TNV - Tài nguyên rừng có tầm quan trọng đặc biệt đối với cuộc sống của con người, với sự phát triển bền vững của các cộng đồng, các quốc gia. Để tồn tại, con người không nên chỉ khai thác mà cần phải biết giữ gìn, bảo vệ tài nguyên rừng; tạo lập môi trường nhân tạo phù hợp với quy luật khách quan của sự phát triển xã hội và tự nhiên, phù hợp với nhu cầu của cuộc sống con người; xây dựng mối quan hệ hài hòa giữa tài nguyên rừng và xã hội vì lợi ích chung, lâu dài của xã hội loài người.
Hoạt động bảo vệ tài nguyên rừng là hoạt động giữ gìn, phòng ngừa, hạn chế các tác động xấu đến tài nguyên rừng; khắc phục suy thoái, cải thiện, phục hồi tài nguyên rừng; khai thác, sử dụng hợp lý tài nguyên rừng nhằm giữ môi trường sống trong lành, góp phần phát triển bền vững tài nguyên rừng. Hoạt động bảo vệ tài nguyên rừng thường phải gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế và bảo đảm tiến bộ xã hội để phát triển bền vững tài nguyên; bảo vệ tài nguyên rừng phải gắn với bảo vệ môi trường sinh thái của tỉnh, quốc gia, khu vực và toàn cầu. Hoạt động bảo vệ tài nguyên rừng phải diễn ra thường xuyên, lấy xây dựng bền vững là cơ bản, phòng ngừa là chính, kết hợp với khắc phục suy thoái và bảo đảm đa dạng sinh học tài nguyên rừng .
Lâm Đồng là một tỉnh nằm ở phía nam Tây Nguyên, là tỉnh có diện tích tự nhiên 978.334 ha, với hơn 530.000 ha đất có rừng. Trước nhu cầu phát triển kinh tế và tác động của cơ chế thị trường, nhu cầu sử dụng đất và các sản phẩm từ gỗ tiếp tục gia tăng tạo áp lực đối với tài nguyên rừng, công tác quản lý, bảo vệ rừng còn gặp nhiều khó khăn, đời sống của một bộ phận nhân dân còn nghèo, áp lực xâm hại tài nguyên rừng tiếp tục xảy ra và diễn biến phức tạp, nếu không có biện pháp sử dụng hợp lý, thì loại tài nguyên này sẽ bị suy kiệt và không tái tạo lại được. Chính vì vậy công tác bảo vệ tài nguyên rừng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vì nó luôn liên quan trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người, góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế - xã hội, ổn định chính trị, an ninh của mỗi quốc gia - dân tộc.
Đối với Quân đội, tài nguyên rừng là điều kiện gắn liền với các hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Do đó, công tác bảo vệ tài nguyên rừng trong Quân đội được xác định là một nội dung công tác quan trọng; Là một mặt công tác chuyên môn của cán bộ, chiến sĩ, đồng thời là nhiệm vụ của mọi quân nhân, trong đó lực lượng thanh niên quân đội được xác định là lực lượng đông đảo, đóng vai trò nòng cốt tham gia bảo vệ tài nguyên rừng.
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp, thanh niên Quân đội ở các đơn vị trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng luôn tích cực tham gia phối hợp cùng với các lực lượng chuyên trách xây dựng kế hoạch, phương án về phòng, chống cháy rừng, tổ chức tuần tra, canh gác, kiểm tra, ngăn chặn, truy quét các hoạt động chặt phá rừng, tham gia chữa cháy rừng, khắc phục tình trạng suy thoái tài nguyên rừng; quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả tài nguyên rừng phục vụ cho các hoạt động quân sự; Tạo điều kiện cải thiện môi trường, bảo đảm chất lượng nguồn nước, bảo vệ nguồn động vật quý hiếm…..Những việc làm ấy đã thiết thực góp phần bảo vệ tài nguyên rừng, nâng cao chất lượng cuộc sống của bộ đội và nhân dân trên địa bàn đóng quân.
