Từ sáng sớm, khi những tia nắng đầu tiên chiếu rọi lên sân khấu chính, hơn 200 đại biểu gồm lãnh đạo Thành ủy, UBND TP, các ban ngành, hội văn học – nghệ thuật cùng đông đảo phóng viên, nhiếp ảnh gia đã có mặt để chứng kiến sự kiện mang ý nghĩa chính trị – văn hóa sâu sắc này. Phó Giám đốc Sở VH-TT Nguyễn Thị Thanh Thúy khai mạc buổi họp báo, điểm lại quá trình triển khai kế hoạch từ tháng 9-2023 đến nay, đồng thời công bố con số kỷ lục trên 55.000 lượt bình chọn trực tuyến từ công chúng, minh chứng cho sự quan tâm và đồng hành sâu rộng của người dân TP.HCM đối với hoạt động nghệ thuật.
Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM Nguyễn Thị Thanh Thúy phát biểu tại buổi họp báo.
Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy cho biết ngay sau khi UBND TP ban hành Kế hoạch số 4296/KH-UBND, Sở VH-TT đã phối hợp Sở Nội vụ thành lập Ban Tổ chức, Hội đồng đề cử chuyên ngành, Hội đồng bình chọn cấp Thành phố và Tổ Thư ký giúp việc, với sự tham gia của hơn 50 chuyên gia đầu ngành thuộc 9 lĩnh vực nghệ thuật. Việc tổ chức bình chọn diễn ra qua ba vòng chặt chẽ: sơ khảo tại các Hội chuyên ngành với 91 đề cử ban đầu; đề cử chuyên ngành rút gọn còn 87 tác phẩm xuất sắc; và cuối cùng lấy ý kiến công chúng trên nền tảng số trong gần hai tháng, thu về hơn 55.000 lượt bình chọn . Song song đó, Sở VH-TT đã đẩy mạnh truyền thông qua báo chí, mạng xã hội và hệ thống QR code tại các sự kiện, tạo điều kiện tiếp cận rộng khắp các nhóm khán giả, từ sinh viên đến người cao tuổi.
Chương trình giao lưu với các tác giả, tác phẩm tiêu biểu.
Tại buổi họp báo, bà Thúy công bố kết quả chính thức: Hội đồng bình chọn cấp Thành phố đã thống nhất công nhận 50 tác phẩm chính thức và một số tác phẩm dự phòng, phân bổ theo 9 lĩnh vực gồm Mỹ thuật (5), Nhiếp ảnh (5), Văn học (5), Kiến trúc (5), Văn học dân tộc thiểu số (5), Múa (5), Điện ảnh (6), Âm nhạc (7) và Sân khấu (7) . Danh sách chi tiết sẽ được trình Ban Thường vụ Thành ủy phê duyệt trong tuần tới, sau đó tổ chức đêm vinh danh quy mô tại Nhà hát Thành phố.
Trong phần giao lưu, bà Dương Cẩm Thúy – Chủ tịch Hội Điện ảnh TP.HCM – chia sẻ những cảm xúc về quá trình lựa chọn tác phẩm điện ảnh: “Chúng tôi không chỉ tìm những bộ phim có giá trị lịch sử, mà còn phải đảm bảo tính nghệ thuật, khả năng chuyển tải cảm xúc đến khán giả hôm nay” . Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học – Nghệ thuật TP.HCM nhấn mạnh hoạt động này không chỉ nhằm biểu dương thành tựu của thế hệ văn nghệ sĩ một nửa thế kỷ qua mà còn định hướng tương lai: “Chúng tôi kỳ vọng các nghệ sĩ trẻ tiếp tục nối bước, đưa văn học – nghệ thuật TP.HCM vươn lên tầm cao mới, đồng thời phát huy giá trị bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập”.
