Trước những biến đổi nhanh chóng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội hiện nay, từ nhu cầu cao về chăm sóc sức khỏe của cộng đồng; sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ ứng dụng vào lĩnh vực y tế; xuất hiện nhiều loại bệnh lạ ảnh hướng tới sức khỏe của con người; tỷ lệ mắc một số bệnh cao hơn do lối sống ít vận động; kỳ vọng nâng cao tuổi thọ của người dân… Từ đó, đặt ra yêu cầu phát triển ngành y tế và vai trò đạo đức của đội ngũ thầy thuốc trong xã hội Việt Nam hiện nay mang tính cấp thiết.
Có thể thấy, đạo đức của người thầy thuốc có ảnh hưởng trực tiếp tới phẩm chất chính trị, thái độ, tinh thần, trách nhiệm của họ trong quá trình công tác. Bởi môi trường hoạt động của người thầy thuốc diễn ra căng thẳng, áp lực công việc, khó khăn, nguy cơ lây nhiễm bệnh cao… Theo đó, đội ngũ thầy thuốc cần có đạo đức trong sáng, tinh yêu nghề nghiệp, thấu triệt quan điểm phát triển nền y tế Việt Nam trong giai đoạn mới, sẽ tạo ra động lực thôi thúc đội ngũ thầy thuốc luôn khắc phục khó khăn, tận tâm, tận tụy, thương yêu, chăm sóc bệnh nhân giống như người thân trong gia đình mình.
Hiện nay, dưới tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường, chủ nghĩa cá nhân dẫn tới sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ công tác trong lĩnh vực y tế…Từ Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Đặt ra yêu cầu về chuẩn mực đạo đức của người thầy thuốc Việt Nam là rất cần thiết. Để xây dựng, củng cố, nâng cao y đức của đội ngũ thầy thuốc đòi hỏi phải quan tâm, tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho đội ngũ thầy thuốc học tập, rèn luyện nâng cao phẩm chất, năng lực, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.
Nghề thầy thuốc cần phải học tập suốt cuộc đời, bởi kiến thức y khoa rất rộng lớn. Những phát minh, khám phá, phát triển khoa học, kỹ thuật hiện đại cần đội ngũ thầy thuốc không ngừng cập nhật để có thể theo kịp những bước tiến của thời đại. Bên cạnh đó, đội ngũ thầy thuốc phải gương mẫu trong lời nói, việc làm, nỗ lực trau dồi trình độ, phẩm chất, nhân cách; phấn đấu mỗi người thầy thuốc phải thực sự là tấm gương tiêu biểu về chuẩn mực đạo đức, luôn chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước, lương tâm nghề nghiệp; có lối sống trong sạch, lành mạnh, giản dị, hết lòng thương yêu, chăm sóc bệnh nhân.
Tập trung đổi mới mạnh mẽ chính sách đãi ngộ, chăm lo xây dựng đội ngũ y bác sĩ, cán bộ y tế là khâu then chốt. Đồng thời, các cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm cơ chế, chính sách đối với đội ngũ thầy thuốc, nâng cao trình độ, năng lực, môi trường làm việc thuận lợi đội ngũ thầy thuốc, đáp ứng nhu cầu chăm sóc y tế chất lượng cao cho người dân trong xã hội hiện nay. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, cử đi nước ngoài đào tạo những lĩnh vực chuyên khoa khám, chữa bệnh, quản lý y tế trong nước còn hạn chế để nâng cao trình độ, kinh nghiệm thực tiễn cho đội ngũ y bác sĩ và cán bộ y tế. Thường xuyên quan tâm, chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, thực hiện tốt các chế độ, chính sách của Nhà nước đối với lĩnh vực y tế trên cả nước; thực hiện kế hoạch đề bạt, bổ nhiệm, sắp xếp đội ngũ thầy thuốc một cách dân chủ, thống nhất, tạo sự đồng thuận cao trong quá trình thực hiện cuộc cách mạng trong tinh, gọn bộ máy.
Đặc biệt, tăng cường xây dựng môi trường y đức thực sự trong sạch, lành mạnh đi đôi với đấu tranh chống mọi biểu hiện tiêu cực trong các cơ sở y tế. Để môi trường y đức trong sạch, lành mạnh làm nền tảng vững chắc chống lại sự tác động tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, chủ nghĩa cá nhân. Cấp ủy, chính quyền, các cơ quan chức năng phải thường xuyên tuyên truyền, giáo dục vị trí, vai trò của người thầy thuốc trong xã hội; quán triệt, thực hiện tốt các quy định hành nghề và kiên quyết xử lý nghiêm những hiện tượng vi phạm, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tấm gương y đức trong sáng, mẫu mực. Thực hiện tốt các nội dung phong trào thi đua trong ngành y tế chính là cơ sở thúc đẩy việc tu dưỡng, rèn luyện, phát triển y đức của đội ngũ thầy thuốc theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Cùng với đó, đội ngũ thầy thuốc phải tính tích cực, tự giác học tập, rèn luyện nâng cao phẩm chất, năng lực tiếp cận và khai thác các thành tựu của khoa học và công nghệ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Đứng trước yêu cầu nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Bên cạnh đó, tăng cường tuyên truyền, giáo dục, khơi dậy nhiệt tình, ham muốn học tập trong mỗi người thầy thuốc. Đội ngũ thầy thuốc cần đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng công nghệ thông tin vào khai thác tìm kiếm, chia sẻ tài liệu, đáp ứng yêu cầu trong thời đại mới và hội nhập quốc tế. Tăng cường tổ chức hội thảo, tọa đàm, trao đổi, sinh hoạt học thuật nhằm giúp đội ngũ thầy thuốc học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2025), một dịp vô cùng quan trọng để toàn xã hội ghi nhận, tri ân những đóng góp vô cùng to lớn của ngành y tế đối với sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, cũng như tôn vinh những người thầy thuốc, những chiến sĩ áo trắng luôn cống hiến hết mình vì sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Bước vào "kỷ nguyên vươn mình" của dân tộc đặt ra cho mỗi người thầy thuốc cần nâng cao trình độ chuyên môn, có đạo đức trong sáng, luôn xứng đáng với danh xưng "Lương y như từ mẫu"./.
Hồng Hải