Tuy công việc chuyên môn là phụ trách hệ thống điện thuộc Công ty cổ phần dược Yên Bái, nhưng anh Long lại rất ham mê tìm hiểu các kiến thức về dược liệu và yêu thích các loài cây dược liệu. Tháng 6/2018, sau một chuyến điền dã về đèo Lũng Lô trải nghiệm, thấy hợp đất hợp người nơi đây, anh cùng với hơn chục anh em chốt phương án góp vốn, góp đất – những nương trồng ngô kém hiệu quả, thành lập HTX Lũng Lô do anh - Đỗ Bảo Long làm giám đốc – với diện tích 15 ha nằm ở khu vực đỉnh đèo Lũng Lô, thuộc địa bàn xã Thượng Bằng La, huyện Văn Chấn, tổ chức liên kết với hàng chục hộ bà con trong xã triển khai ươm trồng dược liệu.
Để chất lượng được nâng tầm và có thương hiệu hơn Được biết, tùy theo đơn đặt hàng của các đơn vị thu mua tiêu thụ mà mỗi vụ HTX lại trồng những cây dược liệu khác nhau; trong đó, những cây trồng chủ yếu gồm: Thiên niên kiện, đương qui, hà thủ ô, bạch chỉ, cà gai leo, kinh giới, bạch thược,.. Vào các thời điểm cây dược liệu ra hoa, thấy nhiều ong tìm về lấy mật, nên năm 2020 anh Long bèn tổ chức cho các thành viên trong HTX làm thêm sản phẩm mật ong nhằm tận dụng hết giá trị của các mùa hoa dược liệu cũng như các mùa hoa rừng xung quanh mang lại.
Mỗi khi đến các mùa hoa dược liệu, đàn ong lại chăm chỉ hútmật. Trong ảnh là: hoa sâm đại quang, hoa kinh giới tía và hoa kinh giới trắng.(Ảnh: HTX cung cấp).
Đến năm 2022, khi được chính quyền xã tuyên truyền về Chương trình OCOP, thấy hay và phù hợp với điều kiện của HTX, anh nhanh chóng đăng kí tham gia và khẩn trương hoàn thiện hồ sơ cho sản phẩm mật ong hoa dược liệu theo sự tư vấn, hỗ trợ của phòng Nông nghiệp&PTNT huyện Văn Chấn, Liên minh các HTX tỉnh và Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh Yên Bái. Và cuối năm 2022, sản phẩm mật ong hoa dược liệu của HTX Lũng Lô được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao.
Theo anh Long, ban đầu khi mới đăng kí tham gia sản phẩm OCOP, còn nhiều ý kiến không chấp nhận, do trong tỉnh đã có nhiều sản phẩm OCOP về mật ong; nhưng sau nhận thấy giá trị nổi trội và khác biệt của mật ong ở đây so với các địa phương khác chính là mật ong hoa dược liệu, nên đã được Hội đồng đánh giá, phân hạng đồng ý thông qua.
Bởi vì, ong hút mật từ hoa dược liệu nên điểm khác biệt của mật ong ở đây so với mật ong ở các nơi khác ở chỗ: trong mật ong của mùa hoa dược liệu nào thì có chứa thành phần tinh dầu của cây dược liệu ấy và phảng phất chút hương vị của loài dược liệu ấy. Ngoài các tác dụng thông thường như các loại mật ong khác, mật ong của HTX Lũng Lô còn có tác dụng cao trong việc phục hồi sức khỏe, chữa trị ho,.. giám đốc Long chia sẻ.
