Trong khi lo ngại về những mối đe dọa xa xôi của AI, chẳng hạn như việc máy móc vượt qua sự kiểm soát của con người, thì các vấn đề có phần gần gũi hơn đã sớm xuất hiện, đặc biệt trong thế giới nhạc số. Một vụ gian lận gây sốc vừa được phát hiện, khi Michael Smith, một nhạc sĩ từ Bắc Carolina, Hoa Kỳ bị bắt giữ vì sử dụng AI và bot để thao túng hệ thống phát nhạc trực tuyến, thu về 10 triệu đô la tiền bản quyền gian lận trong suốt nhiều năm.
Vụ việc của Smith, được coi là trường hợp đầu tiên liên quan đến lạm dụng AI để thao túng lượng phát nhạc trực tuyến, không chỉ là câu chuyện về sự vi phạm pháp luật mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh cho toàn bộ ngành công nghiệp âm nhạc.
Kế hoạch tinh vi trong suốt bảy năm
Từ năm 2017 đến 2024, Michael Smith đã âm thầm xây dựng một kế hoạch vô cùng tinh vi để lợi dụng hệ thống trả tiền bản quyền của các nền tảng phát nhạc trực tuyến. Trong hệ thống này, nghệ sĩ nhận được một phần doanh thu từ quảng cáo và phí đăng ký dựa trên số lượt phát các bài hát của họ. Nhận thấy tiềm năng từ sự bùng nổ của các nền tảng như Spotify và Apple Music, Smith đã sử dụng 10.000 bot AI để phát giả các bài hát mà anh tạo ra, thu về hàng triệu đô la tiền bản quyền bất hợp pháp.
Smith đã không hoạt động một mình. Để thực hiện âm mưu này, anh đã làm việc cùng với một giám đốc điều hành công ty âm nhạc AI và một nhà quảng bá âm nhạc, tạo ra hàng ngàn bài hát do AI sản xuất. Những bài hát này không có giá trị âm nhạc thực sự, nhưng với sự hỗ trợ của đội quân bot, chúng đã được phát trực tuyến hàng tỷ lần, dẫn đến khoản tiền bản quyền khổng lồ đổ về túi Smith.
Kỹ thuật gian lận hoàn hảo và khó bị phát hiện
Cách thức hoạt động của Michael Smith rất tinh vi và được thiết kế để qua mặt các hệ thống giám sát và phát hiện gian lận của các nền tảng phát nhạc trực tuyến. Kế hoạch của anh ta được thực hiện theo ba bước chính:
Tạo tài khoản bot: Smith đã tạo ra 10.000 tài khoản bot, mỗi tài khoản giả lập như một người dùng thực thụ. Công việc tạo ra đội quân bot này khá tốn kém và mất nhiều công sức, nên Smith đã thuê người khác làm thay. Các tài khoản này được đăng ký với thông tin giả mạo để tạo ra cảm giác như chúng thuộc về nhiều người dùng khác nhau, nhằm tránh sự chú ý của các nền tảng phát nhạc.
Phát nhạc giả lập: Sử dụng phần mềm tự động hóa, Smith khiến các bot này phát các bài hát liên tục 24/7. Việc này khiến số lượt phát tăng lên nhanh chóng, làm giả mạo lượng tương tác với những bài hát anh tạo ra. Các bot hoạt động liên tục và đồng thời trên nhiều nền tảng khác nhau, bao gồm Spotify và Apple Music, giúp Smith thu về khoản tiền bản quyền từ hàng tỷ lượt phát giả.
Thu tiền bản quyền: Smith sau đó thu được số tiền bản quyền khổng lồ từ các lượt phát giả. Để tránh bị nghi ngờ, anh sử dụng nhiều tài khoản ngân hàng và thẻ ghi nợ khác nhau để nhận tiền bản quyền, phân tán số tiền này qua nhiều kênh khác nhau. Thậm chí, Smith còn lợi dụng các gói gia đình – một loại gói dịch vụ cho phép nhiều người dùng truy cập nền tảng phát trực tuyến với mức phí rẻ hơn – để giảm chi phí duy trì đội quân bot khổng lồ.
