"Ảm đạm" có lẽ là từ phù hợp nhất để miêu tả thị trường lao động và cả ngành F&B trong năm nay. Chuyện hàng quán đóng cửa la liệt hay các công ty, tập đoàn lớn đang "âm thầm" thực hiện các đợt cắt giảm nhân sự, là điều chúng ta đều đã nghe, đã biết hoặc thậm chí là đã trải qua.
Trong bối cảnh này, đa số đều nghĩ rằng đi làm văn phòng và còn giữ được việc, chính là trạng thái ổn định nhất mà không ít người mơ ước. Nếu có ai đó chủ động từ bỏ công việc lương ổn, để "lao" vào thị trường F&B giữa lúc cạnh tranh khắc nghiệt thế này, hẳn nhiều người sẽ nghĩ vậy là quá liều và có đôi phần dại dột.
Đương nhiên, mỗi lựa chọn đều là một sự đánh đổi. Có người ưu tiên sự ổn định giữa lúc khó khăn, nhưng cũng có người thì không. Và Thu Phương - Cô gái sinh năm 1996 ở Hà Nội, thuộc nhóm thứ 2.
Thu Phương
Sau gần 7 năm gắn bó với đời sống công sở, Thu Phương đã nghỉ việc để mở quán pizza. Cô gọi đây là đam mê.
Không phải một quyết định bồng bột
Thu Phương cho biết công việc văn phòng gần nhất của cô là vị trí Kế toán ở Tổng công ty Bảo Việt Nhân Thọ. Áp lực tàng hình, che giấu cảm xúc, và kỷ luật là những gì mà Thu Phương miêu tả về đời sống "9 to 5" của mình.
Mệt mỏi, áp lực, đương nhiên là có, nhưng đó không phải là lý do lớn nhất khiến Thu Phương nghỉ việc.
"Tháng 3/2025, khi vẫn còn đang làm văn phòng, mình và 1 người bạn chung tay mở một tiệm pizza. Lúc đó, bọn mình chỉ bán online, cũng coi như là thử sức với đam mê của bản thân. Sau khoảng 3 tháng vận hành (tới tháng 6/2025 - PV), quán pizza online của bọn mình nhận được phản hồi khá tốt, nhưng đó cũng là lúc mình bắt đầu thấy khó khăn nhất.
Vừa làm văn phóng, vừa bán pizza online, việc nào mình cũng muốn tập trung, dồn sức để đạt kết quả tốt. Chính điều đó khiến mình không thể kiểm soát nổi quỹ thời gian và năng lượng của bản thân.
Đó là lúc nhận ra mình chỉ có thể chọn 1 trong 2 thôi. Đến tháng 8/2025 thì mình chính thức nghỉ việc sau 1 tháng bàn giao, để tập trung cho quán pizza của mình" - Thu Phương chia sẻ.
Thu Phương đã chuẩn bị cho đam mê với ngành F&B từ khi còn đang làm văn phòng
Vậy là đủ hiểu quyết định nghỉ việc đi bán pizza của cô gái sinh năm 1996 này hoàn toàn không phải một lựa chọn bồng bột, thiếu suy nghĩ. Thu Phương cho biết trong suốt nhiều năm làm văn phòng, ở nhiều công ty khác nhau, cô đã luôn ấp ủ với ý định làm FnB. Thế nên từ trước khi mở quán pizza online, Thu Phương luôn chủ động học hỏi, xây dựng mối quan hệ để chuẩn bị cho việc dấn thân vào ngành cung cấp dịch vụ ẩm thực.
Sau khi nghỉ việc văn phòng để dành toàn bộ thời gian, tâm huyết "đứa con" của mình, Thu Phương và đồng đội quyết định thuê mặt bằng để mở quán thay vì chỉ bán online như trước đây.
Đầu tư 150 triệu, hối hận vì 1 chiến lược sai
Mở quán, thứ "ngốn" tiền nhất là chi phí mặt bằng, đó là điều đa số chúng ta thường nghĩ. Nhưng với tiệm pizza nhỏ của Thu Phương, điều này sai hoàn toàn.
