AI - Cơ hội và rủi ro trong kỷ nguyên công nghệ
Tại một cuộc họp gần đây, ông Lôi Quân - CEO Xiaomi nhấn mạnh rằng AI đã có những bước tiến đáng kể và đang được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như phim ảnh, truyền hình, quảng cáo, mạng xã hội và nhiều ngành công nghiệp khác. Công nghệ AI giúp tạo ra các sản phẩm sáng tạo, cải thiện hiệu suất làm việc và nâng cao trải nghiệm của người dùng.
Song song với đó là những lo ngại về mặt đạo đức và pháp lý khi AI bị sử dụng sai mục đích. Sự phát triển mạnh mẽ của AI mang lại nhiều ứng dụng hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là khả năng bị lạm dụng để thực hiện các hành vi phạm pháp.
Cụ thể, ông Lôi Quân chia sẻ một ví dụ thực tế về chính bản thân ông khi trở thành nạn nhân của công nghệ AI. Trong dịp Quốc khánh năm ngoái, trên Internet lan truyền nhiều video có lồng tiếng giả mạo giọng nói của ông. Những nội dung này có chất lượng thấp, mang tính phản cảm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến danh tiếng cá nhân của ông.
Ban đầu, CEO Xiaomi cho rằng đây chỉ là trò đùa của cư dân mạng, nhưng khi các video giả mạo xuất hiện ngày càng nhiều, ông nhận ra đây là vấn đề nghiêm trọng cần sớm giải quyết.
Ông cho rằng, hiện nay, công nghệ AI có thể tạo ra các video giả mạo vô cùng chân thực, không chỉ dừng lại ở việc thay đổi giọng nói mà còn có thể thay thế khuôn mặt một cách hoàn hảo. Điều này dấy lên lo ngại về việc AI trở thành công cụ thực hiện các hành vi lừa đảo, tạo ra tin tức giả mạo hoặc bôi nhọ danh dự cá nhân. Những kẻ xấu có thể lợi dụng AI để giả danh người nổi tiếng, doanh nhân, thậm chí là chính trị gia nhằm thao túng dư luận hoặc thực hiện các âm mưu phạm pháp.
Những khó khăn trong bảo vệ quyền lợi trước sự phát triển của AI
Mặc dù nhận thức rõ ràng về các mối đe dọa do AI gây ra, nhưng việc bảo vệ quyền lợi cá nhân trước các hành vi lạm dụng AI vẫn còn nhiều thách thức. CEO Xiaomi cho biết, khi ông cố gắng khởi kiện những kẻ đã sử dụng công nghệ AI để tạo ra các video giả mạo về mình, ông nhận ra hệ thống pháp luật hiện hành chưa đủ mạnh để giải quyết vấn đề này.
Hiện nay, các hành vi xâm phạm danh tiếng hoặc quyền riêng tư thường được xử lý dựa trên các điều khoản liên quan đến quyền hình ảnh, quyền danh dự hoặc quyền cá nhân. Một trong những khó khăn lớn nhất trong việc theo đuổi pháp lý là yêu cầu phải định lượng được thiệt hại. Việc bị bôi nhọ trên Internet trong nhiều ngày có thể gây ra tác động tiêu cực nặng nề, nhưng thiệt hại này rất khó đo lường và chứng minh trước pháp luật.
Trước những thách thức do AI đặt ra, Lôi Quân nhấn mạnh, trí tuệ nhân tạo cần được phát triển theo hướng có trách nhiệm và hướng đến lợi ích của con người. Điều này đồng nghĩa với việc cần có các quy định cụ thể để ngăn chặn việc lạm dụng AI vào mục đích bất hợp pháp.
Một trong những giải pháp quan trọng mà Lôi Quân đề xuất là áp dụng công nghệ AI để giám sát AI. Điều này có thể giúp phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận, giả mạo hoặc lợi dụng AI để lừa đảo. Ngoài ra, ông cho rằng cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan luật pháp, doanh nghiệp công nghệ và cộng đồng để xây dựng một hệ sinh thái AI minh bạch và có trách nhiệm.
Hướng đi của AI trong tương lai: Phát triển vì con người
Dù nhận thức rõ ràng về những rủi ro tiềm ẩn của AI, Lôi Quân vẫn bày tỏ niềm tin vào tương lai của công nghệ này. Ông khẳng định rằng AI là công cụ mạnh mẽ có thể mang lại nhiều lợi ích cho xã hội nếu được sử dụng đúng cách.
Do đó, thay vì e ngại hay ngăn chặn sự phát triển của AI, con người cần tìm cách định hướng công nghệ này theo hướng có lợi cho nhân loại.
Ông kêu gọi xây dựng một hệ sinh thái phát triển trí tuệ nhân tạo "lấy con người làm trung tâm, hướng đến mục đích tốt đẹp". Điều này có nghĩa là các công ty công nghệ, các nhà nghiên cứu và chính phủ cần hợp tác để đảm bảo AI được sử dụng có trách nhiệm, đồng thời giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực có thể xảy ra.
Ứng Hà Chi