Khi được đồng nghiệp giới thiệu bộ phim "Sex Education", tôi tưởng rằng đây chỉ là một tác phẩm khai thác những tình huống đời thường của thanh thiếu niên và mối quan hệ gia đình một cách chân thực và đầy tính giải trí.
Nhưng chẳng ngờ, trong bộ phim tôi lại bắt gặp một khoảnh khắc khiến bản thân phải ngừng lại, xem đi xem lại và suy nghĩ thật lâu.
Một khoảnh khắc khiến tôi hoảng hốt nhận ra rằng dù có là những bậc cha mẹ tinh tế và thấu hiểu con cái đến đâu, chúng ta vẫn có thể mắc phải những sai lầm chí mạng trong cách yêu thương và bảo vệ con đó là sự bảo vệ quá mức khiến con thấy bị bó buộc và thiếu không gian để tự do phát triển.
Trong bộ phim, Jakob Nyman là một người cha đầy yêu thương và trách nhiệm. Ông luôn sẵn sàng làm mọi thứ để bảo vệ con gái mình trong suốt hành trình trưởng thành.
Là một người đàn ông mạnh mẽ, có phần khô khan và có những quan điểm rất rõ ràng về cuộc sống, nhưng tình yêu thương của ông đối với con gái lại cực kỳ sâu sắc.
Jakob luôn tin rằng ông hiểu con gái mình nhất, rằng mình có thể bảo vệ Ola khỏi mọi tổn thương trong cuộc sống. Tuy nhiên, sự bảo vệ quá mức này đã dẫn đến những khoảnh khắc mà chính ông không nhận ra rằng mình đang kìm hãm và khiến con gái cảm thấy ngột ngạt.
Có một câu nói của Jakob đã làm tôi ấn tượng sâu sắc và cũng chính là điểm mấu chốt để tôi bắt đầu suy nghĩ lại về cách mình làm cha mẹ đó là : “I’m just trying to protect you, Ola” (Tạm dịch: “Cha chỉ đang cố gắng bảo vệ con thôi, Ola”).
Câu nói này, mặc dù có vẻ rất ấm áp và đầy trách nhiệm, lại mang trong mình một sự mâu thuẫn. Với Jakob, bảo vệ con gái là một điều hiển nhiên, một sự lựa chọn đúng đắn xuất phát từ tình yêu thương.
Tuy nhiên, trong hoàn cảnh của Ola, câu nói này lại như một sự biện minh cho những hành động kiểm soát và can thiệp vào cuộc sống của con quá nhiều.
Trong suốt bộ phim, Jakob cho rằng ông hiểu rõ mọi thứ về cuộc sống của con gái mình. Từ việc con chơi với ai, yêu ai, hay làm gì trong tương lai, Jakob đều lên kế hoạch cẩn thận cho con.
Nhưng chính sự bảo vệ quá mức ấy lại khiến Ola cảm thấy mình không có quyền tự quyết định cuộc sống của mình. Cô không còn cảm nhận được sự tự do hay sự tôn trọng đối với khả năng tự lập của bản thân.
Một trong những phân cảnh đặc biệt nhất là khi Ola quyết định theo đuổi một mối quan hệ mà Jakob không đồng tình. Thay vì cởi mở lắng nghe và thấu hiểu cảm xúc của con, ông Jakob lập tức phản đối và đưa ra lý do rằng mối quan hệ này không phù hợp và sẽ chỉ làm tổn thương Ola.
Ông nói rằng ông chỉ đang cố gắng bảo vệ cô khỏi những điều không tốt, và rằng ông biết rõ điều gì là tốt cho con. Tuy nhiên, Ola cảm thấy cha không tin tưởng vào khả năng tự quyết định của mình và đang bị cha áp đặt khiến tình cảm cha con gặp trục trặc và trở nên xa cách.
Câu chuyện trong phim không phải là điều gì quá xa lạ. Là những bậc cha mẹ, ai trong chúng ta cũng đều muốn bảo vệ con cái khỏi mọi tổn thương.
Chúng ta yêu thương và mong muốn con mình có một cuộc sống tốt đẹp, nhưng liệu chúng ta có thật sự hiểu rằng đôi khi chính những hành động bảo vệ thái quá lại có thể khiến con cái cảm thấy bị kìm hãm, bị xem nhẹ khả năng tự lập của mình.
Tôn trọng quyết định của con
Tôi nhớ lại một câu chuyện cá nhân của mình. Con gái tôi, Lan, từng bày tỏ ước mơ muốn trở thành một nghệ sĩ. Là một người cha luôn kỳ vọng vào sự ổn định và an toàn trong cuộc sống, tôi đã ngay lập tức phản đối ý tưởng đó.
Tôi bảo con rằng nghệ thuật không phải là con đường dễ dàng, và tôi chỉ muốn con có một tương lai ổn định.
Những lời khuyên này nghe có vẻ hợp lý, phải không? Tôi nghĩ rằng mình đã đưa ra những quyết định đúng đắn cho con mình. Nhưng giống như Jakob, tôi không nhận ra rằng sự bảo vệ quá mức của mình lại vô tình làm tổn thương con.
Tôi đã không cho Lan không gian để theo đuổi đam mê của mình, và tôi đã không nhìn nhận rằng mỗi đứa trẻ có một con đường riêng để khám phá bản thân. Lan bắt đầu ít nói chuyện và chia sẻ với tôi hơn. Con bé không còn như trước, và tôi nhận thấy rõ sự thay đổi của con.
Một ngày nọ, khi tình cờ nhìn thấy những bức tranh Lan vẽ trong cuốn sổ tay, tôi mới giật mình nhận ra rằng mình đã vô tình dập tắt niềm đam mê trở thành ca sĩ của con gái. Tôi cảm thấy tiếc nuối và tự trách mình vì đã không cho con một cơ hội để thể hiện bản thân, vì đã không tin tưởng vào khả năng của con.
Giống như Ola trong "Sex Education", Lan cần một không gian để tự do thể hiện bản thân và theo đuổi ước mơ của mình. Sự bảo vệ thái quá của tôi đã khiến con cảm thấy rằng những ước mơ của mình không quan trọng, rằng tôi không tin tưởng vào khả năng của nó. Điều này có lẽ là một trong những sai lầm lớn nhất mà tôi từng mắc phải.
Từ câu chuyện của Jakob và Ola, cũng như từ câu chuyện của chính mình, tôi nhận ra rằng tình yêu thương không phải lúc nào cũng phải được thể hiện bằng sự kiểm soát.
Cha mẹ cần hiểu rằng trẻ em cần sự tin tưởng và sự hỗ trợ hơn là những giới hạn. Là cha mẹ, chúng ta không nên áp đặt suy nghĩ của mình lên cuộc sống của con cái, mà hãy đóng vai trò là người dẫn đường, người hỗ trợ khi cần thiết.
Chúng ta cần lắng nghe con cái, hiểu những gì con muốn, và cho con không gian để tự do khám phá cuộc sống.
Sau khi xem "Sex Education", tôi không chỉ cảm nhận được những mâu thuẫn trong mối quan hệ cha con mà còn thấy được sự thay đổi trong Jakob qua thời gian.
Sau nhiều xung đột và khó khăn, Jakob đã học cách tôn trọng quyết định của Ola hơn. Ông bắt đầu lùi lại một bước, để con gái tự bước đi trên con đường của mình, dù có thể đó là một con đường khó khăn.
Đây là một hành trình mà bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng phải trải qua: từ việc bảo vệ quá mức và kiểm soát, đến việc học cách thấu hiểu và đồng hành cùng con.
Ứng Hà Chi