Những câu chuyện đằng sau mỗi tác phẩm tiêu biểu được hé lộ trong buổi giao lưu đã chạm đến trái tim người nghe. Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn kể lại cảm hứng sáng tác ca khúc “Thành phố tình yêu và nỗi nhớ” khi anh lần đầu trở lại Sài Gòn sau nhiều năm xa cách: “Từng góc phố, tòa nhà, con người nơi đây là chất liệu để tôi viết nên giai điệu trữ tình, khắc họa hình ảnh TP.HCM trong mắt mỗi người con tha hương” . NSND Hữu Danh hồi tưởng quá trình phục dựng hát bội “Lê Công Kỳ Án”: “Chúng tôi mất gần hai năm nghiên cứu tư liệu, phục dựng trang phục và kỹ thuật diễn xuất cổ truyền, mong muốn đưa hình thức sân khấu vua quan này đến gần công chúng, nhất là thế hệ trẻ” . Ông Nguyễn Quang Vinh, đại diện nhóm tác giả bộ tranh gốm tại Đền Bến Dược, chia sẻ: “Tác phẩm vừa là ký ức vừa là minh chứng cho tinh thần bất khuất của nhân dân miền Nam, qua chất liệu gốm sứ truyền thống” . Đạo diễn Tuấn Lê kể về “À Ố Show” – vở diễn kết hợp xiếc, nhạc sống và công nghệ trình chiếu 3D: “Chúng tôi mong tạo ra trải nghiệm nghệ thuật đa giác quan, vừa truyền tải câu chuyện lịch sử, vừa khai thác tối đa công nghệ để thu hút khán giả trẻ”.
Việc thu hút hơn 55.000 lượt bình chọn không chỉ làm rõ sức lan tỏa của hoạt động mà còn khẳng định vai trò quyết định của công chúng trong việc lựa chọn giá trị nghệ thuật. Bà Thúy nhấn mạnh: “Chúng tôi xây dựng cơ chế bình chọn công khai, minh bạch để công chúng thực sự là một thành viên quan trọng của quy trình đánh giá, từ đó nâng cao trách nhiệm của người làm nghệ thuật trước công chúng” . Sở VH-TT cam kết duy trì hình thức bình chọn tương tự hằng năm, kết hợp triển lãm lưu động, tọa đàm chuyên đề và các chương trình nghệ thuật tổng hợp, nhằm tiếp tục phát hiện, tôn vinh và lan tỏa những giá trị mới trong văn học – nghệ thuật TP.HCM.
Đánh giá về ý nghĩa của chuỗi hoạt động này, ông Lê Hồng Lâm, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, cho rằng: “Văn hóa – nghệ thuật là cầu nối quan trọng để giới thiệu hình ảnh TP.HCM năng động, sáng tạo đến du khách trong nước và quốc tế. Việc tôn vinh các tác phẩm tiêu biểu càng góp phần làm giàu thêm sản phẩm du lịch văn hóa” . Những kế hoạch hợp tác với các bảo tàng, trung tâm văn hóa quốc tế đang được xúc tiến để các tác phẩm tiêu biểu có cơ hội trưng bày, biểu diễn tại nước ngoài, góp phần quảng bá hình ảnh thành phố “Anh hùng – Động lực – Sáng tạo” trên trường quốc tế .
Buổi họp báo kết thúc trong không khí phấn khởi, đầy kỳ vọng. Ban Tổ chức mong muốn thông qua lễ vinh danh chính thức, sẽ có thêm nhiều hoạt động hưởng ứng tại các quận, huyện, trường học và cơ sở văn hóa – nghệ thuật, tạo thành phong trào sâu rộng trong cộng đồng. Trên nền tảng của 50 tác phẩm tiêu biểu, TP.HCM tiếp tục xây dựng chuỗi sự kiện văn hóa kéo dài suốt năm 2025, hướng đến mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa, đồng thời xây dựng thành phố trở thành trung tâm sáng tạo và khởi nghiệp văn hóa của cả nước.
Kết quả 50 tác phẩm văn học nghệ thuật tiêu biểu của TPHCM:
Tấn Tài