1. Đặt vấn đề
Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là nhiệm vụ tiên quyết, tạo nền tảng, góp phần xây dựng các học viện, nhà trường trong Quân đội thông minh, chính quy, mẫu mực, hiện đại trong kỷ nguyên mới "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc". Đây là nội dung quan trọng góp phầnnâng cao chất lượng giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học của Hệ đào tạo cán bộ Chính trị cấp chiến thuật, chiến dịch, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng hiện nay.
2. Kết quả đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của hệ đào tạo cán bộ Chính trị cấp chiến thuật, chiến dịch, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
Quán triệt phương châm "Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị" và chủ trương về chuẩn hóa, hiện đại hóa giáo dục, đào tạo. Đầu tư nguồn lực, xây dựng nhà trường thông minh, chính quy, mẫu mực, hiện đại với những tiêu chí cụ thể, thống nhất, tiệm cận các cơ sở đào tạo quân sự của các nước tiên tiến.
Nhận thức sâu sắc vị trí, ý nghĩa tầm quan trọng của phong trào thi đua "Quân đội thi đua đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số" trong thời gian vừa qua, Đảng ủy, Chỉ huy Hệ đào tạo cán bộ Chính trị cấp cấp chiến thuật, chiến dịch, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòngđã quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương; hướng dẫn của Tổng cục Chính trị và Học viện như: Nghị quyết số 78/NQ-ĐU ngày 15/3/2023 về "Đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới"; Nghị quyết số 119/NQ-ĐU ngày 10/10/2023 về "Xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục ở Học viện Chính trị giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo"; Quy chế số 48-QC/ĐU ngày 25/10/2022 "Lãnh đạo công tác giáo dục, đào tạo của Đảng ủy Học viện"; nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ hằng năm, hằng tháng của Học viện;phong trào"Quân đội thi đua đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số". Với phương châm "Kiến thức là nền tảng, công nghệ là công cụ để tiến xa" và tinh thần "Mỗi cán bộ, học viên là một học viên số", phong trào "Bình dân học vụ số" đang diễn ra rất sôi nổi, trở thành phong trào lan tỏa mạnh mẽ trong toàn Hệ. Qua các buổi học tập, nghiên cứu cũng như quá trình tự kiểm tra, đánh giá, mọi cán bộ, chiến sĩ đã được phổ cập các kỹ năng số thiết yếu, khai thác hiệu quả các nền tảng số, công nghệ số. Trong đó, nhiều đồng chí đã có thể sử dụng thành tạo các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) vào phục vụ quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện nhiệm vụ; 100% cán bộ, học viên, nhân viên, hạ sĩ quan, binh sĩ trong Hệ đã hoàn thành các khóa học kiến thức số, kỹ năng số cơ bản, tham gia thi đạt yêu cầu, trong đó, trên 30% đạt điểm tuyệt đối. Thi kết thúc học phần 100% đạt yêu cầu trở lên, có 02 đề tài được lựa chọn tham gia giải thưởng tuổi trẻ sáng tạo cấp toàn quân, nhiều đề tài, chuyên đề tham gia thi cấp Học viện… Kết quả đó đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học của Hệ trong thời gian qua.
Bên cạnh kết quả đã đạt được, nhận thức một số ít học viên tinh thần đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số còn chưa sâu, chưa toàn diện, chưa tích cực tự giác trong quá trình học tập; cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu ứng dụng các công nghệ mới, công nghệ số vào trong quá trình học tập còn hạn chế, kết quả ứng dụng công nghệ số vào một số lĩnh vực hiệu quả chưa cao,v.v…
3. Đề xuất giải pháp
Một là, thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho các tổ chức, lực lượng trong Hệ
Đây là biện pháp quan trọng hàng đầu, Bởi vì, nhận thức có vai trò rất quan trọng, chỉ đạo hành động của con người; có nhận thức đúng của các tổ chức, các lực lượng tiến hành sẽ là cơ sở tạo ra sức mạnh tổng hợp trong thực hiện đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học của Hệ. Nội dung tập trung vào Nghị quyết 1657-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về đổi mới công tác giáo dục đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới, Kế hoạch số 450/KH-BQP ngày 20/02/2023 của Bộ Quốc phòng thực hiện Nghị quyết 1657; Kế hoạch số 21/KH-BQP về "Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ số trong Bộ Quốc phòng năm 2025"; Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và nghiên cứu, ứng dụng công nghệ số quốc gia"; Nghị quyết số 3488-NQ/QUTW ngày 29/1/2025 của Quân ủy Trung ương về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và nghiên cứu, ứng dụng công nghệ số trong Quân đội". Đây là vấn đề mới, với nhiều khó khăn, thách thức cả về nhận thức, trình độ, kỹ năng và cơ sở vật chất,...nên quá trình thực hiện sẽ có những vấn đề mới nảy sinh trong thực tiễn và cần phải được giải quyết hiệu quả.
