Văn hóa Aegyo ở Hàn Quốc

Bạn đã bao giờ gặp ai đó cố tình kéo dài âm "ng" hoặc "o" để nghe dễ thương chưa? Chẳng hạn như nói "hajang" thay vì "haja" (nghĩa là "đi nào").

Cách phát âm cố ý sai lệch này, tương tự như giọng nói của trẻ nhỏ, là một hình thức của "aegyo" — sự biểu lộ vẻ dễ thương có chủ đích, được sử dụng theo nhiều cách khác nhau để truyền tải tình cảm và sự tinh nghịch.

Mặc dù aegyo đã được phổ biến thông qua K-pop và Làn sóng Hallyu cho mục đích giải trí, nhưng nó không chỉ là một sự thay đổi cách phát âm. Nó cung cấp một cái nhìn sâu sắc về văn hóa thể hiện sự dễ thương đã ăn sâu vào xã hội Hàn Quốc.

Aegyo là gì và tại sao lại tồn tại?

Aegyo bắt nguồn từ Hán tự: "ae" có nghĩa là yêu và "gyo" có nghĩa là đẹp. Nó bao gồm một loạt các biểu cảm, bao gồm sắc thái giọng nói, tín hiệu lời nói, cử chỉ và biểu cảm khuôn mặt, tất cả nhằm mục đích truyền tải tình cảm một cách dễ thương và duyên dáng, đôi khi đến mức tự biến mình thành trẻ con.

Từ này gắn liền với sự trẻ trung và những phẩm chất giống trẻ con, chẳng hạn như thuật ngữ "aegyosal" (bọng mắt cười), dùng để chỉ phần mỡ nhỏ dưới mắt, được xem là quyến rũ vì tạo ra vẻ ngoài trẻ hóa, gợi nhớ đến làn da mềm mại của em bé.

Nó cũng có thể bao gồm những biểu hiện tình cảm giống thú cưng, chẳng hạn như rúc vào cánh tay ai đó như một chú cún hoặc cọ má vào tay ai đó như một chú mèo.

Aegyo cũng mang lại cảm giác nhẹ nhàng và thiếu nghiêm trọng. Ví dụ, câu nói tiếng Hàn so sánh một điều gì đó với aegyo ám chỉ một mức độ nghiêm trọng thấp: "Điều này là aegyo so với cái kia," có thể được dịch là "Điều này chẳng thấm vào đâu so với cái kia."

Mặc dù không phổ biến ở các xã hội khác, việc thực hành aegyo, hay biểu lộ hành vi giống trẻ con hoặc thú cưng tập trung vào sự hấp dẫn của sự dễ thương, không chỉ có ở văn hóa Hàn Quốc. Những xu hướng tương tự có thể được tìm thấy trong các nền văn hóa châu Á khác như thẩm mỹ kawaii của Nhật Bản và thực hành sajiao của Trung Quốc, nhưng mức độ và ứng dụng có sự khác biệt.

Theo nghiên cứu "Korean Cuties: Understanding Performed Winsomeness (Aegyo) in South Korea" (Sự dễ thương của người Hàn: Hiểu về sự duyên dáng được thể hiện (Aegyo) ở Hàn Quốc), aegyo là "đặc trưng văn hóa" vì "nó bao gồm các mô hình hành vi, bối cảnh tình huống và yếu tố kích hoạt riêng biệt, tức là nó liên quan đến những thời điểm và địa điểm xã hội thích hợp."

Mục đích xã hội: Công cụ sinh tồn và hòa hợp

Trong động lực xã hội Hàn Quốc, các cá nhân có thể sử dụng aegyo một cách tự nhiên hoặc có chiến lược để giành được thiện cảm của ai đó. Nó được điều chỉnh theo các mức độ quan hệ xã hội khác nhau, từ bối cảnh thân mật (như mối quan hệ lãng mạn) đến các bối cảnh trang trọng hơn (như tương tác với cấp trên tại nơi làm việc).

Việc áp dụng aegyo, dù để tuân thủ kỳ vọng xã hội hay để vượt qua những lời từ chối, phần lớn đều xoay quanh việc theo đuổi sự hòa hợp xã hội.

Park, một sinh viên đại học ở độ tuổi 20, chia sẻ: "Việc sử dụng aegyo thực sự có thể mang lại lợi ích trong việc giảm bớt căng thẳng trong một số tình huống xã hội nhất định. Aegyo đến với tôi một cách tự nhiên khi tôi muốn xoa dịu bố mẹ và bạn bè đang khó chịu, hoặc khi tôi muốn thứ gì đó từ họ."

Cô nhấn mạnh thêm rằng yếu tố then chốt để thực hiện aegyo hiệu quả là khả năng đọc tình huống, vì nó đòi hỏi một mức độ thông minh cảm xúc và xã hội nhất định.

