Theo BS Đông y Nguyễn Hữu Trường (làm việc tại TP.HCM), phụ nữ cần chú ý dưỡng gan nếu không mặt sẽ dễ bị nám. Có nhiều yếu tố gây hại gan. Trong đó, việc ăn uống hàng ngày cũng tác động một phần không nhỏ đến sức khỏe gan của bạn. Nếu ăn quá nhiều 4 thực phẩm sau, gan không chỉ dễ bị tổn hại chức năng mà còn thường xuyên đau đớn, khó chịu.
4 thực phẩm gây hại gan nhiều người thích ăn hàng ngày
1. Thực phẩm chứa nhiều đường fructose
Khác các loại đường như glucose, fructose không tham gia cung cấp năng lượng cho cơ thể mà tất cả sẽ đi vào gan và chuyển hóa thành chất béo. Quá trình trao đổi chất sẽ không bị can thiệp bởi insulin.
Vì vậy, ăn quá nhiều đường fructose dễ dẫn đến tích tụ mỡ trong gan, gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Gan nhiễm mỡ này có thể bỏ qua giai đoạn xơ gan và trực tiếp phát triển thành ung thư gan.
Thông thường, nồng độ fructose trong trái cây tự nhiên thấp. Hầu hết mọi người không ăn quá nhiều. Nhìn chung, chúng không gây hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, chúng ta nên cảnh giác với một số thực phẩm có hàm lượng fructose cao "vô hình", chẳng hạn như món tráng miệng có thêm xi-rô fructose, fructose kết tinh, đồ uống có ga, trà sữa...
Ngoài ra, do nước ép đã được ép nên có rất ít chất xơ và nồng độ fructose cao hơn. Muốn dưỡng gan cũng không nên uống nhiều.
2. Carbohydrate tinh chế
Carbohydrate tinh chế được xử lý qua nhiều công đoạn, làm mất lớp cám tự nhiên giàu chất xơ, khiến lượng đường trong máu tăng rất nhanh khi ăn vào cơ thể.
Nếu tiêu thụ quá mức trong thời gian dài, chúng sẽ làm giảm độ nhạy cảm của tế bào với insulin và dẫn đến tình trạng kháng insulin.
Một khi tình trạng kháng insulin xảy ra, cơ thể không thể hấp thụ và chuyển hóa hoàn toàn glucose. Lượng glucose còn lại sẽ tích tụ trong gan dưới dạng mỡ, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Theo khuyến cáo của WHO, mọi người nên kết hợp ăn carb tinh chế kết hợp carb chưa qua chế biến, ít nhất đảm bảo 1/3 là ngũ cốc nguyên hạt để dưỡng ga lại lợi sức khỏe đường ruột, từ đó giúp tăng cường miễn dịch cho cơ thể.
3. Thực phẩm giàu chất béo
Nếu 2 loại thực phẩm đầu tiên làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ do tăng nguyên liệu để tổng hợp chất béo, thì chế độ ăn nhiều chất béo sẽ trực tiếp "bơm" chất béo vào gan.
Thông thường, sau khi chất béo đi vào cơ thể con người, một phần sẽ được cơ, máu và bạch huyết lấy đi để cung cấp năng lượng, phần còn lại sẽ vào gan. Lúc này, gan thường có khả năng chuyển hóa những chất béo này.
Tuy nhiên, nếu lượng chất béo nạp vào quá nhiều, vượt quá khả năng của gan sẽ dẫn đến tích tụ mỡ, gây ra gan nhiễm mỡ, thậm chí có thể phát triển thành viêm gan, ung thư gan.
Khuyến cáo người dân, lượng dầu ăn hàng ngày của người lớn không được vượt quá 25-30g, tương đương gần 4 nắp chai nước khoáng hoặc bằng hàm lượng dầu trong 500g gà rán.
4.Thực phẩm bị mốc
Đậu phộng, ngô và các thực phẩm khác sẽ sản sinh ra aflatoxin, một chất độc mạnh gây ung thư, gây đột biến cho gan.
Nếu ăn nhầm sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến tế bào gan, thậm chí có thể gây viêm gan cấp tính, hoại tử xuất huyết và các bệnh nghiêm trọng khác như hoại tử xuất huyết gan.
Vì vậy, nếu thức ăn bị mốc thì nên vứt đi ngay. Nếu ăn phải hạt mướp đắng, đậu phộng, các loại hạt khác, bạn phải nhổ ra ngay và súc miệng kịp thời.
Ngoài ra, việc sử dụng lâu dài các tấm ván gỗ, đũa gỗ… cũng có thể sinh ra aflatoxin, nên cần thay thế thường xuyên.
Trong cuộc sống hàng ngày bạn nên thay đổi một số thói quen để dưỡng gan, tránh nám
- Không thức khuya. Nên ngủ đủ giấc và đúng giờ. Tốt nhất chị em nên đi ngủ sớm.
- Thường xuyên rửa tay. Hành động này tuy đơn giản nhưng giúp bạn có lá gan khỏe mạnh. Việc rửa tay giúp loại bỏ vi khuẩn bám trên da, chống mầm bệnh từ bên ngoài vào cơ thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa cũng như bệnh gan.
- Tránh giảm cân phản khoa học như nhịn ăn, tập quá sức, uống thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
- Tránh căng thẳng, stress vì sẽ gây gián đoạn giấc ngủ, gián đoạn quá trình nuôi dưỡng tế bào, suy giảm chức năng gan.
- Hạn chế dùng các loại đồ uống có chứa cồn và caffeine.
- Kiểm tra sức khỏe gan theo định kỳ.
- Kiểm tra lượng đường trong máu. Đây cũng là một trong những biện pháp giúp gan khỏe, tăng cường miễn dịch hiệu quả.
Tuấn Minh