Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đặc biệt đối với nhiều địa phương của Thủ đô Hà Nội, trong đó có xã Yên Xuân, khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp chính thức được triển khai, kéo theo việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính. Những thay đổi ấy không chỉ là câu chuyện tổ chức bộ máy, mà sâu xa hơn là sự dịch chuyển về tư duy phát triển không gian, kinh tế và đời sống xã hội ở từng làng quê.
Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, thiên tai, dịch bệnh cực đoan, nguồn lực đầu tư còn hạn chế, nông thôn Yên Xuân không còn là "hậu phương tĩnh lặng" mà đang dần trở thành một phần năng động trong tổng thể phát triển vùng ven đô Hà Nội. Việc giữ được nhịp tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống người dân chính là nền tảng để địa phương tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới.
Thực tế cho thấy, Yên Xuân hôm nay đang đứng trước một cơ hội hiếm có: vừa tiếp cận hạ tầng, dịch vụ đô thị của Thủ đô, vừa giữ được dư địa đất đai, cảnh quan và văn hóa làng quê, những giá trị mà đô thị trung tâm ngày càng trở nên khan hiếm.
Những con đường bê tông chạy dài thẳng tắp xuyên qua cánh đồng lúa xanh mướt
Nông nghiệp không chỉ để sản xuất, mà còn để trải nghiệm
Một trong những chuyển biến rõ nét nhất ở Yên Xuân là cách nhìn mới về nông nghiệp. Nông nghiệp không còn thuần túy là trồng trọt, chăn nuôi nhằm tạo ra sản phẩm thô, mà đang từng bước được tái cấu trúc theo hướng sinh thái, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao và gắn với dịch vụ, du lịch.
Dù chịu tác động nặng nề của thiên tai và dịch bệnh, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã vẫn được duy trì ổn định, bảo đảm đúng thời vụ, giữ diện tích và năng suất. Việc mở rộng cây vụ đông, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng tiến bộ kỹ thuật không chỉ giúp bù đắp thiệt hại, mà còn mở ra hướng đi mới cho người nông dân Yên Xuân trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng lớn.
Đáng chú ý hơn, nhiều mô hình nông nghiệp đang từng bước gắn với du lịch trải nghiệm, giáo dục thực tế. Những cánh đồng ở Yên Xuân không chỉ cho hạt lúa, mà còn kể câu chuyện về canh tác bền vững; những trang trại không chỉ nuôi gia súc, gia cầm, mà còn đón học sinh, du khách đến tìm hiểu, trải nghiệm. Chính từ đây, giá trị của nông nghiệp được "nhân lên", tạo thêm việc làm, tăng thu nhập và giữ chân người trẻ ở lại quê hương.
Thương mại - dịch vụ và du lịch: động lực mới của nông thôn Yên Xuân
Cùng với nông nghiệp, thương mại - dịch vụ đang dần trở thành trụ cột tăng trưởng của kinh tế nông thôn Yên Xuân. Việc đầu tư hạ tầng thương mại, nâng cấp chợ nông thôn, quản lý thị trường, bảo đảm an toàn thực phẩm không chỉ phục vụ nhu cầu dân sinh, mà còn tạo điều kiện để hàng hóa địa phương tiếp cận thị trường rộng lớn hơn của Thủ đô.
Khi hạ tầng giao thông được kết nối đồng bộ, đặc biệt là các tuyến trục lớn, đường vành đai, đường sắt đô thị trong tương lai, Yên Xuân không còn bị "ngăn cách" với khu vực đô thị trung tâm. Khoảng cách di chuyển được rút ngắn, dòng khách du lịch, dòng vốn đầu tư có điều kiện lan tỏa về khu vực ven đô, nông thôn.
