nói của người dân, mà bảo vệ sự thật, bảo vệ niềm tin và bảo vệ con người trong kỷ nguyên số.
Thanh niên hôm nay - thế hệ năng động, sáng tạo và hiểu biết cần trở thành người tiên phong tuân thủ pháp luật trên không gian mạng, để mỗi hành vi, lời nói đều đều mang tính tích cực, góp phần củng cố niềm tin xã hội.
Phòng, chống tin giả không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan quản lý, mà là trách nhiệm của mỗi công dân, đặc biệt là giới trẻ - những người đang góp phần rất lớn định hình tương lai của đất nước trong kỷ nguyên công nghệ số. Một không gian mạng an toàn, minh bạch và nhân văn chính là nền tảng của một xã hội văn minh và phát triển bền vững.