Những cánh diều không có bầu trời để bay
Theo thống kê của Datareportal (2024) có khoảng 26,10 triệu người (khoảng 1/4 dân số nước ta) là trẻ em dưới 18 tuổi. Tuy nhiên, số lượng sân chơi, đặc biệt là sân chơi an toàn - sáng tạo cho trẻ em còn thiếu rất nhiều và chưa thực sự được đầu tư quan tâm. Hiện trạng này đã được ghi nhận qua nhiều kênh truyền thông.
Theo số liệu từ Bộ GD & ĐT, chỉ 20% các trường tiểu học có đủ sân chơi và cơ sở hạ tầng để hỗ trợ hoạt động giảng dạy. Trong số đó, chỉ 3% trường có cơ hội sử dụng sân chơi ngoài trời. Trường học ở thành thị thì gặp khó khăn về quỹ đất, còn trường học ở nông thôn lại không có nguồn lực đầu tư về cơ sở vật chất.
Thêm nữa, ở Việt Nam chưa có chương trình đào tạo về xây dựng/thiết kế/kiểm định sân chơi cho trẻ, dù đã có bộ quy chuẩn chung về sân chơi an toàn.
Ở các vùng nông thôn Việt Nam, tình trạng thiếu sân chơi cho trẻ em đã là thực trạng nan giải trong nhiều năm qua. Không có sân chơi, cha mẹ bận mưu sinh, trẻ em thường tự tụ tập chơi với nhau ở những bãi đất trống hoặc ven sông nước, nơi tiềm tàng vô số tình huống gây nguy hiểm. Điều này dẫn đến nhiều tai nạn đáng tiếc.
Năm 2023, Cục Quản lý môi trường y tế đã ghi nhận 370.000 trường hợp trẻ bị tai nạn thương tích (trong đó 6.600 trường hợp tử vong) và 3.500 trẻ bị đuối nước, trung bình 10 trường hợp mỗi ngày. Đây là một con số đáng báo động, cần sự chung tay của cả gia đình, nhà trường và cộng đồng để tìm ra phương án giảm thiểu nguy cơ gây hại đến tính mạng trẻ nhỏ. Các em cần có không gian vui chơi đúng nghĩa, với những biện pháp bảo hộ và dụng cụ vui chơi chất lượng tốt.
Chính bởi những lý do trên nên dự án Sân Chơi Cầu Vồng đã được ra đời vào tháng 5/2022, ấp ủ ước mơ kiến tạo không gian chơi ở các điểm trường, không gian cộng đồng tại khắp các địa phương, để mọi trẻ em đều được vui chơi và phát triển toàn diện.
Ở đâu có trẻ nhỏ, ở đó có Sân Chơi Cầu Vồng
Sau 2 năm triển khai, dự án Sân Chơi Cầu Vồng bao gồm 3 hạng mục chính: sân chơi - vẽ tường - workshop. 3 yếu tố phối hợp này sẽ tạo ra một môi trường an toàn để trẻ có thể thoả sức sáng tạo và phát triển toàn diện, tìm được niềm vui đúng với lứa tuổi của mình.
Trong suốt hành trình hiện thực hóa dự án, Sân Chơi Cầu Vồng đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ cộng đồng xã hội. Nhiều bà con dân làng cũng tham gia đóng góp vào quá trình xây dựng sân chơi, ủng hộ cả vật chất lẫn tinh thần để Sân Chơi Cầu Vồng tiếp cận với càng nhiều em nhỏ, mang điều mới lạ tốt đẹp đến cho cuộc sống của các em.
Sân Chơi Cầu Vồng thúc đẩy 4 khía cạnh phát triển ở trẻ:
- Thể chất: Giúp các em phát triển chiều cao, thể lực, tăng độ dẻo dai của cơ thể.
- Nhận thức: Không gian chơi có nhiều đồ vật và thiết kế địa hình đa dạng, giúp các em khám phá, quan sát, từ đó nuôi dưỡng sự tò mò...
- Cảm xúc: Nuôi dưỡng và bộc lộ các phản ứng - cảm xúc tự nhiên của trẻ (giận dữ, hoan hỉ, phấn khích...), tạo nên một môi trường thu nhỏ để các em học cách nói chuyện, chia sẻ, "giải quyết vấn đề", tương tác xã hội cùng nhau.
-Sáng tạo: Kích thích tiềm năng có sẵn trong mỗi đứa trẻ, tạo ra các trò chơi mới, luật chơi mới, mối liên kết mới...
1. Sân chơi
Dựa trên dữ liệu “chơi” và đặc trưng văn hoá địa phương, đội ngũ thiết kế của SCCV đã nghiên cứu và sáng tạo ra các bộ chơi vừa phù hợp với nhu cầu của trẻ, vừa lưu giữ và phát triển những tri thức của cộng đồng bản địa. Đồng thời, các thiết kế và chi tiết thi công đều tuân thủ theo tiêu chuẩn về thiết bị và bề mặt sân chơi để đảm bảo sự chơi an toàn. Không chỉ giúp các bạn nhỏ phát triển khả năng vận động và phối hợp đa giác quan, sân chơi còn cải thiện kỹ năng giao tiếp xã hội thông qua các tương tác tự nhiên của trẻ với bạn bè và thế giới xung quanh.
2. Workshop
Đây là phần mềm tổ chức các hoạt động về Nghệ thuật, thủ công dựa trên triết lý Play – Create – Succeed nhằm tạo 1 không gian tự do giúp các em sáng tạo đồng thời ăn mừng và ghi nhận thành quả của các em.
3. Vẽ tường
Mỗi sân chơi thuộc dự án đều được thiết kế chỉn chu, ngoài công năng tiện ích phù hợp với trẻ nhỏ thì còn có những bức tường được vẽ theo thiên hướng nghệ thuật, tạo hiệu ứng xinh xắn cho sân chơi và gợi sự yêu thích với các em khi vui chơi.
Với mục tiêu hướng đến hoàn thiện 10 Sân Chơi Cầu Vồng tại Tây Nguyên, dự án ý nghĩa này vẫn đang mở rộng quy mô để được cộng đồng biết đến rộng rãi hơn. Đã có nhiều cá nhân và tập thể tham gia ủng hộ dự án, quyên góp cả vật chất và nhân lực để dự án đến với nhiều trẻ em vùng sâu vùng xa hơn.
Thời gian tới, dự án cũng sẽ cho ra mắt Sổ tay Sân Chơi An Toàn cho trẻ em khu vực Tây Nguyên, nhằm hi vọng các em nhỏ khó khăn sẽ có thêm cơ hội để tiếp nhận thêm kiến thức, kỹ năng đảm bảo an toàn khi vui chơi.
Tiểu Ngạn