Khi được hỏi vì sao anh lại đưa sản phẩm tham gia Chương trình OCOP? Anh Long thật thà giãi bày: Tham gia Chương trình OCOP thì sản phẩm của HTX sẽ trở nên chuyên nghiệp hơn, chất lượng được nâng tầm và có thương hiệu hơn, thị trường tiêu thụ được mở rộng hơn. Bên cạnh đó, còn là sự góp sức của HTX đối với địa phương nơi mình đứng chân trong quá trình xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản của bà con trong xã làm ra. "Đến nay, với mô hình liên kết mỗi năm HTX sản xuất ra khoảng 500 đến 1.000 lít. Tuy sản lượng chưa nhiều nhưng cũng góp phần cải thiện đời sống cho hàng chục hộ gia đình bà con sinh sống ở xã Thượng Bằng La tham gia vào chuỗi liên kết có thêm nguồn thu hàng năm" – Giám đốc HTX Lũng Lô cho hay.
Sắp có thêm sản phẩm OCOP về du lịch chăm sóc sức khỏe Vào một ngày cuối tháng 9, sau nhiều lần lỡ hẹn, chúng tôi đã có mặt tại khu vực trồng dược liệu trên đỉnh đèo Lũng Lô. Hôm nay là ngày cuối tuần nên anh Long cũng mới từ thành phố Yên Bái về đến nơi trồng dược liệu của mình.
Với chiếc mũ rộng vành, quần áo cộc, anh cùng các thành viên của HTX đang tất bật làm việc, hoàn thành bể xông – ngâm – tắm dược liệu, khu nhà cộng đồng, nhà bếp, bãi đỗ xe, trồng hoa trang trí khuôn viên,.. để kịp đón khách du lịch vào dịp cuối năm nay.
Vừa đưa chúng tôi đi thăm những vạt hà thủ ô xanh tốt, dự kiến đến khoảng giữa năm sau sẽ thu hoạch xuất bán theo hợp đồng đặt sẵn, anh Long vừa tiết lộ: Sắp tới HTX sẽ mở thêm hoạt động mới là dịch vụ du lịch cộng đồng, để phát huy hết được các tiềm năng lợi thế của dự án trồng dược liệu này. Sau khi hoạt động đón khách đi vào nề nếp, HTX sẽ tiến hành các thủ tục để đăng ký tham gia đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP về du lịch.
Vị giám đốc 43 tuổi dự tính: Lúc đó, khách du lịch đến đây không chỉ được tận hưởng môi trường thiên nhiên trong lành, mộc mạc, tinh khôi nằm trên con đèo nổi tiếng đã đi vào lịch sử dân tộc trong chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa, mà còn được trải nghiệm trực tiếp vùng trồng nhiều loại dược liệu quí, trải nghiệm việc nuôi ong lấy mật từ các mùa hoa dược liệu. Và du khách có cơ hội để mua tận gốc những sản phẩm dược liệu quí, mật ong hoa dược liệu ngay tại nơi sản xuất trên đèo Lũng Lô làm quà mang về.
"Đặc biệt, sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng và chăm sóc sức khỏe của HTX Lũng Lô sẽ thiên về sử dụng các loại dược liệu do HTX sản xuất ra, để chế biến thành những món ăn, thức uống, hay nước ngâm tắm phù hợp với nhu cầu thể trạng sức khỏe của du khách. Ví dụ như: đau đầu, mệt mỏi, cảm cúm, nhức xương khớp,.. sẽ được hướng dẫn dùng món ăn, uống dược liệu nào, ngâm tắm với dược liệu gì để sớm phục hồi sức khỏe" – chủ nhân của HTX Lũng Lô bật mí.
Do vậy, ngoài hàng tỷ đồng vốn đầu tư ban đầu, bao lời lãi từ trồng cây dược liệu và nuôi ong mật, các thành viên HTX đều dồn tất vào để làm du lịch cộng đồng – sản phẩm OCOP sẽ có trong tương lai không xa - theo định hướng khuyến khích của Nhà nước. Bởi, các thành viên của HTX đều tin rằng, mình đang làm những điều hữu ích, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho riêng mình, mà còn cho nhiều hộ bà con các dân tộc xã Thượng Bằng La có thêm việc làm, thu nhập, cải thiện đời sống.
Phạm Quỳnh