Với hương vị thơm ngon và nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe, Matcha đang là thức uống gây bão hiện nay.
Matcha đang trở thành một trào lưu đồ uống phổ biến của người trẻ hiện nay. Nhiều quán cà phê và trà sữa đã giới thiệu các món uống từ matcha như matcha latte, trà matcha đá xay hay bánh ngọt matcha, thu hút đông đảo khách hàng.
Vậy matcha là gì mà lại có sức hút đối với giới trẻ đến thế? Matcha có nguồn gốc từ Nhật Bản và Trung Quốc, với một quy trình sản xuất cầu kỳ như trồng trong bóng râm, sau đó hấp khô rồi nghiền mịn và được xem là một nét nổi bật trong văn hóa trà đạo.
Các nghiên cứu cho thấy, matcha chứa nhiều chất chống oxy hóa, caffeine, vitamin, khoáng chất, L-theanine,... giúp tăng cường sự tập trung và giảm căng thẳng. Ngoài ra, matcha còn giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, tăng cường khả năng đốt cháy calo và kiểm soát đường huyết. Với nhiều giá trị dinh dưỡng, hương vị thơm ngon cùng cách sản xuất “độc đáo”, matcha trở thành loại đồ uống rất phổ biến ngày nay.
Tuy nhiên, việc sử dụng matcha không phù hợp của nhiều bạn trẻ có thể gây nhiều tác hại cho sức khỏe.
Những nguy hại cho sức khỏe khi đu trend sai cách
Dạo quanh các mạng xã hội thời gian gần đây, không khó để bắt gặp hình ảnh các bạn trẻ khoe những bình matcha latte khổng lồ dung tích lên đến 1 lít hoặc thậm chí 1,3 lít, hay trào lưu dùng matcha “thay nước lọc”. Matcha chỉ tốt cho sức khỏe khi chúng ta sử dụng với lượng vừa phải. Bên cạnh đó, caffeine là một chất kích thích có nhiều trong matcha, chúng có tác dụng giữ cho bạn một tinh thần tỉnh táo và tập trung làm việc. Nhưng nếu dùng quá liều sẽ gây ra một số vấn đề về sức khỏe.
Theo Mayo Clinic, lượng caffeine được khuyến nghị cho một người trưởng thành là 400 miligam mỗi ngày. Đối với thanh thiếu niên nên tự giới hạn không quá 100 mg lượng caffeine mỗi ngày. Riêng đối với phụ nữ mang thai nên hạn chế uống dưới 200 mg caffeine mỗi ngày, vì caffeine có thể gây hại tới thai nhi. Nếu vượt ngưỡng có thể dẫn đến quá liều caffeine, người bệnh sẽ một số biểu hiện như: mệt mỏi, buồn nôn, chóng mặt, đau đầu, tiêu chảy,... nặng hơn thì khó thở, tức ngực, ảo giác, nhịp tim không đều hoặc nhanh, không kiểm soát được cử động cơ bắp, co giật.
Ở một số cơ địa nhạy cảm với cafein, phụ nữ mang thai, người có bệnh lý tim mạch,... cần lưu ý liều lượng khi sử dụng matcha
Ngoài liều lượng thì, lựa chọn thời điểm uống matcha sai cách có thể làm giảm lợi ích sức khỏe, thậm chí còn gây hại cho cơ thể. Một số lưu ý về thời điểm uống matcha bạn nên tránh như:
Khi đói: Uống matcha khi bụng đói có thể gây khó chịu cho dạ dày do hàm lượng caffeine cao, dẫn đến cảm giác buồn nôn hoặc cồn cào.
Không nên dùng trước khi ngủ bởi caffeine trong matcha có thể gây khó ngủ hoặc ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Mắc bệnh lý đặc biệt: Những người có vấn đề về dạ dày, tim mạch hoặc nhạy cảm với caffeine nên hạn chế hoặc tránh uống matcha, và nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Dùng chung với một số thực phẩm: khi uống trà cùng thời điểm với một bữa ăn giàu chất sắt có thể làm giảm hấp thu sắt, giảm nồng độ sắt trong máu, đồng thời cũng làm giảm khả năng chống oxy hóa của trà xanh.
Những lưu ý khi sử dụng matcha
Dù chỉ mới nổi gần đây nhưng đến nay, matcha đã dần vượt qua trà sữa và trở thành trào lưu đồ uống mới trong giới trẻ, chúng không chỉ thu hút lượng lớn người đổ xô tìm mùa mà còn trở thành “cơn sốt” với hàng loạt quán cà phê, trà sữa nhanh chóng bắt kịp xu hướng.
Do vậy, việc tìm hiểu kỹ nguồn gốc xuất xứ matcha đang dùng cũng là vấn đề đáng quan tâm. Với Matcha kém chất lượng có thể chứa các kim loại nặng như chì, arsenic hoặc cadmium, do lá trà hấp thụ từ đất và nước. Những chất này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khi tích tụ trong cơ thể. Một số sản phẩm matcha không đạt tiêu chuẩn có thể chứa phẩm màu nhân tạo, chất bảo quản hoặc hóa chất độc hại, có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề tiêu hóa.
Hiện nay, vẫn chưa có ngưỡng độc hại thực sự rõ ràng cho loại đồ uống mới nổi này, tuy nhiên nhiều chuyên gia sức khoẻ vẫn khuyên bạn nên sử dụng với lượng vừa phải, phù hợp với cơ thể. Theo đó, người dùng thường uống khoảng 1-2 tách matcha mỗi ngày, tương đương 1-2g mỗi lần, không nên vượt quá 5 tách matcha (tương đương 5 đến dưới 10g) mỗi ngày.
Trái ngược với những “hot trend” dùng matcha lượng lớn hàng ngày của một bộ phận giới trẻ, thì tại quê hương của loại trà này, matcha lại được thưởng thức với lượng nhỏ, pha nóng và không thêm phụ liệu như sữa hay đá. Việc biến tấu theo phong cách “matcha khổng lồ” không chỉ thay đổi hoàn toàn cách thưởng thức, mất đi ý nghĩa “ văn hoá trà đạo” mà còn có thể tiềm ẩn nhiều nguy hại cho sức khỏe.
Matcha là nổi lên thành loại thức uống phổ biến bởi hương vị độc đáo và giá trị dinh dưỡng dồi dào. Nhưng để tận hưởng trọn vẹn lợi ích mà không gặp phải các vấn đề sức khoẻ thì việc tuân thủ lượng dùng và thời điểm sử dụng, cách sử dụng hợp lý là vô cùng quan trọng.
BS Huỳnh Minh Nhựt