Trên hành trình khám phá không gian, SpaceX đã trở thành chuẩn mực về công nghệ tái sử dụng tên lửa, và Trung Quốc dường như cũng đang đi theo con đường này. Tại triển lãm hàng không ở Zhuhai gần đây, Trung Quốc đã ra mắt phiên bản mới nhất của tên lửa Trường Chinh 9, với thiết kế được nhiều người cho rằng là "bản sao" của Starship từ SpaceX. Tuy nhiên, trên thực tế, mẫu tên lửa này được coi là bước tiến tiếp theo của quốc gia này trong cuộc đua không gian, một cuộc thi không chỉ đòi hỏi tốc độ mà còn cả sự sáng tạo và đổi mới.
Ban đầu, thiết kế của tên lửa Trường Chinh 9 dự kiến sẽ gồm ba tầng cùng động cơ rắn, nhưng Trung Quốc đã thay đổi chiến lược, chuyển sang một thiết kế hai tầng giống với mô hình tái sử dụng hoàn toàn của Starship. Điều này khiến giới quan sát không khỏi liên tưởng đến việc Trung Quốc đang "học tập" cách mà SpaceX đã phát triển dòng tên lửa vượt trội trong lĩnh vực này.
Phiên bản mới của Trường Chinh 9 trang bị tầng đầu tiên có thể tái sử dụng với 30 động cơ YF-215, sử dụng khí mêtan và oxy lỏng làm nhiên liệu, giống như động cơ Raptor của SpaceX. Mỗi động cơ YF-215 tạo lực đẩy khoảng 200 tấn, thấp hơn một chút so với 280 tấn của động cơ Raptor, nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật cho các nhiệm vụ vũ trụ dài hạn.
Thiết kế mới của Trường Chinh 9 cho thấy Trung Quốc không chỉ đơn giản sao chép mà còn quyết tâm cải thiện hiệu suất tên lửa thông qua công nghệ tái sử dụng. Việc tầng đầu tiên của Trường Chinh 9 có thể tái sử dụng đánh dấu một bước tiến lớn đối với ngành công nghiệp phóng tên lửa của Trung Quốc. Không chỉ vậy, tầng thứ hai của tên lửa này còn được trang bị các cánh tà khí động học tương tự như Starship, cho thấy định hướng rõ ràng trong việc cạnh tranh với công nghệ của SpaceX.
Eric Berger, một phóng viên của Ars Technica, đã nhận xét rằng Trung Quốc dường như đang theo sát từng bước phát triển của SpaceX để học hỏi những thành tựu mà công ty này đã đạt được. Điều này không chỉ thể hiện qua Trường Chinh 9, mà còn qua những nỗ lực của các công ty khởi nghiệp tư nhân Trung Quốc, như Cosmoleap – startup này cũng đã công bố kế hoạch phát triển tên lửa tái sử dụng với hệ thống phục hồi "đũa" giống Starship.
SpaceX đã tạo ra một làn sóng thay đổi lớn trong ngành công nghiệp không gian nhờ tầm nhìn táo bạo của Elon Musk về việc đưa con người đến Sao Hỏa. Trong khi đó, Starship, phương tiện phóng mạnh nhất thế giới, là chìa khóa của tầm nhìn này và đang trong giai đoạn thử nghiệm với nhiều chuyến bay cao cấp. Và mới đây, SpaceX đã thành công trong việc thu hồi tên lửa đẩy Super Heavy thông qua tháp phóng Mechazilla vào giữa tháng 10, một cột mốc quan trọng trong việc hiện thực hóa khả năng tái sử dụng của Starship.
Trong khi đó, chương trình không gian của Trung Quốc, dù đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể, nhưng thực tế nó vẫn bị cho là tụt hậu so với SpaceX trong việc phát triển tên lửa có thể tái sử dụng. Tuy nhiên, bản thiết kế mới nhất của Trường Chinh 9 cho thấy Trung Quốc đang quyết tâm thu hẹp khoảng cách này.
Trường Chinh 9 được dự kiến có chuyến bay đầu tiên vào năm 2033, gần một thập kỷ kể từ nay, nhưng thiết kế hiện tại đã khẳng định sự tiến bộ mạnh mẽ của Trung Quốc trong công nghệ tái sử dụng. Trong khi Starship của SpaceX hiện đang làm chủ lĩnh vực này, việc Trung Quốc quyết định theo đuổi một thiết kế tương tự chứng minh rằng tái sử dụng là yếu tố cốt lõi cho những bước tiến trong cuộc đua không gian toàn cầu.
Những nỗ lực của Trung Quốc cũng không chỉ dừng lại ở một tên lửa phóng. Quốc gia này đã đặt ra các mục tiêu dài hạn như sứ mệnh có người lái lên Mặt Trăng và cả Sao Hỏa. Đây là những tham vọng lớn đòi hỏi sự phát triển không ngừng trong công nghệ tên lửa, và thiết kế của Trường Chinh 9 chỉ là bước khởi đầu cho một chương trình không gian nhiều tham vọng.
Việc giảm chi phí thông qua tái sử dụng tên lửa có thể sẽ mở ra cánh cửa cho các nhiệm vụ không gian thường xuyên hơn và xa hơn. Điều này không chỉ giúp đưa con người khám phá những miền đất xa xôi của vũ trụ mà còn có thể tạo ra những cơ hội mới trong khai thác tài nguyên không gian và các hoạt động nghiên cứu khoa học. Đó chính là lý do tại sao khả năng tái sử dụng đã trở thành tiêu chuẩn mới trong cuộc đua không gian toàn cầu.
Dù việc Trung Quốc lấy cảm hứng từ Starship của SpaceX là điều không thể phủ nhận, nhưng cũng không thể cho rằng đây chỉ là một bản sao kém chất lượng. Với tầm nhìn chiến lược về các sứ mệnh không gian dài hạn, Trường Chinh 9 là một phần trong kế hoạch thiết lập sự hiện diện lâu dài của Trung Quốc trong vũ trụ. Việc cạnh tranh với SpaceX và các quốc gia khác đã giúp cho Trung Quốc không ngừng phát triển để tiến tới mục tiêu chinh phục không gian của riêng mình.
Cuộc đua không gian mới không chỉ là về tốc độ hay công nghệ, mà là sự hoàn thiện và cân bằng giữa đổi mới, hiệu quả chi phí và tính bền vững. Chính sự cạnh tranh này sẽ định hình tương lai của ngành công nghiệp không gian và đưa nhân loại đến gần hơn với giấc mơ du hành liên hành tinh.
Đức Khương