"Aegyo không phải lúc nào cũng mang lại kết quả như mong đợi," cô giải thích. "Vì vậy, điều quan trọng là phải hiểu bối cảnh và nhận biết khi nào nên sử dụng nó một cách hợp lý."

Về xu hướng văn hóa hướng tới aegyo, gần với hành vi trẻ con, giáo sư Kwak Keum-joo từ khoa tâm lý học của Đại học Quốc gia Seoul cho rằng nó liên quan đến bản năng sinh tồn của con người.

Bà giải thích rằng aegyo hoạt động như một công cụ xã hội, nhằm mục đích khơi gợi mong muốn giúp đỡ và bảo vệ những người biểu diễn dường như vô tội. "Khả năng mô phỏng các thuộc tính dễ bị tổn thương giống trẻ con dưới nhiều hình thức khác nhau là một bản năng tự nhiên để hình thành mối liên kết mạnh mẽ với người khác," Kwak giải thích.

"Giống như cách trẻ sơ sinh biết bám víu vào cha mẹ, người thực hiện aegyo có thể tận dụng vẻ ngoài vô hại do aegyo tạo ra để giành lợi thế trong các tình huống xã hội."

Sự thay đổi của các chuẩn mực giới tính

Ngày nay, aegyo được quan sát chủ yếu trong các mối quan hệ dị tính, nhưng khái niệm này ở Hàn Quốc có thể được truy ngược về vai trò của "gisaeng" — những kỹ nữ được đào tạo của chính phủ, có nhiệm vụ phục vụ và làm hài lòng đàn ông thuộc tầng lớp thượng lưu trong Vương quốc Goryeo và triều đại Joseon. Họ có nghĩa vụ giành được sự ưu ái của những người đàn ông có địa vị xã hội cao bằng cách sử dụng một bộ hành vi được coi là ve vãn và quyến rũ.

Di sản lịch sử của các chuẩn mực giới tính cụ thể ở Hàn Quốc đã quy định các đặc điểm riêng cho phụ nữ và đàn ông, gắn phụ nữ với sự hấp dẫn và phục tùng, còn đàn ông với sự lôi cuốn và quyền lực. Aegyo đã được coi là một phẩm chất nữ tính, ngầm chỉ ra bối cảnh xã hội gia trưởng ở Hàn Quốc và nhấn mạnh sự hạn chế nhất định đối với quyền tự chủ của phụ nữ.

Nghiên cứu của Puzar và Hong xác nhận rằng aegyo "nói chung được coi là nữ tính," phục vụ các mục đích liên quan đến "làm dịu không khí của một số tình huống, giải trí hoặc mua vui cho cấp trên, hoặc đạt được lợi ích liên quan đến sự nghiệp."

Tuy nhiên, giáo sư Kwak lưu ý rằng động lực quyền lực cố hữu trong aegyo đã thay đổi trong thời hiện đại, khi sự định hình giới tính gắn liền với aegyo đã trở nên ít rõ ràng hơn.

"Trong thời hiện đại, có nhiều trường hợp bản năng làm mẹ của phụ nữ được ưu tiên trong các mối quan hệ, khiến họ thích những người đàn ông trẻ tuổi có khả năng thể hiện aegyo với 'nuna' (chị gái/người yêu lớn tuổi) của họ trong một mối quan hệ lãng mạn," bà giải thích. "Không còn bị giới hạn ở phụ nữ, các cá nhân thuộc mọi giới tính hiện đang chấp nhận và thể hiện sự dễ thương trong các tình huống xã hội khác nhau."

Hiện tượng này cũng thể hiện rõ nét trong sự thành công toàn cầu của Làn sóng Hàn Quốc (Hallyu), nơi việc sử dụng thẩm mỹ aegyo đã trở thành một phương tiện quan trọng để thu hút khán giả trên toàn thế giới.

Các thần tượng K-pop và người nổi tiếng trên TV Hàn Quốc, bất kể giới tính hay tuổi tác, đều sử dụng aegyo để xây dựng sự thân mật với người hâm mộ. Điều này được thể hiện qua các cử chỉ đặc trưng như tạo hình trái tim bằng ngón tay và tay, cũng như kết hợp các động tác nhảy khoe thẩm mỹ aegyo — chẳng hạn như dùng tay tạo khung quanh mặt để trông giống như một bông hoa.

Tuy nhiên, một số người bày tỏ lo ngại rằng việc sử dụng aegyo quá mức có thể dẫn đến việc bỏ qua tầm quan trọng của việc thể hiện các hành vi phù hợp với lứa tuổi. Các chuyên gia cho rằng việc đặt quá nhiều giá trị vào sự dễ thương có thể gây bối rối cho những người lớn không có xu hướng thể hiện vẻ ngoài trẻ con để đạt được lợi thế xã hội.

Nguồn: The Korea Herald

Chi Chi