Theo kế hoạch, để hình thành đội ngũ nhân lực chất lượng cao phục vụ ngành bán dẫn – lĩnh vực được coi là “xương sống” của chuyển đổi số và công nghiệp công nghệ cao – TPHCM dự kiến phối hợp với ba cơ sở giáo dục đại học lớn gồm: Đại học Quốc gia TPHCM, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM và Trường Đại học Công nghiệp TPHCM. Ba đơn vị này sẽ cùng triển khai các chương trình học bổng, chính sách ưu đãi cho người học và người giảng dạy ngành công nghiệp bán dẫn, thực hiện thường niên đến năm 2030.
Phòng thí nghiệm vi mạch tại Trường Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
Song song đó, nhóm ba trường đại học sẽ xây dựng và triển khai các khóa đào tạo chuyên sâu, đặc thù về thiết kế, chế tạo vi mạch, bao gồm chương trình đào tạo lại (reskill) và đào tạo nâng cao (upskill). Các khóa học này hướng đến việc giúp người học, kỹ sư và giảng viên tiếp cận công nghệ, quy trình sản xuất, thiết kế vi mạch tiên tiến trên thế giới; đồng thời, mở rộng hợp tác với các doanh nghiệp FDI, trung tâm nghiên cứu quốc tế nhằm nâng cao năng lực thực hành và nghiên cứu ứng dụng.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2025 – 2026, Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM dự kiến phối hợp với Khu Công nghệ cao TPHCM (SHTP) và Trung tâm Cách mạng Công nghiệp 4.0 để nghiên cứu thành lập Quỹ phát triển nguồn nhân lực thiết kế vi mạch với quy mô 5 triệu USD (tương đương hơn 130 tỷ đồng). Quỹ này nhằm tài trợ cho các chương trình đào tạo, nâng cao kỹ năng chuyên sâu cho sinh viên, kỹ sư và giảng viên trong các lĩnh vực công nghệ bán dẫn, thiết kế chip và công nghệ số cốt lõi.
Phòng thí nghiệm điện tử tại Trường Đại học Việt Đức.
Ngoài hỗ trợ tài chính, quỹ còn hướng tới thu hút các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước hoạt động trong lĩnh vực thiết kế vi mạch, bán dẫn tham gia đào tạo, giảng dạy, hội thảo và các chương trình nghiên cứu tại TPHCM. Đây là nỗ lực nhằm hình thành một mạng lưới tri thức toàn cầu, kết nối giữa giới nghiên cứu, đào tạo và doanh nghiệp công nghệ cao, tạo nền tảng cho hệ sinh thái bán dẫn của thành phố.
Không chỉ chú trọng phát triển nguồn nhân lực, Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM còn phối hợp với Sở Tài chính để xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cho ngành công nghiệp bán dẫn. Trong đó, TPHCM sẽ phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất các chính sách ưu đãi đầu tư, huy động nguồn lực, sử dụng ngân sách nhà nước và tài sản công hiệu quả, cũng như cơ chế dùng chung phòng thí nghiệm, chính sách thu hút chuyên gia và nhân tài trong lĩnh vực bán dẫn.
Thành phố cũng dự kiến xây dựng chính sách hỗ trợ kinh phí đào tạo cho các chương trình tài năng bậc đại học và sau đại học liên quan đến công nghiệp bán dẫn và công nghệ số cốt lõi. Nguồn vốn này sẽ được trích từ ngân sách địa phương, dành cho các cơ sở giáo dục đại học và học bổng ưu đãi đặc biệt cho sinh viên theo học các chương trình thuộc lĩnh vực này.
Về phát triển hạ tầng nghiên cứu, chính quyền TPHCM sẽ đầu tư hoặc huy động nguồn lực xã hội hóa để nâng cấp các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm công nghệ cao. Trong đó, giai đoạn 2025 – 2026, thành phố sẽ đầu tư phát triển Trung tâm Nghiên cứu Triển khai – Khu Công nghệ cao TPHCM (SHTP-Lab) trở thành Trung tâm Nghiên cứu chuẩn quốc tế (Center of Excellence – CoE). Hiện nay, SHTP-Lab sở hữu phòng sạch nghiên cứu vi mạch với mức đầu tư hơn 300 tỷ đồng, là một trong những cơ sở nghiên cứu chuyên sâu hàng đầu của cả nước.
Song song đó, TPHCM dự kiến đầu tư xây dựng Trung tâm tính toán hiệu năng cao (High Performance Computing Center) tại Công viên phần mềm Quang Trung (QTSC) – cơ sở hạ tầng quan trọng phục vụ mô phỏng, thiết kế chip và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong sản xuất bán dẫn.
Trong thời gian tới, TPHCM sẽ kêu gọi các doanh nghiệp FDI lớn trong lĩnh vực điện tử, bán dẫn, công nghệ số đầu tư vào các công đoạn có giá trị gia tăng cao, đặc biệt là thiết kế và nghiên cứu phát triển (R&D), nhằm từng bước hình thành chuỗi giá trị hoàn chỉnh của ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.
Với tầm nhìn dài hạn đến năm 2050, Kế hoạch của Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM được kỳ vọng sẽ giúp thành phố trở thành trung tâm đào tạo, nghiên cứu và phát triển công nghiệp bán dẫn hàng đầu khu vực, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu, phát triển bền vững trong kỷ nguyên kinh tế tri thức và chuyển đổi số.
Tấn Tài