TS. BS. Lê Quang Thanh - Nguyên Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM, Chủ tịch Hội Y học Bà mẹ và Thai nhi TP.HCM (HSMFM), Phó Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam (VAGO) nhấn mạnh tại sự kiện 'Sức mạnh da kề da ngày đầu tiên' do Glico Icreo tổ chức mới đây: "Da kề da không chỉ là một lựa chọn, mà là tiêu chuẩn y khoa có thể cứu sống trẻ sơ sinh ngay từ những giây phút đầu đời. Nhưng tại Việt Nam, chỉ 39% mẹ được thực hiện Da kề da đủ 90 phút, khiến nhiều trẻ sơ sinh mất đi lợi ích quý giá này."
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá 46 nghiên cứu quốc tế, cho thấy "da kề da" giúp bé ổn định thân nhiệt - nhịp tim - nhịp thở - đường huyết - cảm xúc và hỗ trợ bú mẹ sớm, ở cả trẻ sinh non và sinh đủ tháng, sinh thường và sinh mổ. Mỗi năm, phương pháp này giúp cứu sống đến 150.000 trẻ sơ sinh mỗi năm, giảm đến 65% tỷ lệ tử vong ở trẻ nhẹ cân nếu "da kề da" ngay sau khi sinh.
Bên cạnh các lợi ích trước mắt này, phương pháp còn góp phần hình thành hệ miễn dịch vững vàng và xây dựng hệ tiêu hóa khỏe mạnh về lâu dài cho trẻ. Cụ thể, "da kề da" tạo điều kiện cho trẻ nhận được nguồn lợi khuẩn từ da, tạo nên hàng rào bảo vệ tự nhiên và tăng cường sức đề kháng. Đặc biệt, các lợi khuẩn Bifidobacterium spp. và Lactobacillus spp. còn hỗ trợ phát triển hệ vi sinh đường ruột đa dạng và cân bằng, tối ưu khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.
Kể từ khi được phát hiện năm 1979, "da kề da" đã được nhiều quốc gia có nền y học tiên tiến ứng dụng phổ biến suốt gần 5 thập kỷ qua. Năm 2003, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng chính thức xây dựng hướng dẫn về "da kề da", đưa phương pháp này trở thành tiêu chuẩn chăm sóc trẻ sơ sinh trên toàn cầu.
Ở các nước phát triển, tỷ lệ thực hành "da kề da" lên đến 90%, song con số này chỉ từ 39% tại Việt Nam. Một khảo sát trên 187 bệnh viện công trong nước cho thấy, chỉ 49% cơ sở có thực hiện "da kề da" thường quy hoặc có tài liệu hướng dẫn. Đây là lý do thúc đẩy TS. BS. Lê Quang Thanh không ngừng lan tỏa phương pháp này suốt hơn 30 năm công tác trong lĩnh vực sản nhi.
Theo ông Bùi Hoàng Phú – Giám đốc Truyền thông & Tiếp thị Glico Việt Nam: 90 phút đầu đời là thời điểm quyết định để thiết lập nền tảng sức khỏe vững chắc cho bé. Và để tiếp tục duy trì những lợi ích quan trọng đó, dinh dưỡng cân bằng đóng vai trò cốt lõi. Theo đó, Glico Việt Nam liên tục cải tiến các sản phẩm dinh dưỡng thân thiện với bé, nhằm nối dài 2 lợi ích quan trọng - hệ tiêu hóa khỏe mạnh và hệ miễn dịch vững vàng - của phương pháp trong quá trình lớn lên của trẻ, trong đó có dòng sữa Glico Icreo Learning Milk dành cho trẻ trên 3 tuổi tối ưu 5 loại Nucleotides kích thích sinh kháng thể IgA và cân bằng lợi khuẩn đường ruột, tiền tố DHA nguồn gốc thực vật từ dầu lá tía tô xanh Nhật Bản dễ tiêu hóa, Lutein hỗ trợ bảo vệ mắt…, giúp trẻ "êm bụng, khỏe sức" để vượt qua những thách thức đầu đời.
Là một người mẹ hiện đại, từng sinh sống ở nước ngoài, YouTuber Giang Ơi cũng sớm tìm hiểu và áp dụng phương pháp 'da kề da' cho con gái đầu lòng. Với cô 'khoảnh khắc da kề da bên con là trải nghiệm quý giá, tuyệt vời của người làm mẹ. Tôi mong các bà mẹ khác hiểu và áp dụng nhiều hơn nữa phương pháp kỳ diệu này'.