Quán pizza của Thu Phương
"Tổng số tiền chúng mình đầu tư cho tiệm pizza là 150 triệu, đều là tiền tiết kiệm của 2 đứa chứ không vay mượn. Trong đó, chi phí thuê mặt bằng là 3 triệu/tháng. Chi phí cải tạo, trang trí, sắm sửa nội thất trong khoán rơi vào khoảng 10 triệu đồng.
Khoản tiền đầu tư các trang thiết bị như tủ mát, tủ đông, tủ nướng là tốn nhất, khoảng 100 triệu đồng. Đây cũng là bài toán khó nhất với bọn mình, vì phải trang thiết bị tốt mới giải quyết được vấn đề chi phí sản phẩm, tức là thách thức cũng chính là cách để giải quyết vấn đề. Có thiết bị sản xuất với lượng dự trữ tốt hơn sẽ giúp mình đạt số lượng đầu vào, tăng quy mô đủ lớn để hạ chi phí bình quân sản phẩm. Chính vì thế, mình luôn cân đối các trang thiết bị hiện có trong quán, tính toán hiệu suất để đảm bảo chỉ giữ những trang thiết bị cần có".
Thu Phương chia sẻ và gọi khoản đầu tư trang thiết bị sản xuất là "chi phí chìm", dễ phát sinh và khó lường trước được hết, chỉ khi bắt tay vào làm mới thấy chưa đủ, lại phải đầu tư thêm. Tuy nhiên, với kinh nghiệm gần 7 năm làm kế toán, bản thân Thu Phương cũng phần nào có tư duy rành mạch về chuyện phân bổ dòng tiền, nên sau khi giải quyết được bài toán "chi phí chìm", mọi thứ bắt đầu vận hành trơn tru hơn.
Thu Phương cho biết bản thân vẫn đang vừa làm, vừa rút kinh nghiệm trong hơn 8 tháng vận hành quán pizza
"Mình luôn cố gắng tách bạch dòng tiền chi tiêu cá nhân và dòng tiền đầu tư cho quán. Tuy nhiên ở một số thời điểm, nếu quán quán cần huy động vốn, mình cũng không ngại dồn hết tiền bạc cho "đứa con" này" - Thu Phương chia sẻ.
Đến hiện tại, sau hơn 8 tháng vận hành quán pizza và gần 3 tháng nghỉ việc văn phòng, Thu Phương đang rất hài lòng với lựa chọn của bản thân. Nhìn lại hành trình này, cô chỉ có 1 điều hối hận duy nhất: Đặt giá bán thấp cho sản phẩm thử nghiệm, mà không lường trước được kịch bản đây sẽ trở thành sản phẩm chủ lực tạo ra doanh thu, kết cục là tự làm khó chính mình.
"Trong quá trình tìm hiểu và tiếp cận thị trường, chúng mình có cho ra 1 sản phẩm thử nghiệm, mục đích là giảm rào cản với khách hàng. Sản phẩm này, chúng mình đặt giá được bán với giá thành thấp để dễ tiếp cận mọi người hơn.
Tuy nhiên sau đó, sản phẩm này lại trở thành doanh thu chính của chúng mình khiến biên độ lợi nhuận đi xuống và chúng mình bị "mắc kẹt" trong phân khúc giá thấp. Về sau khi cân nhắc giá bán của một sản phẩm, chúng mình phải đặt lại công thức cho món ăn để phân biệt đâu là món "thử nghiệm", đâu là món sinh lời cho quán, từ đó cân đối lại giúp lợi nhuận mỗi món cao hơn và tăng thêm giá trị cho mỗi đơn hàng".
Thu Phương bộc bạch và cho biết bản thân vẫn đang trong giai đoạn học hỏi, vừa làm vừa thử nghiệm, vừa rút kinh nghiệm từ những điều mình thấy chưa đúng, chưa ổn trong cả cách marketing lẫn câu chuyện tài chính.
Ngọc Linh, Ảnh: NVCC