Hai là, có cơ chế, chính sách và môi trường thuận lợi để cán bộ, học viên, nhân viên, hạ sĩ quan, binh sĩ trong Hệ tích cực, chủ động trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Quân đội mạnh là nhờ giáo dục khéo, nhờ chính sách đúng và nhờ kỷ luật nghiêm". Vì vậy, để phát huy hơn tinh thần đổi mới, sáng tạo trong Hệ cần tiếp tục hoàn thiện chính sách đãi ngộ, chú trọng quan tâm bổ sung thêm về tiêu chuẩn, chế độ chính sách khen thưởng, chính sách đào tạo, bồi dưỡng và chính sách hậu phương Quân đội đối với lực lượng có những thành tích xuất sắc trong học tập rèn luyện, nghiên cứu khoa học. Đồng thời, bảo đảm các điều kiện thuận lợi về môi trường làm việc, về cơ sở vật chất để tiến hành nghiên cứu, ứng dụng; môi trường thực tiễn để thực nghiệm những sản phẩm khoa học thúc đẩy quá trình học tập nghiên cứu khoa học của Học viên. Các chính sách đãi ngộ và môi trường công tác thuận lợi cần được tiến hành chặt chẽ, chu đáo, đúng, đủ, công bằng, công khai, minh bạch để tạo ra sức thu hút mạnh mẽ, hình thành động cơ trong sáng từ bên trong, thôi thúc, bảo đảm phát huy cao độ trách nhiệm, năng lực của các chủ thể trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học của Hệ.
Ba là, phát huy tính tích cực, chủ động đổi mới sáng tạo trong nghiên cứu khoa học của cán bộ, học viên, nhân viên trong Hệ.
Thực hiện đổi mới sáng tạo trong nghiên cứu khoa học cần giữ vững định hướng chính trị, thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đúng quy chế, quy định đề ra về nhiệm vụ nghiên cứu khoa học. Chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong nghiên cứu nhưng phải phù hợp với điều kiện của Hệ và Học viện, đồng thời tìm tòi, đề xuất giải pháp thực hiện đổi mới sáng tạo trong nghiên cứu khoa học và hoàn thành nhiệm vụ này với chất lượng, hiệu quả cao nhất. Mỗi cán bộ, học viên biết tự xây dựng kế hoạch nghiên cứu khoa học của cá nhân phù hợp với chức trách, nhiệm vụ. Kế hoạch nghiên cứu khoa học phải chi tiết, cụ thể, chính xác; cần chủ động, linh hoạt, nhạy bén tìm ra cách thức, biện pháp giải quyết tốt các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, tránh để chậm chậm tiến độ và luôn đề cao chuẩn mực liêm chính học thuật và các nguyên tắc ứng xử trong nghiên cứu.
Bốn là, thường xuyên làm tốt công tác tôn vinh, nhân rộng những gương điển hình tiên tiến trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
Đây là biện pháp cơ bản có ý nghĩa quan trọng, qua đó, tạo thành phong trào hành động cách mạng sâu rộng, có sức lan tỏa mạnh mẽ. Sử dụng đa dạng, hiệu quả các hình thức tuyên truyền, giáo dục; phát huy vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp để kịp thời tuyên truyền, lan tỏa về những tấm gương tiêu biểu, điển hình tiên tiến về đổi mới, sáng tạo. Tiến hành các buổi tọa đàm, trao đổi, nói chuyện thời sự; thông qua Đại hội thi đua quyết thắng để các tấm gương tiêu biểu để truyền thụ những kinh nghiệm, thành tích của mình đối với tập thể đơn vị, góp phần lan tỏa những kết quả, những thành tựu rộng rãi đến quần chúng.
4. Kết luận
Tiếp tục đẩy mạnh đổi mới sáng tạo trong giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học của Hệ đào tạo cán bộ Chính trị cấp chiến thuật, chiến dịch sẽ tạo động lực, bước đột phá nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của Học viện Chính trị, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, xây dựng Quân đội tiến lên hiện đại, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.
Nguyễn Văn Hòa - Nguyễn Văn Lưu
Học viện Chính trị, Bộ Quốc Phòng
Tài liệu tham khảo:
1. Học viện Chính trị (2024), Báo cáo sơ kết 03 năm thực hiện phương châm "chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị", Hà Nội.
2. Quân ủy Trung ương, Nghị quyết Quân ủy Trung ương về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong Quân đội, Số 3488 - NQ/QUTW ngày 29/01/2025.
3. Hồ Chí Minh, toàn tập, tập 13, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011, tr. 417.