Tuy nhiên, nhiệm vụ tham gia bảo vệ tài nguyên rừng của thanh niên quân đội ở các đơn vị trên đia bàn tỉnh Lâm Đồng vẫn tồn tại một số hạn chế, đó là: nhận thức của cấp ủy, chỉ huy về tham gia nhiệm vụ bảo vệ tài nguyên rừng có nơi, có lúc chưa đầy đủ; công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ tài nguyên rừng hiệu quả chưa cao; Việc trang bị cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật cho nhiệm vụ tham gia bảo vệ tài nguyên rừng chưa đồng bộ và kịp thời. Đồng thời, công tác quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên rừng trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ bản, xây dựng thao trường huấn luyện, diễn tập, giao thông hào vành đai, tăng gia sản xuất hiệu quả còn thấp, tạo ra ảnh hưởng xấu đến cảnh quan, môi trường đơn vị và khó khăn cho công tác quản lý của chính quyền địa phương; ý thức bảo vệ tài nguyên rừng chưa trở thành thói quen, nếp sống của thanh niên quân đội. Những hạn chế ấy chưa phản ánh đúng thực chất vai trò của thanh niên quân đội về nhận thức và hành động, ảnh hưởng nhiều đến uy tín và chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của thanh niên quân đội ở các đơn vị trên địa bàn tỉnh hiện nay.
Những vấn đề đó đã và đang đòi hỏi thanh niên Quân đội ở các đơn vị trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng cần tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt tham gia bảo vệ tài nguyên rừng, làm cho hoạt động ấy không còn là sự “ bắt buộc theo Điều lệ ” mà phải là nhu cầu tự thân, phải trở thành ý thức thường trực, luôn khắc sâu trong suy nghĩ và hành động của thanh niên ở các đơn vị cơ sở trên địa bàn tỉnh. Vì vậy, tham gia bảo vệ tài nguyên rừng đã trở thành một một yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng đặc biệt đối với thanh niên Quân đội trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng hiện nay. Đó là một thách thức vô cùng to lớn đòi hỏi mỗi cá nhân, tổ chức, cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng phải nhận thức được vai trò và nhiệm vụ của mình trong công tác ngăn chặn, hạn chế, khắc phục suy thoái tài nguyên rừng,phục hồi và cải thiện, bảo vệ đa dạng sinh học cho tài nguyên rừng.
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp, thanh niên Quân đội ở các đơn vị trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng luôn tích cực tham gia phối hợp cùng với các lực lượng chuyên trách tích cực phòng ngừa, xử lý tình trạng chặt phá rừng, tham gia chữa cháy rừng, khắc phục tình trạng suy thoái tài nguyên rừng; quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả tài nguyên rừng phục vụ cho các hoạt động quân sự; tạo điều kiện cải thiện môi trường, bảo đảm số lượng, chất lượng nguồn nước…..Những việc làm ấy đã thiết thực góp phần bảo vệ tài nguyên rừng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của bộ đội và nhân dân trên địa bàn đóng quân.
Nhận thức về tầm quan trọng của tài nguyên, khai thác, quản lý và sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Nghị quyết Đại hội IX của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Quân đội xác định cần: “Đẩy mạnh các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ Quân đội… hướng vào việc khó, việc mới, việc quan trọng, có ý nghĩa, nhất là trong học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu;… bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu”. Những vấn đề đó đã và đang đòi hỏi thanh niên Quân đội ở các đơn vị trên địa bàn Tỉnh Lâm Đồng cần tiếp tục phát huy vai trò xung kích tham gia bảo vệ tài nguyên rừng, làm cho hoạt động ấy không còn là sự “bắt buộc theo Điều lệ” mà phải là nhu cầu tự thân, phải trở thành ý thức thường trực, luôn khắc sâu trong suy nghĩ và hành động của thanh niên ở các đơn vị cơ sở trên địa bàn Tỉnh Lâm Đồng.
Ngày nay, tiếp bước các thế hệ cha anh, thanh niên Quân đội luôn là lực lượng xung kích, nòng cốt trong mọi hoạt động của quân đội, của địa phương: sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, làm công tác dân vận, lao động sản xuất, giúp dân phòng chống thiên tai, tham gia chữa cháy rừng, trồng cây phủ xanh đất trống, đồi trọc, ngăn ngừa suy thoái tài nguyên rừng v.v.. trong đó, lực lượng thanh niên ở các đơn vị Quân đội trên địa bàn tỉnh Lâm Đồngđóng vai trò tham gia quan trọng. Biểu hiện vai trò cụ thể như sau:
Một là, thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng là một trong những biện pháp hiệu quả góp phần xây dựng đơn vị chính quy, xanh - sạch - đẹp.
Xây dựng doanh trại chính quy, xanh - sạch - đẹp là một trong những tiêu chí để đánh giá đơn vị vững mạnh toàn diện, là điều kiện bảo đảm chất lượng đời sống sinh hoạt bộ đội, đồng thời là yếu tố bảo đảm an toàn, góp phần nâng cao sức mạnh chiến đấu của Quân đội.