Du lịch nông thôn vì thế không còn là khái niệm xa vời. Với Yên Xuân, đó có thể là những điểm đến cuối tuần, nơi người dân đô thị tìm về không gian xanh, trải nghiệm sản xuất nông nghiệp, thưởng thức ẩm thực địa phương, sống chậm giữa thiên nhiên. Một khi được tổ chức bài bản, du lịch sẽ trở thành "chất xúc tác" để địa phương phát triển theo hướng văn minh, hiện đại mà vẫn giữ hồn cốt truyền thống.
Diện mạo mới của nông thôn Yên xuân trong hành trình phát triển
Hạ tầng và quy hoạch: bước đệm cho đô thị hóa bền vững
Không thể nói đến phát triển nông thôn Yên Xuân gắn với đô thị nếu thiếu quy hoạch và hạ tầng. Thực tế cho thấy, công tác quy hoạch đang được triển khai đồng bộ, từ quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết khu dân cư, tái định cư đến các phân khu đô thị vệ tinh. Điểm đáng ghi nhận là sự tham vấn cộng đồng ngày càng được coi trọng, giúp quy hoạch không chỉ "đẹp trên giấy" mà phù hợp với đời sống thực tế của người dân.
Song song với đó là quá trình chỉnh trang không gian sống: đường làng, ngõ xóm ở Yên Xuân được nâng cấp; hệ thống cây xanh, chiếu sáng, vệ sinh môi trường được cải thiện; các phong trào "Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp" dần trở thành nếp sống thường ngày. Những thay đổi nhỏ nhưng bền bỉ ấy đang từng bước hình thành diện mạo nông thôn mới, gọn gàng, an toàn và thân thiện.
Đặc biệt, việc quản lý đất đai, trật tự xây dựng được siết chặt trong bối cảnh địa giới hành chính thay đổi. Đây là điều kiện tiên quyết để Yên Xuân tránh phát triển manh mún, tự phát "căn bệnh" thường gặp trong quá trình đô thị hóa nông thôn.
Con người là trung tâm của mọi chuyển động
Phát triển nông thôn Yên Xuân, suy cho cùng, vẫn là vì con người. Giáo dục, y tế, văn hóa - xã hội tiếp tục được quan tâm đầu tư, bảo đảm người dân được tiếp cận các dịch vụ thiết yếu ngày càng tốt hơn. Trường lớp được nâng cấp, phương pháp dạy học đổi mới, chuyển đổi số từng bước được đưa vào giảng dạy. Y tế cơ sở được củng cố, công tác phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu được duy trì hiệu quả.
An sinh xã hội, chính sách với người có công, người yếu thế được thực hiện đầy đủ, kịp thời, góp phần giữ vững niềm tin và sự đồng thuận trong nhân dân Yên Xuân. Khi người dân cảm thấy mình thực sự là chủ thể và là người thụ hưởng thành quả phát triển, họ sẽ sẵn sàng đồng hành cùng chính quyền trong những bước đi dài hơi hơn.
Yên Xuân không "lên phố", mà tiến hóa cùng đô thị
Xây dựng nông thôn Yên Xuân gắn với nông nghiệp và du lịch, tiến tới đô thị hiện đại không phải là quá trình "xóa làng để dựng phố". Đó là hành trình tiến hóa, nơi làng quê giữ lại những giá trị cốt lõi, không gian xanh, cộng đồng gắn kết, bản sắc văn hóa đồng thời tiếp nhận những yếu tố mới của đô thị như hạ tầng, dịch vụ và quản trị hiện đại.
Trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính, Yên Xuân đang đứng trước một trang mới của lịch sử phát triển. Nếu biết tận dụng lợi thế, quy hoạch bài bản và đặt con người ở vị trí trung tâm, vùng quê này hoàn toàn có thể trở thành một đô thị sinh thái, đáng sống trong tương lai. Và khi ấy, Yên Xuân không chỉ là nơi để nhớ, mà là nơi để trở về, để sống và để phát triển bền vững
Hằng Giang
"Bài viết có sự phối hợp của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội"