Thận là cơ quan thiết yếu trong cơ thể con người, có chức năng lọc chất thải từ máu và tạo ra nước tiểu. Chúng cũng điều chỉnh nhiều chất khác nhau trong máu và đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp. Ngoài ra, thận còn tham gia vào việc cân bằng điện giải, điều chỉnh nồng độ axit-bazơ và sản xuất các hormone quan trọng như erythropoietin, giúp tạo hồng cầu.
Khi thận không thể thực hiện những chức năng thiết yếu này, cơ thể sẽ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Một trong những vấn đề phổ biến nhất là sỏi thận, xảy ra khi các khoáng chất trong nước tiểu kết tinh và tạo thành sỏi. Sỏi thận có thể gây đau dữ dội, trong trường hợp nghiêm trọng có thể làm tắc nghẽn đường tiểu.
Suy thận là một tình trạng nghiêm trọng hơn, xảy ra khi thận mất khả năng lọc chất thải hiệu quả. Điều này dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể, rối loạn cân bằng điện giải, và có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng như tăng huyết áp, thiếu máu, suy tim. Nếu không được điều trị kịp thời, suy thận có thể tiến triển đến giai đoạn cuối, đòi hỏi phải điều trị bằng phương pháp lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Do đó, việc chủ động bảo vệ sức khoẻ của thận là rất quan trọng. Dưới đây là 5 loại nước gây hại cho thận, cảnh báo mọi người nên hạn chế sử dụng.
Ai càng thích 5 loại nước này càng dễ sỏi thận, suy thận
1. Nước ngọt
Giảm lượng soda có đường và đồ uống có ga là một bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe thận. Một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên tạp chí Nephrology đã phát hiện rằng những người uống hơn 4 loại nước ngọt có đường mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh thận cao gấp đôi so với những người chỉ uống một nửa khẩu phần hoặc ít hơn.
Ngoài ra, Quỹ Thận Hoa Kỳ cũng cảnh báo rằng uống 2 hoặc nhiều lon nước ngọt có ga mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính. Điều này là do cả đồ uống có ga và nước tăng lực đều có thể góp phần vào sự hình thành sỏi thận, một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương thận vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.
Vì vậy, để duy trì sức khỏe thận tốt, việc giảm tiêu thụ các loại nước ngọt có đường và đồ uống có ga là rất quan trọng.
2. Nước ép trái cây đóng chai
Mặc dù nước ép trái cây tự nhiên có thể cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, nhưng các loại nước ép đóng chai thường được thêm đường và chất bảo quản, làm tăng nguy cơ đối với sức khỏe, đặc biệt là đối với thận.
Trong một nghiên cứu về Lipid và Glucose ở Tehran, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng những người thường xuyên uống đồ uống có đường, bao gồm nước ép trái cây đóng hộp, có tỷ lệ mắc bệnh thận mãn tính cao hơn so với người hiếm khi tiêu thụ các loại đồ uống này.
3. Nước ngọt ăn kiêng
Nước ngọt ăn kiêng thường được quảng cáo là lựa chọn thay thế lành mạnh hơn cho nước ngọt thông thường do không chứa calo và đường. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước ngọt ăn kiêng cũng có liên quan đến các vấn đề về thận.
Một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Tạp chí Lâm sàng của Hiệp hội Thận học Hoa Kỳ phát hiện rằng những người uống 2 hoặc nhiều loại nước ngọt có đường nhân tạo mỗi ngày có nguy cơ suy giảm chức năng thận cao gấp đôi so với ai không uống.
4. Rượu
Uống rượu thường xuyên, bất kể loại đồ uống có cồn nào, đều có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thận. Thận đóng vai trò quan trọng trong việc lọc và loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể, và việc tiêu thụ rượu quá mức có thể làm tăng gánh nặng cho thận, dẫn đến suy giảm chức năng của cơ quan này.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nephrology Dialysis Transplantation đã chỉ ra rằng những người uống nhiều rượu có tỷ lệ albumin niệu cao hơn đáng kể. Albumin niệu là sự hiện diện của protein albumin trong nước tiểu, thường là dấu hiệu cảnh báo của bệnh thận. Sự gia tăng albumin trong nước tiểu cho thấy thận đang gặp khó khăn trong việc lọc máu và có thể dẫn đến tổn thương thận nếu tình trạng này kéo dài.
Tốt nhất, nên hạn chế lượng rượu tiêu thụ hoặc tránh uống rượu hoàn toàn để giảm nguy cơ phát triển các vấn đề về thận và duy trì một lối sống lành mạnh.
5. Đồ uống chứa cafffeine
Caffeine có trong cà phê, trà và đồ uống tăng lực có thể gây áp lực lên thận bằng cách tăng lưu lượng máu, huyết áp.
Một nghiên cứu gần đây vào năm 2024 được công bố trên Jama Network bởi các học giả tại các trường đại học Toronto, Canada và Padova, Ý phát hiện ra rằng đối với một số người, cà phê có thể gây hại cho thận trong khi đối với những người khác thì không.
Theo nghiên cứu mới, sự hiện diện của một loại đột biến gen nhất định làm tăng gấp 3 lần khả năng cà phê gây suy thận.
Ngoài đồ uống, nhiều lối sống khác như thiếu tập thể dục, hút thuốc, ăn quá nhiều muối, sử dụng thuốc giảm đau và ma túy như cocaine, thậm chí cả yếu tố di truyền cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thận.