Phát huy vai trò của thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng khẳng định ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bảo vệ tài nguyên rừng giúp họ nhận thức rõ trách nhiệm, nghĩa vụ cũng như quyền lợi của bản thân trong hoạt động ấy. Trên cơ sở đó, thanh niên chủ động, tự giác tham gia hoạt động xây dựng cảnh quan đơn vị, hình thành thói quen, hành vi đẹp trong việc tham gia bảo vệ tài nguyên rừng mà trước hết là bảo vệ cây xanh xung quanh đơn vị, nơi học tập, huấn luyện giã ngoại, thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua xây dựng cảnh quan môi trường đơn vị xanh - sạch - đẹp; xây dựng môi trường văn hóa trong đơn vị…
Hai là, thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng sẽ trực tiếp góp phần hoàn thiện phẩm chất, nhân cách thanh niên
Phẩm chất, nhân cách của con người nói chung, của thanh niên ở các đơn vị quân đội trên địa bàn tỉnh Lâm Đồngnói riêng không phải tự nhiên mà có, mà đó là kết quả của quá trình giáo dục và sự tự tu dưỡng. Trong đó, thông qua quá trình phát huy vai trò của thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng sẽ tạo ra sự chuyển biến tích cực cả về phẩm chất, nhân cách của họ.
Tri thức về tài nguyên rừng, hoạt động tham gia bảo vệ tài nguyên rừng được củng cố, tình cảm, niềm tin được tăng cường, ý chí quyết tâm được phát huy cao độ giúp cho thanh niên ở các đơn vị nhận thực sâu sắc chức trách, nhiệm vụ nói chung, nhiệm vụ tham gia bảo vệ tài nguyên rừng nói riêng.
Thông qua việc phát huy vai trò của thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng giúp cho lực lượng thanh niên nhận thức ngày càng sâu sắc những yêu cầu về phẩm chất, năng lực mà họ cần phải có và lượng tri thức khoa học mà họ cần lĩnh hội để đáp ứng đòi hỏi của cuộc sống thời đại mới. Qua đó, tạo động lực bên trong thôi thúc thanh niên không ngừng nâng cao trình độ mọi mặt, không được phép bằng lòng với vốn hiểu biết của mình; tích cực, chủ động hơn trong học tập, công tác và rèn luyện; luôn say mê, tìm tòi nghiên cứu, năng động, sáng tạo trong tiếp thu và chuyển hóa tri thức; chuyển hóa nhận thức, tư tưởng, tình cảm yêu mến đơn vị, quê hương, đất nước thành ý chí thúc đẩy hành động tự giác trong tham gia hoạt động bảo vệ tài nguyên rừng. Điều này không chỉ diễn ra trong thời gian phục vụ tại ngũ mà còn tiếp tục được củng cố khi thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về địa phương, tiếp tục đóng góp công sức cho hoạt động bảo vệ tài nguyên rừng tại địa phương nơi cư trú.
Ba là, thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng là một trong những phương thức củng cố mối đoàn kết quân dân, góp phần xây dựng đơn vị an toàn, địa bàn an toàn
Đoàn kết quân dân là sức mạnh của “Bộ đội Cụ Hồ”. Điều này không chỉ thể hiện ở sự nuôi dưỡng, giúp đỡ của nhân dân đối với bộ đội, mà còn ở mối liên hệ mật thiết của quân đội, của “Bộ đội Cụ Hồ” đối với nhân dân.
Thông qua phong trào “xây dựng, quản lý doanh trại chính quy, xanh - sạch - đẹp”; phong trào thi đua “Tuổi trẻ Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”, bằng những hoạt động cụ thể, thiết thực, hiệu quả quá trình phát huy vai trò của thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng giúp họ nhận thức sâu sắc trách nhiệm kề vai, sát cánh bên nhân dân trên địa bàn đóng quân, sẵn sàng tham gia cùng nhân dân, động viên nhân dân thực hiện các hoạt động bảo vệ tài nguyên rừng một cách hiệu quả, chất lượng, gây được lòng tin cậy, yêu mến của nhân dân, từ đó ngày càng củng cố, thắt chặt mối đoàn kết quân - dân, góp phần xây dựng đơn vị an toàn, địa bàn an toàn.
Trong thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng liên tiếp diễn ra các vụ phá rừng nghiêm trọng, ảnh hưởng rất lớn đến hiện trạng tài nguyên rừng. Đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy các đơn vị quân đội trên địa bàn tỉnh Lâm Đồngcần phát huy hơn nữa vai trò của thanh niên quân đội tham gia bảo vệ tài nguyên rừng./.
Nguyễn Quốc Duy - Khoa Mác Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Lục quân
