Những tên tuổi lớn trong ngành công nghệ như Waymo, Tesla, và các công ty khởi nghiệp khác đang nỗ lực đưa công nghệ xe tự lái hoàn toàn vào đời sống, với những tham vọng lớn lao về việc cách mạng hóa giao thông và cung cấp các dịch vụ taxi không cần người lái. Trong khi các xe tự lái của Waymo đã lăn bánh trên các con đường ở San Francisco, Phoenix, và nhiều thành phố khác tại Hoa Kỳ, thì báo cáo mới đây từ New York Times đã tiết lộ những điều mà ít người biết về cách thức hoạt động thực sự của các phương tiện này.
Công nghệ tự lái: Không hoàn toàn tự động
Hầu hết mọi người nghĩ rằng xe tự lái dựa hoàn toàn vào các cảm biến, máy quay và máy tính trên xe để nhận diện môi trường và đưa ra quyết định. Mặc dù điều này đúng một phần, nhưng ít ai biết rằng bên cạnh các cảm biến hiện đại, các công ty vận hành xe tự lái như Zoox và Waymo còn duy trì một đội ngũ kỹ sư chuyên hỗ trợ từ xa mỗi khi những chiếc xe này gặp khó khăn - can thiệp khi các phương tiện không thể tự giải quyết một số tình huống.
Ví dụ, khi xe tự lái gặp phải những khu vực xây dựng hoặc sự cố trên đường mà chúng không nhận diện được, các kỹ sư sẽ nhận được cảnh báo từ hệ thống và ngay lập tức can thiệp. Một kỹ sư từ Zoox, Marc Jennings, chia sẻ rằng, đội ngũ kỹ thuật không hoàn toàn điều khiển xe mà chỉ cung cấp hướng dẫn cho phương tiện vượt qua các tình huống phức tạp. Họ có thể dùng chuột máy tính để vẽ một tuyến đường thay thế trên màn hình, giúp xe di chuyển an toàn quanh các chướng ngại vật.
Vai trò quan trọng của con người
Dù hệ thống tự lái đã phát triển rất mạnh mẽ trong những năm gần đây, nhưng các tình huống ngoài dự kiến vẫn thường xuyên xảy ra, đòi hỏi sự can thiệp của con người. Một báo cáo cho biết, các xe tự lái có thể bị mắc kẹt trước những tình huống như xe cứu hỏa đỗ trên đường hoặc đường xá thay đổi do công trình xây dựng. Trong những trường hợp như vậy, các kỹ sư sẽ được gọi đến để giúp xe tìm ra phương án xử lý.
Tuy nhiên, các công ty như Waymo và Zoox vẫn duy trì một thái độ thận trọng khi công khai chi tiết về mức độ phụ thuộc vào đội ngũ hỗ trợ từ xa. Họ không tiết lộ số lượng kỹ sư đang làm việc, hay tần suất các tình huống cần sự can thiệp của con người. Điều này cho thấy, mặc dù công nghệ tự lái đã có những tiến bộ đáng kể, nhưng việc đạt tới một hệ thống hoàn toàn tự động hóa vẫn còn gặp nhiều thách thức.
Công nghệ hứa hẹn và sự cạnh tranh khốc liệt
Với việc hàng tỷ đô la được đầu tư vào nghiên cứu và phát triển xe tự lái, các công ty trong ngành đang cạnh tranh quyết liệt để đạt được lợi thế trong cuộc đua công nghệ. Tesla, với CEO Elon Musk, đã nhiều lần tuyên bố rằng xe của hãng sẽ sớm có khả năng tự lái hoàn toàn, nhưng thực tế cho thấy công nghệ này vẫn chưa sẵn sàng để ra mắt trên diện rộng. Trong khi đó, các dịch vụ như taxi tự lái của Waymo đã hoạt động khá thành công tại các thành phố lớn của Mỹ, nhưng vẫn cần sự hỗ trợ từ xa từ các chuyên gia kỹ thuật.
Sự cạnh tranh trong ngành công nghiệp này không chỉ nằm ở việc phát triển công nghệ, mà còn ở việc thu hút nguồn vốn đầu tư. Các công ty khởi nghiệp và tập đoàn lớn đều cần nguồn lực tài chính khổng lồ để duy trì quá trình nghiên cứu, phát triển và thử nghiệm xe tự lái. Để đạt được mục tiêu này, họ thường phải “thổi phồng” tiềm năng của công nghệ, tạo ra ấn tượng về một tương lai nơi mà xe cộ có thể tự vận hành hoàn toàn mà không cần sự can thiệp của con người.
Trong khi Mỹ và các quốc gia phát triển đang dần triển khai các dịch vụ taxi tự lái, câu hỏi đặt ra là liệu công nghệ này có thể phổ biến ở các thị trường mới nổi như Việt Nam? Hệ thống giao thông ở Việt Nam với đặc trưng là mật độ phương tiện cao và cấu trúc đường phố phức tạp, có thể là thách thức lớn đối với xe tự lái. Tuy nhiên, với sự phát triển không ngừng của công nghệ, Việt Nam không thể nằm ngoài xu hướng toàn cầu này.
Các hãng xe công nghệ có thể sẽ quan tâm đến việc thử nghiệm công nghệ tự lái tại các thành phố lớn của Việt Nam, nơi nhu cầu vận chuyển cao và sự đổi mới về công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc triển khai xe tự lái đòi hỏi cơ sở hạ tầng đường bộ hiện đại, hệ thống giao thông đồng bộ, và quan trọng nhất là sự thay đổi trong tư duy của người tiêu dùng đối với việc di chuyển.
Xe tự lái đang tiến gần hơn đến việc trở thành hiện thực trong cuộc sống hàng ngày, nhưng sự phụ thuộc vào con người vẫn còn rất lớn. Công nghệ này không chỉ đòi hỏi những bước đột phá về mặt kỹ thuật, mà còn cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các kỹ sư và chuyên gia khi gặp phải các tình huống ngoài dự kiến. Dù đã có những bước tiến vượt bậc, nhưng cuộc hành trình để đạt đến sự tự lái hoàn toàn vẫn còn dài và đầy thử thách.
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, không khó để tưởng tượng rằng một ngày nào đó chúng ta sẽ thấy những chiếc taxi tự lái không chỉ trên đường phố Mỹ, mà còn len lỏi vào các con đường đông đúc tại Việt Nam. Tuy nhiên, con đường đó sẽ cần nhiều thời gian và nỗ lực để trở thành hiện thực.
Đức Khương