Để che giấu dấu vết, Smith sử dụng các VPN nhằm làm mờ địa chỉ IP, khiến các bot của anh ta có vẻ như đang hoạt động từ nhiều địa điểm khác nhau trên thế giới. Bằng cách này, các nền tảng phát nhạc sẽ gặp khó khăn trong việc phát hiện ra rằng các tài khoản bot đều thuộc cùng một người điều khiển. Nhờ vào sự xảo quyệt này, Smith đã thành công qua mặt được hệ thống bảo vệ chống gian lận của các nền tảng phát trực tuyến trong suốt nhiều năm.
Lợi dụng sự sơ hở của hệ thống phát nhạc trực tuyến
Sự thành công của Michael Smith trong việc thực hiện âm mưu gian lận này không chỉ do khả năng kỹ thuật của anh, mà còn xuất phát từ sự lỏng lẻo của hệ thống phát nhạc trực tuyến. Các nền tảng như Spotify và Apple Music dựa vào số lượt phát để tính toán tiền bản quyền, nhưng với hàng triệu bài hát được phát mỗi ngày, việc kiểm soát tính xác thực của từng lượt phát là rất khó khăn.
Hơn nữa, Smith đã lan truyền các lượt phát giả của mình trên hàng ngàn bài hát khác nhau dưới các tên nghệ sĩ và tiêu đề bài hát ngẫu nhiên, như "Calliope Bloom", "Callous Humane", "Zygotic Washstands" hay "Zyme Bedewing". Những cái tên này được chọn ngẫu nhiên và không có giá trị thương mại, nhưng với số lượt phát khổng lồ từ các bot, chúng vẫn tạo ra nguồn thu nhập lớn cho Smith.
Hậu quả pháp lý và án phạt nặng nề
Mọi kế hoạch hoàn hảo cuối cùng cũng phải đối mặt với sự trừng phạt của pháp luật. Sau nhiều năm hoạt động mà không bị phát hiện, vào ngày 4 tháng 9 năm 2024, Michael Smith bị bắt giữ với các cáo buộc liên quan đến gian lận và rửa tiền. Cụ thể, anh bị buộc tội ba tội danh: âm mưu gian lận chuyển khoản, gian lận chuyển khoản và âm mưu rửa tiền, tất cả đều vi phạm các điều luật nghiêm ngặt của Bộ luật Hoa Kỳ. Nếu bị kết án, Smith có thể phải đối mặt với án tù kéo dài hàng thập kỷ.
Bên cạnh đó, các nhà chức trách cũng đang điều tra sâu hơn để xác định vai trò của những người khác có liên quan trong vụ án này, bao gồm giám đốc điều hành công ty âm nhạc AI và nhà quảng bá đã hỗ trợ Smith trong việc tạo ra hàng ngàn bài hát giả. Tuy nhiên, danh tính của những người này hiện chưa được công bố.
Tác động lâu dài đối với ngành công nghiệp âm nhạc
Vụ việc của Michael Smith đã làm rung chuyển cả ngành công nghiệp âm nhạc, không chỉ vì quy mô gian lận mà còn bởi nó đã chỉ ra những lỗ hổng nghiêm trọng trong hệ thống tính tiền bản quyền dựa trên phát nhạc trực tuyến. Các nền tảng như Spotify và Apple Music sẽ phải đối mặt với áp lực lớn hơn trong việc cải thiện các biện pháp ngăn chặn gian lận và đảm bảo rằng chỉ những nghệ sĩ thực thụ mới được trả tiền cho tác phẩm của họ.
Sự xuất hiện của AI trong âm nhạc cũng đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của ngành công nghiệp này. Trong khi AI mang lại tiềm năng to lớn cho việc sáng tạo âm nhạc, nó cũng mở ra cơ hội cho những kẻ gian lận như Smith lợi dụng hệ thống để kiếm lợi bất chính. Các nền tảng phát nhạc sẽ phải tiếp tục cải tiến công nghệ phát hiện gian lận để đảm bảo rằng sự phát triển của AI không gây hại cho sự công bằng và minh bạch của ngành công nghiệp âm nhạc.
Vụ án của Michael Smith không chỉ là một câu chuyện về tội phạm công nghệ mà còn là lời cảnh báo về những rủi ro mà AI mang lại cho những hệ thống vốn đã dễ bị lạm dụng. Trong khi lo ngại về AI thường tập trung vào những mối đe dọa xa vời, thì vụ việc này chứng tỏ rằng các nguy cơ hiện hữu từ AI đang tác động trực tiếp và sâu sắc đến cuộc sống hàng ngày và các ngành công nghiệp như âm nhạc.
Đức Khương