Lợi ích tuyệt vời của phương pháp 'da kề da':
- Da kề da giúp giảm 40% tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh nhẹ cân khi bắt đầu sau khi ổn định và giảm thêm 25% nếu áp dụng ngay sau sinh. Trong 90 phút sau sinh, là thời điểm hệ vi khuẩn đường ruột, hệ miễn dịch và hệ thần kinh của bé được kích hoạt mạnh mẽ nhất. Da kề da giúp ổn định sinh lý và tăng đề kháng: Bé được thu nạp các vi khuẩn quen thuộc từ da mẹ, đồng thời nhận kháng thể từ việc da kề da.
- Da kề da giảm 50% tỷ lệ phải dùng kháng sinh sớm, tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ. Bé không nhận được vi khuẩn có lợi từ mẹ, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng sơ sinh, viêm phổi, viêm ruột hoại tử. Da kề da giúp ổn định thân nhiệt, nhịp tim, nhịp thở, tăng cường hệ miễn dịch sơ sinh và hỗ trợ thiết lập hệ vi sinh đường ruột.
- Trẻ được giữ ấm, ổn định nhịp tim, nhịp thở và đường huyết: Trẻ đang được giữ ấm trong tử cung của người mẹ khi ra môi trường tự nhiên lạnh hơn trẻ dễ bị hạ thân nhiệt. Da của người mẹ đặc biệt là vùng ngực luôn ấm áp nên khi da trẻ tiếp xúc trực tiếp với da mẹ sẽ được ủ ấm. Tiếp xúc da kề da cũng giúp trẻ tự điều chỉnh được nhịp tim, nhịp thở được ổn định hơn. Trẻ được ủ ấm sẽ giảm bớt tiêu hao năng lượng để giữ ấm cơ thể, mặt khác trẻ cũng được bú mẹ sớm hơn do đó ở trẻ tiếp xúc da kề da với mẹ sẽ có đường huyết ở mức cao và ổn định hơn trẻ không được áp dụng phương pháp này.
- Trẻ ít quấy khóc hơn: Khi được tiếp xúc da kề da với mẹ cơ thể giảm tiết cortisol (một chất gây căng thẳng), cảm giác quen thuộc, được mẹ âu yếm, vuốt ve và sự nâng lên hạ xuống đều đặn theo hơi thở của mẹ trẻ thường có giấc ngủ sâu và dài hơn khi phải tách rời mẹ.
- Tạo điều kiện cho sự phát triển não bộ bé: Tiếp xúc da kề da tạo ra kích thích nhiều giác quan giúp hình thành và phát triển các đường dẫn truyền thần kinh, các phản xạ cần thiết cho sự trưởng thành của não bộ, kích hoạt trí nhớ, hệ thần kinh giao cảm nhanh chóng ở trẻ. Bên cạnh đó, da kề da cũng giúp bé dễ dàng rơi vào giấc ngủ tự nhiên kéo dài và sâu, tạo điều kiện cho sự nghỉ ngơi sau khi ra khỏi cơ thể mẹ và về sau trong quá trình phát triển của trẻ.
- Kích thích hệ tiêu hóa, giúp bé tăng cân đều: Da kề da giúp bé nhanh chóng lấy lại trạng thái cân bằng, các dây thần kinh phế vị được kích hoạt, làm tăng kích thước các vi mao trong lòng ruột của bé. Điều này làm tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng ở ruột, mang đến một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và ổn định tăng cân. Tiếp xúc da kề da làm giảm hàm lượng cortisol cũng giúp trẻ tiêu hóa và hấp thu thức ăn tốt hơn, ít bị rối loạn tiêu hóa. Mặt khác trẻ được ủ ấm giảm sử dụng mỡ nâu và đường máu nên trẻ tăng cân tốt hơn.
- Trẻ được bú sớm, sữa về sớm và nhiều hơn: Da kề da giúp kích thích bàn năng trẻ tìm tới vú nhiều hơn, tạo cơ hội trẻ tự tìm vú mẹ, bú sớm và lâu hơn. Trẻ bú sớm, lâu và nhiều sẽ kích thích cơ thể mẹ sản xuất oxytocin và prolactin giúp sữa về sớm, nhiều hơn về lâu dài.
- Đối với mẹ, da kề da con lại càng mang đến những lợi ích lớn lao: Sau khi sinh, người mẹ thường khó thoát khỏi cảm giác đau đớn và mệt mỏi, tuy nhiên da kề da với con như một liều thuốc giảm đau, giúp mẹ thoải mái, mãn nguyện và hạnh phúc vô cùng. Ở thời gian da kề da với con sau sinh, huyết áp của mẹ dần về trạng thái ổn định, các cơn đau biến mất, sự hạnh phúc dâng trào và hạn chế được khả năng trầm cảm sau sinh rất lớn.
- Gắn kết tình cảm: Da kề da với mẹ, bố là cách đầu tiên để gắn kết tình cảm cha mẹ với con, mang đến cho con sự an toàn tre trở cũng như sự gần gũi nhất định.
Diệu Đan